Wat is digitaal onderwijs?

Digitaal onderwijs houdt in dat digitale hulpmiddelen, technologieën en inhoud worden gebruikt om onderwijs, leren en beoordeling te ondersteunen. Het omvat onlinecursussen, leerplatforms, virtuele klaslokalen en educatieve apps.

Digitaal onderwijs helpt lerenden van alle leeftijden de nodige digitale vaardigheden op te bouwen om te gedijen in de huidige verbonden wereld. Het stelt leerkrachten en opleiders ook in staat innovatieve methoden te gebruiken om leren te personaliseren en meer lerenden te bereiken.

Digitaal onderwijs maakt het onderwijs flexibeler, inclusiever en toegankelijker en is daarom cruciaal om een modern en veerkrachtig onderwijssysteem in de hele Europese Unie (EU) tot stand te brengen.

Wat is het actieplan voor digitaal onderwijs?

Het actieplan voor digitaal onderwijs (2021-2027) is een beleidsinitiatief dat een gemeenschappelijke visie op hoogwaardig, inclusief en toegankelijk digitaal onderwijs in Europa bevat. Het heeft tot doel de nationale onderwijs- en opleidingsstelsels te helpen zich aan te passen aan het digitale tijdperk.

Het actieplan is in 2020 aangenomen in de nasleep van de COVID-19-pandemie. Het roept op tot meer samenwerking op EU-niveau om te kunnen omgaan met de uitdagingen en kansen die voortvloeien uit de steeds snellere digitale transformatie. Het heeft ook tot doel de steun aan leerkrachten, lerenden, beleidsmakers, de academische wereld en onderzoekers op nationaal, EU- en internationaal niveau te vergroten.

Waarom moet er actie worden ondernomen?

De COVID-19-pandemie heeft de verschuiving naar online en hybride leren, die nog steeds gaande is, versneld. Zo ontstonden innovatieve methoden waardoor lerenden en onderwijsactoren op een meer persoonlijke en flexibele wijze kunnen deelnemen aan onderwijs.

Tegelijkertijd leidde de pandemie tot meer uitdagingen en ongelijkheden:

• Veel lerenden hebben geen toegang tot digitale technologieën, met name lerenden uit kansarme milieus.
• Onderwijs- en opleidingsinstellingen ondervinden beperkingen op het gebied van digitale infrastructuur en capaciteit.
• De leerkrachten moeten beter worden opgeleid in het doeltreffend gebruik van digitale hulpmiddelen.
• Het algemene niveau van digitale vaardigheden blijft laag in de hele EU.

Enkele belangrijke cijfers:

• Minder dan 40 % van de onderwijsactoren in de EU voelde zich klaar om digitale technologieën te gebruiken in het onderwijs (OESO, 2018).
• Meer dan 40 % van de 13- tot 14-jarigen in de EU heeft geen digitale basisvaardigheden, waardoor niet wordt voldaan aan de EU-doelstelling voor 2030 om dit cijfer terug te dringen tot onder de 15 % (ICILS, 2023). 20 % van de huishoudens met een laag inkomen heeft geen toegang tot computers en breedband (Eurostat, 2020).
• 95 % van de respondenten in de openbare raadpleging over dit actieplan zei dat de COVID-19-pandemie een keerpunt was in het gebruik van onderwijstechnologie (openbare raadpleging over het actieplan voor digitaal onderwijs, 2020).

Beleidscontext 

Het actieplan is een cruciaal onderdeel van de totstandbrenging van de Europese onderwijsruimte. Het voorstel is gebaseerd op een openbare raadpleging van 2020, waarbij standpunten en ervaringen van burgers, instellingen en organisaties werden verzameld.

Het initiatief draagt bij tot verschillende prioriteiten van de Europese Commissie, waaronder:

• Een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk
• NextGenerationEU
• Herstel- en veerkrachtfaciliteit
• Vaardigheidsunie
• Europese vaardighedenagenda
• Actieplan voor de Europese pijler van sociale rechten
• Digitaal kompas 2030: de Europese aanpak voor het digitale decennium

Een routekaart voor de toekomst van digitaal onderwijs en digitale vaardigheden 2030 zal een belangrijk resultaat zijn van de Unie van vaardigheden en zal voortbouwen op een evaluatie van het actieplan. Deze routekaart vormt een aanvulling op andere strategische initiatieven, zoals het actieplan voor basisvaardigheden en het strategisch plan voor STEM-onderwijs, en heeft tot doel een robuust en inclusief ecosysteem voor digitaal onderwijs in de EU tot stand te brengen.

Voortbouwen op eerdere werkzaamheden

Het actieplan voor digitaal onderwijs (2021-2027) bouwt voort op het eerste actieplan voor digitaal onderwijs (2018-2020).