The Piano (1993)

Met een piano aan de enkel de diepte in, dat was het wel zo'n beetje, zo meende ik mij te herinneren. Zwevend als een ballon aan een touwtje, vastgeklonken aan de zeebodem. Maar het ligt anders, bij nader inzien. Campion verkruimelt met twee opgewekte, innerlijke babbel-monologen aan het begin en eind van haar film het romantische cliché van de ongrijpbare vrouwelijke ziel. De dame in kwestie is in de eerste plaats zichzelf een raadsel ('Waaróm ik al vanaf mijn zesde niet meer praat? Geen idee eigenlijk'). Dan wordt het voor anderen ook lastig. Ja, ongetwijfeld zal die 'getroubleerdheid' een reactie zijn op het Victoriaanse korset waarin vrouwen gedwongen werden, maar daar ligt hier niet de nadruk op. Hoe dan ook, het vergt de oersimpele, brute doelgerichtheid en transparantie van een figuur als Baines om in die grafkist van een hoepelrok door te dringen. Een cliché eens te meer? Maar de 'bruutheid' van Baines is een wereld van verschil met die van Stewart. Voor de bekrompen koloniaal Stewart, én voor de nuchtere eenvoud van de Maori's blijft de piano iets onbegrijpelijks; voor Baines eigenlijk ook, maar hij ziet genoeg, daar op het strand, om de juiste toets te kunnen vinden. Tussen het deprimerende schimmenspel van de Victorianen en het vrolijke geram op de piano van de Maori's vertegenwoordigt hij het beste van twee werelden. Campion maakt hier dus geen vierkante driehoek van, afgesloten met een stevige melodramatische punt. Geen 'mannelijke' climax, maar met een 'vrouwelijk' tikje kantelt ze de ontwikkelingen richting een happy end, onderweg hier en daar onnadrukkelijk de erotische en komische toetsen aanrakend. Erg leuke film, met een glansrol van Holly Hunter.

Wat een rare film. Kort samengevat: Pianovrouw valt op plaatselijke potloodventer/aanrander. Vreselijk irritante kutdochter verklapt hun relatie aan stiefvader waar ze niks mee heeft. Stiefvader boos. Hakt vinger af. Vrouw gaat met kind en potloodvent weg in een bootje. Vrouw doet zelfmoordpoging. Bedenkt zich. The end.

Een alleenstaande moeder (met een handicap) wordt uitgehuwelijkt aan een man, die zij niet kent, in een modderig ver land waar de tijd schijnt stil te staan. Doodongelukkig zoekt zij troost in haar pianospel, totdat haar piano wordt verkocht aan een man die op zichzelf woont in de wildernis. Dat geeft een onverwachte wending in haar leven. Een gevoelig drama van Jane Campion met ijzersterke rollen van Holly Hunter en Harvey Keitel.