Before Sunrise (1995)

Twintigers Jesse [Ethan Hawke] en Céline [Julie Delpy] ontmoeten elkaar in de trein. Jessie pakt volgende dag om 09:30 een vliegtuig en nodigt Céline uit om een nacht met hem door te brengen in Wenen. Een onconventioneel romantisch drama, gefilmd op locaties in Wenen (dat aan deze film tot in lengte van jaren een toestroom van toeristen zal overhouden), waarbij Linklater de acteurs buitengewoon veel ruimte gaf om te improviseren en andere elementen toe te voegen. De bevlogenheid van beide acteurs zorgt voor authenticiteit en de dialogen zijn zo uit het leven gegrepen, dat iedereen die zich kan herinneren hoe het is om een beginnende twintiger te zijn zal herkennen. Humor, drama en romantiek in een tijdloos romantisch meesterwerk. Kreeg twee vervolgen met dezelfde karakters en dezelfde acteurs, te beginnen met Before Sunset (2004).

Een charmant, en hartverwarmend verhaal.

Fijn hoe de film vlot als een slang doorheen binnen- en buitenlocaties in Wenen sluipt; het levert mooie beelden op.

De twee hoofdacteurs zitten prima in hun rol, en doen het allemaal heel realistisch ogen - al worden de lonkende blikken en de lachjes van Julie Delpy net iets te vaak en opzichtig in beeld gebracht.

Maar, hoe mooi het er ook allemaal uitziet, het gesprek - of de vele gesprekken, 't is maar hoe je 't bekijkt - kon me toch niet continu aan het scherm gekluisterd houden. Als er weinig diepgang in zit, zijn er andere zaken nodig om 105 minuten te kunnen boeien. Soms lukte dat: het fake telefoongesprek bijvoorbeeld, hoe simpel ook, vond ik heel fijn. Maar op andere momenten miste ik een beetje Woody Allen-input, en gingen m'n gedachten naar wat er voor de volgende dag in m'n agenda stond.

Prima romantiek, geen topper.

Ik zag de film indertijd in de bioscoop en ik vond hem goed. Logisch. Backpacking was toen mijn ding en het universum van een reiziger die in een vreemd land de liefde van zijn leven ontmoet, was ook de mijne. Alleen zat die romance er niet in. En had ik dit zo mogen meemaken dan ik ging absoluut mee op die trein gesprongen zijn met Julie Delphy naar Parijs.

Nu, bij de herziening kijk ik er een beetje door. De idylle, de besognes van die jongeren … niet echt een hoogtepunt. Maar het is zo naturel gebracht, de acteurs maar vooral Delphy spelen dit vrij en vrolijk, er is geen drama (hoogstens een kleine ruzie), het filmen op locatie in Wenen ... daarom zijn er scenes die zo goed zijn. De reeds veel gequote luistercabine scene maar ook bv een paar minuten eerder wanneer Hawk en Delphy op de tram zitten, ik denk voor de eerste keer en Hawk slaat zijn arm achter haar op de bank en probeert haar aan te raken door bv een lok haar weg te duwen. Die ongedwongenheid, die verlegenheid ... knap geobserveerd door Linklater. Before Sunrise mag dan wel een romantische illusie zijn, het acteren, de dialogen, het 24 uren verhaal en de locatie is zo spontaan gebracht dat ik ervan geen minuut wilde missen.

Als de morgen is gekomen

En alles wat 'k heb mee gemaakt al lang verleden is

Als de morgen is gekomen

Verlaat je mijn verleden en ben jij degene die ik mis

Het refrein uit dit nummer van Jan Smit vat Before Sunrise treffend samen. Evenals een ode aan de liefde, the one that got away (mogelijk, want ik heb de twee vervolgen nog niet gezien) en je afvragen wat had kunnen zijn als Jesse en Céline in dezelfde stad hadden gewoond.

Het feit dat de twee zich al snel realiseren dat hun wegen zullen scheiden wanneer het ochtendgloren aanbreekt maakt hun ontmoeting nog intenser. Het laat hun gevoelens voor elkaar al snel tot ongekende hoogtes stijgen. Dit in tegenstelling tot elkaar tegenkomen in een meer reguliere setting waarbij de kans groter is dat de rem wat langer op de gevoelens kan blijven staan. De manier waarop dit gebeurt en hoe de twee naar elkaar toegroeien is op een prachtige, maar ook heel realistische manier gedaan. En kan daarnaast heel herkenbaar aanvoelen afhankelijk van de ervaringen uit je eigen leven.

De authenticiteit van de dialogen, in combinatie met filosofisch tintje, zijn ook een genot om te aanschouwen. Als een vlieg aan de muur heb ik genoten van de speelse gesprekken. Neem alleen al voor mij het persoonlijke hoogtepunt waarop Jesse aan Celine vraagt om met hem mee te gaan:

Jesse:

Alright, I have an admittedly insane idea, but if I don't ask you this it's just, uh, you know, it's gonna haunt me the rest of my life

Celine:

What?

Jesse:

Um... I want to keep talking to you, y'know. I have no idea what your situation is, but, uh, but I feel like we have some kind of, uh, connection. Right?

Celine:

Yeah, me too.

Jesse:

Yeah, right, well, great. So listen, so here's the deal. This is what we should do. You should get off the train with me here in Vienna, and come check out the capital.

Celine:

What?

Jesse:

Come on. It'll be fun. Come on.

Celine:

What would we do?

Jesse:

Umm, I don't know. All I know is I have to catch an Austrian Airlines flight tomorrow morning at 9:30 and I don't really have enough money for a hotel, so I was just going to walk around, and it would be a lot more fun if you came with me. And if I turn out to be some kind of psycho, you know, you just get on the next train. Alright, alright. Think of it like this: jump ahead, ten, twenty years, okay, and you're married. Only your marriage doesn't have that same energy that it used to have, y'know. You start to blame your husband. You start to think about all those guys you've met in your life and what might have happened if you'd picked up with one of them, right? Well, I'm one of those guys. That's me y'know, so think of this as time travel, from then, to now, to find out what you're missing out on. See, what this really could be is a gigantic favor to both you and your future husband to find out that you're not missing out on anything. I'm just as big a loser as he is, totally unmotivated, totally boring, and, uh, you made the right choice, and you're really happy.

Celine:

Let me get my bag.

Fantastisch! Én met een dieper aangesneden laag over een uitdaging die veel huwelijken trotseren. Niet alle dialogen spraken mij altijd evenveel aan maar gelukkig waren deze momenten sterk in de minderheid. Bitterzoet, en een aanrader voor iedereen die van een tijdloos liefdesverhaal houdt. Want dat deze film uit 1995 stamt? Daar merkte ik vrij weinig van.

4,0*

Onvoorstelbare onophoudelijke stortvloed aan blablabla

Voor wie nog een tekst op een tegeltje nodig heeft: