The Swimmer (1968)

Vrij onbekende film van Frank Perry met een prima

Burt Lancaster alleen de film kon ik persoonlijk niet erg waarderen.

11 maart a.s. een Blu-ray release.

Friends are not deductible

Met The Swimmer ben ik bij de laatste film aangekomen uit het Burt Lancaster thema. Jammer genoeg niet naar From Here to Eternity geraakt, maar The Killers en Brute Force waren interessante films. The Swimmer leek me een nogal vreemde film te gaan worden, maar het zou niet de eerste keer zijn dat dat goed uitpakte dus toch wel met wat verwachting gisteravond voor gaan zitten. Uiteindelijk niet helemaal weggeblazen, maar het is duidelijk dat Frank Perry hier wel wat interessants mee doet.

The Swimmer gaat over Ned Merrill die het bizarre idee heeft gekregen om naar huis te zwemmen. Dit doet hij aan de hand van een aantal zwembaden die hij op zijn weg tegenkomt en elk zwembad brengt een bepaalde herinnering teweeg. Klinkt nogal fragmentarisch, maar gaandeweg begin je meer en meer te begrijpen wat er met Ned aan de hand is. Dat er überhaupt iets mis is, heb je al snel door en hoewel het op zich allemaal nogal voorspelbaar blijft, bleef ik wel tot aan het einde gefascineerd door de waas van mysterie die rond het personage hangt. Niet elke trip naar een zwembad is even goed geslaagd (wat was in hemelsnaam het nut van die scène waar Ned samen met Julie, zijn voormalige babysitter als paarden rondlopen?), maar over het algemeen vormt het een interessante puzzel. Wat op zich nog wel verbazend is, want er waren wel flink wat geldproblemen. Zo heeft Lancaster het producer Sam Spiegel altijd kwalijk genomen dat die gewoon wat gin zat te spelen in Cannes in plaats van zich met de film bezig te houden waardoor Lancaster zelf (nadat Columbia de stekker eruit had getrokken) nog een deel van de film uit eigen zak heeft betaald.

Vooral de moeite omdat Burt Lancaster weer erg lekker op dreef is. De voormalige circus artiest was ondertussen ergens begin 50, maar loopt de gehele tijd rond in een zwembroek en geraakt er wonderwel mee weg. Zijn fysiek blijft imposant, maar hij weet ook indruk te maken in zijn rol. Hier en daar misschien wat te theatraal (de confrontatie in het zwembad van zijn minnares onder andere), maar daar staan dan wel een paar erg geslaagde scènes tegenover. Een van de interessantste stukken is het segment waar hij met Janet Landgard, de voormalige babysitter, zijn reis langs de Lucinda rivier voltrekt. Landgard weet perfect die vertwijfeling (de bekentenis dat ze vroeger op hem verliefd was en zelfs één van zijn hemden heeft gestolen!) van een jonge twintiger te spelen. Klein bijrolletje ook nog voor Joan Rivers, praktisch onherkenbaar, maar de meeste aandacht gaat toch naar Lancaster.

In 2014 is er nog een documentaire uitgekomen over The Swimmer met als ronkende titel: The Story of the Swimmer. Met zijn 140 minuten duurt die een stuk langer dan de initiële film, maar dit is dan ook zo'n film waar veel over verteld kan worden.

Kleine 4*

Zo , eindelijk gezien . Bijzondere en onvergetelijke filmervaring ! Ik ben dol op dit soort puzzelfilms . The Swimmer (1968) ziet er fantastisch uit . De structuur van deze geslaagde film doet een beetje denken aan Citizen Kane (1941) , Providence (1977) en zelfs Éloge de l'amour (2001) . En ik ben er nog niet over uit of het hier om de herinnering ( flashbacks ) gaat of dat alles zich gewoon in het hoofd van Ned Merrill afspeelt . Bij Éloge de l'amour (2001) zijn herinnering die als katalysator dienen . Alleen heeft GODard het zwembad door de trein vervangen . Echter , Éloge de l'amour (2001) vind ik veel artistieker , filosofischer en daarom ook beter dan The Swimmer (1968) .

**** / *****

Bijzondere film deze 'The Swimmer' van regisseur Frank Perry, die halverwege de handdoek in de ring gooide met het regisseren van deze prent. Sydney Pollack maakte het werk af. In beginsel heb je als kijker geen enkel idee waar dit heen gaat. Protagonist Ned komt met een idee om van zwembad naar zwembad te gaan, om zo vervolgens naar huis te ''zwemmen''. Het fundament is uitstekend; sfeervol, zonnig, mooie achtertuintjes van rijke lui, veel drank etc. Het begint allemaal luchtig en gezellig met de mensen.

