Σύνορα και ασφάλεια

Τι κάνει η ΕΕ

Romania joining the Schengen area - Calafat

Σε επίπεδο ΕΕ, η αποτελεσματική διαχείριση των συνόρων διασφαλίζει τη λειτουργία και την ασφάλεια του χώρου Σένγκεν, ενός χώρου χωρίς εσωτερικά σύνορα, όπου οι πολίτες της ΕΕ, οι κάτοικοι τρίτων χωρών και οι επισκέπτες της ΕΕ μπορούν να ταξιδεύουν ελεύθερα και με ασφάλεια. Ο χώρος Σένγκεν εγγυάται την ελεύθερη κυκλοφορία για περισσότερους από 450 εκατομμύρια πολίτες σε 29 χώρες.

Αυτό το μοναδικό πλαίσιο συμβάλλει επίσης στην ανταγωνιστικότητα της ενιαίας αγοράς και στην οικονομική ανάπτυξη σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς διευκολύνει την απρόσκοπτη κυκλοφορία προσώπων, αγαθών και υπηρεσιών. Η ελευθερία αυτή αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής και χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης τόσο από τους πολίτες όσο και από τις επιχειρήσεις.

Οι χώρες Σένγκεν συνεργάζονται στενά σε θέματα ασφάλειας και μετανάστευσης. Η συνεργασία αυτή περιλαμβάνει κοινή πολιτική θεωρήσεων, κοινές αστυνομικές επιχειρήσεις, ανταλλαγές πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο μεταξύ των υπηρεσιών επιβολής του νόμου, καθώς και διαδικασίες για την επιστροφή όσων δεν έχουν νόμιμο δικαίωμα παραμονής.

Τα συστήματα ΤΠ μεγάλης κλίμακας, όπως το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν (SIS), διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη διαχείριση των συνόρων. Έχουν σχεδιαστεί για να βοηθούν στον εντοπισμό απειλών, διασφαλίζοντας παράλληλα τα θεμελιώδη δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Στοιχεία σχετικά με τον χώρο Σένγκεν

450 εκατομμύρια

άνθρωποι ζουν στον χώρο Σένγκεν

3,5 εκατομμύρια

άνθρωποι διασχίζουν τα εσωτερικά σύνορα καθημερινά

32 εκατομμύρια

επιχειρήσεις στον χώρο Σένγκεν επωφελούνται από ταχύτερες μεταφορές, μικρότερα έξοδα και μεγαλύτερο όγκο εμπορικών συναλλαγών

Τομείς δράσης

Διαχείριση των εξωτερικών συνόρων

Κανόνες όσον αφορά τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των τύπων των απαιτούμενων θεωρήσεων, των διαδικασιών για τη χορήγηση και τον ελέγχο των θεωρήσεων, καθώς και των ελέγχων ασφαλείας στα σύνορα.

Υποβολή αίτησης για θεώρηση Σένγκεν

Προϋποθέσεις εισόδου στον χώρο Σένγκεν

Απαιτήσεις όσον αφορά τα ταξιδιωτικά έγγραφα

Κανόνες σχετικά με τα έγγραφα που απαιτούνται για τις μετακινήσεις εντός του χώρου Σένγκεν

Διασυνοριακή αστυνομική συνεργασία

Μηχανισμοί που επιτρέπουν τη συνεργασία μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου

Διακυβέρνηση Σένγκεν

Πλαίσιο που διασφαλίζει την αποτελεσματική λειτουργία του χώρου Σένγκεν

Κυριότερα επιτεύγματα

Το 2025 η ΕΕ γιορτάζει την 40ή επέτειο της συμφωνίας του Σένγκεν. 29 χώρες (25 χώρες της ΕΕ και 4 συνδεδεμένες χώρες) είναι πλήρη μέλη του χώρου Σένγκεν χωρίς εσωτερικά σύνορα, όπου 450 εκατομμύρια άτομα μπορούν να ταξιδεύουν χωρίς έλεγχο διαβατηρίων. Ο χώρος αυτός επιτρέπει σε εκατομμύρια ανθρώπους που διασχίζουν καθημερινά τα σύνορα και σε 32 εκατομμύρια επιχειρήσεις να διαθέτουν ευκολότερη πρόσβαση στην εσωτερική αγορά.
Η μετατόπιση των συνοριακών ελέγχων στα κοινά εξωτερικά μας σύνορα έχει μειώσει τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, τους χρόνους αναμονής και το κόστος. Έχει αλλάξει ριζικά προς το καλύτερο τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ζουν, εργάζονται και ταξιδεύουν.
Η μείωση των φραγμών σε εσωτερικό επίπεδο συνοδεύτηκε από αυξημένη συνεργασία μεταξύ των αστυνομικών δυνάμεων, των τελωνειακών αρχών και των αρχών ελέγχου των εξωτερικών συνόρων, γεγονός που συνέβαλε στην ενίσχυση της ασφάλειας της Ευρώπης και των εξωτερικών μας συνόρων, καθώς και στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της μετανάστευσης, στοιχεία απαραίτητα για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, του οργανωμένου εγκλήματος και των υβριδικών απειλών.
Το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν (SIS) είναι το ευρύτερα χρησιμοποιούμενο και μεγαλύτερο σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών για την ασφάλεια και τη διαχείριση των συνόρων στην Ευρώπη και επιτρέπει στις αρχές να ανταλλάσσουν ειδοποιήσεις ασφάλειας, αλλά και να έχουν πρόσβαση σε αυτές σε πραγματικό χρόνο σε ολόκληρο τον χώρο Σένγκεν.
Ο χώρος Σένγκεν αποτελεί σημαντική κινητήρια δύναμη για την ανταγωνιστικότητα και πραγματικό παράγοντα διευκόλυνσης της ενιαίας αγοράς. Δεδομένου ότι οι εργαζόμενοι και τα αγαθά μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα, οι εταιρείες είναι σε θέση να μειώσουν το διοικητικό κόστος έχοντας ταυτόχρονα πρόσβαση σε μεγαλύτερες αγορές.
Το ίδιο ισχύει και για τους τομείς του τουρισμού και του πολιτισμού. Ο χώρος Σένγκεν απλουστεύει τα ταξίδια, καθιστώντας την Ευρώπη ακόμη πιο ελκυστικό τουριστικό προορισμό. Για παράδειγμα, οι επισκέπτες που έρχονται από χώρες εκτός Σένγκεν μπορούν να μετακινούνται μεταξύ και των 29 χωρών Σένγκεν με μία μόνο θεώρηση Σένγκεν. Με αυτόν τον τρόπο αυξάνονται άμεσα τα έσοδα των τοπικών επιχειρήσεων και οικονομιών.

Στο επίκεντρο

Έκθεση για την κατάσταση του Σένγκεν 2025

Η έκθεση για την κατάσταση του Σένγκεν, που δημοσιεύεται ετησίως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αξιολογεί τον τρόπο με τον οποίο οι χώρες Σένγκεν εφαρμόζουν τις βασικές πολιτικές, επισημαίνει τις προκλήσεις και προσδιορίζει τομείς που επιδέχονται βελτίωση.

Η έκθεση για την κατάσταση του Σένγκεν 2025, η οποία εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2025 από την Επιτροπή, παρέχει ολοκληρωμένη αξιολόγηση της λειτουργίας του χώρου Σένγκεν — μιας ζώνης ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης χωρίς εσωτερικά σύνορα.

Όντας ο προορισμός με τον μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών στον κόσμο, ο χώρος Σένγκεν υποδέχεται πάνω από 500 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, οι οποίοι απολαμβάνουν ασφαλή και απρόσκοπτα ταξίδια χάρη στο διεξοδικό έργο περίπου 120.000 συνοριοφυλάκων. Επιπλέον, το 2024 η εντατικοποίηση της συνεργασίας μεταξύ των χωρών Σένγκεν οδήγησε σε απότομη μείωση των αντικανονικών διελεύσεων στα κοινά εξωτερικά σύνορα και σε σημαντική αύξηση των επιστροφών υπηκόων τρίτων χωρών χωρίς δικαίωμα νόμιμης παραμονής.