Cánachas

An méid a dhéanann an tAontas Eorpach

VAT taxation: proposal for a single EU VAT area

Cuidíonn an tAontas Eorpach chun rialacha agus rátaí cánach náisiúnta a chomhordú, go háirithe i gcás saincheisteanna trasteorann. Is é is aidhm dá bheartais chánachais aghaidh a thabhairt ar dhúshláin amhail cánachas cothrom, an timpeallacht chánach a shimpliú do ghnólachtaí, agus tacú leis an aistriú chuig geilleagar níos glaise agus digitithe.

Is éard atá sna príomhchuspóirí an cánachas a dhéanamh níos cothroime, níos trédhearcaí agus níos éifeachtúla trí dheireadh a chur le hidirdhealú cánach, cánachas dúbailte agus imghabháil cánach, chomh maith le rialacha a shimpliú maidir le comhlíonadh. I ndeireadh na dála, féachann an tAontas le cánachas cothrom éifeachtúil éifeachtach a bhaint amach chun timpeallacht fhabhrach ghnó a chruthú, iomaíochas a chur chun cinn, agus chun tacú leis an bhfás eacnamaíoch.

Príomhfhigiúirí

40%

An meánchéatadán de OTI a sheasann don ioncam cánach iomlán

33%

Sciar na gcánacha indíreacha san ioncam cánach iomlán

€6,711 bhilliún

Cáin a bhailigh na Ballstáit in 2023

Foinse: Sonraí maidir le Treochtaí Cánach – An Coimisiún Eorpach

Réimsí gníomhaíochta

Cáin bhreisluacha (CBL)

Féach leat an chaoi a n-oibríonn CBL an Aontais mar acmhainn do bhuiséad an Aontais

Cánachas gnó

Beartais lena gcoisctear an cánachas dúbailte agus seachaint cánach

Cánacha Máil

Cánacha indíreacha ar dhíol nó ar úsáid alcóil, tobac, táirgí fuinnimh agus leictreachais

Trédhearcacht cánach agus comhar cánach

Comhar idir gnólachtaí, údaráis chánach agus eagraíochtaí na sochaí sibhialta

Anailís eacnamaíoch

Ionchur le haghaidh ceapadh beartas maidir le gnéithe cánachais éagsúla

An Sásra Coigeartaithe Carbóin ar Theorainneacha (SCCT)

An praghas ar astaíochtaí carbóin earraí a thagann isteach san Aontas, tacú leis an dícharbónú

Na príomhéachtaí

Tá nuashonrú agus simpliú déanta ag an Aontas ar chóras Cánach Breisluacha (CBL) an Aontais don ré dhigiteach. Is é is aidhm dó rialacha a dhéanamh níos éasca do ghnólachtaí, calaois a laghdú agus feabhas a chur ar an gcaoi a mbailítear CBL. I measc na bpríomhathruithe tá clárú aonair CBL, tuairisciú digiteach, agus comhar níos láidre idir údaráis chánach.
Is céim mhór chun cinn é an Sásra Coigeartaithe Carbóin ar Theorainneacha chun an aeráid a chosaint agus tacú le hiomaíocht chóir ag an am céanna. Trí phraghas carbóin a chur ar earraí iompórtáilte áirithe, amhail stroighin, cruach agus alúmanam, chruthaigh an tAontas cothrom iomaíochta dá ghnólachtaí agus spreag sé táirgeadh níos glaine ar fud an domhain.
Trí mhalartú eolais slán uathoibríoch a chumasú idir na húdaráis chánach náisiúnta, tá céim mhór déanta ag an Aontas chun imghabháil cánach agus seachaint cánach a chomhrac. Leis an gcomhar sin, is féidir le tíortha imghabháil cánach a shainaithint agus aghaidh a thabhairt uirthi ar bhealach níos fearr, agus cánacha neamhíoctha a aisghabháil. Is éacht tábhachtach é chun cánachas cothrom éifeachtúil a fhorbairt ar fud an Aontais.
Trí dhlús a chur leis an gcomhrac i gcoinne calaois CBL, tá gníomhaíocht mhór déanta ag an Aontas chun ioncam poiblí a chosaint agus cánachas cothrom a chinntiú. Is saincheist shuntasach í calaois CBL; in 2021 bhí caillteanais CBL ann arbh fhiú €61 bhilliún. Neartaigh an tAontas an comhar idir na Ballstáit, chuir sé feabhas ar an malartú eolais trí uirlisí amhail líonra Eurofisc, agus thug sé isteach athchóirithe sa ríomhthráchtáil agus sa tuairisciú digiteach. Céim mhór atá sna na hiarrachtaí sin, ina measc sin rialacha nua do sholáthraithe seirbhísí íocaíochta agus córas ríomhshonrasctha fíor-ama atá beartaithe, i dtreo córas CBL atá frithsheasmhach in aghaidh calaoise.