Maar naarmate Ned z'n avontuur vordert worden dingen steeds wat onvriendelijker en lijken er steeds meer duistere dingen uit het verleden boven water te komen. Mensen lijken hem toch allemaal niet zo leuk te vinden, waar dit in het begin wel zo leek. Persoonlijk vond ik Ned steeds een meer instabieler persoon worden. Hij heeft erg veel dingen niet op een rijtje, maar hoe en wat? Dat is aan de kijker. Fascinerende film. Eén die je redelijk beklijft en niet zo snel vergeet, mede dankzij de sfeer. Dikke voldoende.

Uitstekende film over een man die besluit via de zwembaden bij mensen in de tuin naar huis te zwemmen. Een originele film in meerdere opzichten. De film bestaat uit korte ontmoetingen met ieder een ander karakter en prima dialogen waarbij je het hoofdpersonage langzaam leert kennen. Mooi camerawerk, mooie locaties en Burt Lancaster is uitstekend in de titelrol.

Hoe zou Don Draper uit Mad Men er uit zou zien wanneer hij 52 jaar oud wordt? Als Burt Lancaster in strakke zwembroek en met een atlethisch en afgetrained lichaam, die in 'The Swimmer' van zwembad tot zwembad naar huis zwemt?

Let er op hoe scenariste Eleanor Perry in deze sixties film een feministische cataloog van vrouwelijke personages toont. Een film om regelmatig mee te herbronnen.

Twee kansen deze zomer in Brussel: 28.07 & 02.08 CINEMATEK - Programma - The Swimmer

Intrigerende prent met een mooie soundtrack (in de lijn van Rosemary's Baby; het wekt ietwat dezelfde bevreemdende sfeer op, handelend over een ander thema). De clou in deze The Swimmer zie je van ver aankomen, maar net dat maakt het verhaal zo innemend. Al meelevend met het hoofdpersonage voelen de events aan als een helse, pijnlijke tocht in het zonovergoten land van wat had kunnen zijn.

Blu Ray in voorbereiding bij Indicator met onbekende releasedatum.

Sinds ik the Train heb gezien had ik zin in meer Burt Lancaster. Ik had een mooie kans om wat gebruikte Blu rays te scoren dus vorige week deze bekeken.
Aparte film.
Het is niet een film welke ik snel nog eens zal opzetten maar op de een of andere manier is het er wel zo een die nog wat blijft doorsudderen in je hoofd. En dat is toch een mooie prestatie als een film dat met je doet.
Het begint allemaal met een bijzonder positief personage , waar zijn eeuwige glimlach meteen een vorm van bewondering doet scheppen. Waar zijn "vrienden" enkel de wens schijnen te hebben de kater van de vorige avond te willen weg drinken heeft deze man de wens om naar huis te zwemmen van zwembad naar zwembad.

Maar gaandeweg merk je dat het niet helemaal is zoals het lijkt. Zo krijgt bijna iedere vrouw de uitnodiging om hem te vergezellen, en juist dat ligt waarschijnlijk ook ten grondslag aan die onvermijdelijke conclusie welke zich openbaart in de laatste scène.

Goed acteerwerk in een beetje vreemd doch origineel verhaal.

In de eerste 30 minuten lijkt The Swimmer op een doorsnee kleurige klassieke Hollywoodfilm. Zonovergoten beelden van prachtig aangelegde tuinen met zwembaden omringd door leden van de verheven klasse laten de ideale schijnwereld van de jaren 50 herleven. Het blijkt een façade. Regisseur Frank Perry gebruikt de oppervlakkige setting als een instrument om de verknipte waarnemingen van protagonist Burt Lancaster aan te spiegelen.

Lancaster die op een stralende zomerse dag bij vrienden opduikt om een duik in hun zwembad te nemen en opeens een uitzonderlijk idee krijgt. Hij wil via de zwembaden van de omliggende huizen in etappes naar zijn kilometers verderop gelegen huis zwemmen. Zijn reis van zwembad naar zwembad maakt de film tot een roadmovie, waarin de protagonist veel tuinen aandoet en veel landschappen doorkruist en waarin hij veel ontmoetingen heeft met veel passanten. Filmster Burt Lancaster heeft een bijzonder optreden. Hij is de gehele film slechts gekleed in een zwembroek.

De tocht naar huis is een tocht door het verleden. Lancaster ontmoet figuren uit zijn verleden die hem ondanks zijn uitgelaten en open karakter verwonderd, afstandelijk of zelfs vijandig tegemoet treden. Het contrast tussen de beleving van Lancaster en de beleving van de mensen die hij ontmoet, geeft blijk van een verborgen verleden. Een onbenoemd zwaar kruis die de luchtigheid in de film langzaam wegneemt en vervangt door somberheid. De tragiek van het verhaal uit zich in de argeloosheid van Lancaster, die niet merkt hoe ongemakkelijk hij wordt benaderd in zijn ontmoetingen en zich niet realiseert dat zijn ideale wereldbeeld is veranderd. In de film ontstaat in toenemende mate een sfeer van suspense en verontrusting.

Niet alleen het plot van de film is bijzonder en intrigerend. Dat geldt ook voor de invulling van de elementen in het plot. Lancaster speelt zijn personage als een opgewonden kind. Het kijken naar Lancaster is een welhaast surrealistische ervaring. Het gebruik van de omlijstende muziek is ook opvallend. De muziek ligt soms wel heel indringend bovenop de beelden. Op het irritante af. En wat te denken van de onnatuurlijke kunstzinnigheid van de locaties die elke vorm van finesse ontbeert en doet denken aan decadente Romeinse tijden. Het voelt allemaal heerlijk onwerkelijk en heerlijk zonderling.

De fundering komt van de uitstekende cast. Lancaster voorop. De bijrollen zijn ook erg goed. Het dynamische camerawerk is dat ook. Met gebruikmaking van vele zwenkingen en zooms draagt het heel overtuigend bij aan de overbrenging van de verontrustende gewaarwordingen van de zoekende protagonist. In The Swimmer valt veel te zien en te beleven.

Ik heb genoten.

Komt in Augustus uit op blu ray bij Indicator.

Lancaster neemt een duik in zijn verleden, wanneer hij besluit van zwembad naar zwembad te zwemmen op weg naar huis. Zo ontmoet hij diverse personen uit z’n verleden en blijkt hij minder gewenst dan gedacht.

Bijzondere film met een hele eigen karakter en sfeer.

Kleine 4*, maar denk dat ik m een volgende keer (nog) meer zal waarderen.

Hele unieke film met een aparte, mysterieuze, surrealistische zomerse sfeer die je nergens anders tegenkomt. Alleen al vanwege die sfeer is het een fijne film om op een zwoele, zomerse avond te kijken met een Gin-tonic erbij.

Ned, de hoofdpersoon besluit om naar huis te zwemmen via zwembaden van mensen die hij kent in een rijke buurt waar iedereen een zwembad heeft. Dit idee slaat helemaal nergens op tenzij je geblowd hebt of hersenschade hebt maar dit is een idee dat de hoofdpersoon in zijn hoofd haalt en waar hij heel enthousiast over is. Dit is man die heel enthousiast is over zwembaden en zwemmen en water. In het begin lijkt hij de meest actieve, sportieve en succesvolle man die er is en zijn vrienden die even oud zijn, zijn meer mensen die bij het zwembad zitten en drinken.

Dus hij begint aan deze tocht waarbij je al snel merkt dat er iets mis is met Ned en dat hij eigenlijk helemaal niet zo succesvol is en wordt de tocht steeds kouder. Hij zegt op een gegeven moment dat er iets mis is met de zon, die schijnt wel maar er zit geen warmte in. Dit is een melancholieke reis met thema's als de facade van de Amerikaanse droom, decadentie en ouder worden en teleurstellingen in het leven. Hoewel het einde best voorspelbaar is, is het allemaal best wel gruwelijk. De scene bij de tennisbaan is best wel spookachtig.

De film is goed omdat je hem begrijpt zonder dat het uitgekauwd wordt aan het publiek wat er precies gebeurd is waardoor je de film makkelijk meerdere keren kan kijken voor de sfeer en de dubbelzinnige gesprekken. Dit is ook wel een film waarbij je zelf gaat nadenken over je eigen leven en je eigen illusies. De film is uit 1968 maar is niet verouderd, best wel interessant. Minpunt van deze film is de scene dat ze hand in hand als een stel blije eikels over balken heen springen als een stel paarden. Dat duurde allemaal te lang...

Maar voor de rest een unieke film.

Licht surrealistische, intrigerende film over een mysterieuze man van middelbare leeftijd (Burt Lancaster) die begint aan een reis door een buitenwijk, van zwembad naar zwembad, naar zijn eigen huis. Onderweg heeft hij een grote reeks ontmoetingen met mensen uit zijn verleden. Lancaster is geweldig in de de hoofdrol en de film heeft een hele aparte, melancholische sfeer, knap in beeld gebracht. Het inventieve, sporadisch experimentele camerawerk en de vervreemdende montage zijn ook top. Kunstig ook hoe de gebeurtenissen langzaam maar zeker escaleren. Naar het einde toe kun je zelfs haast spreken van een horrorfilm.