Záhrada (1995)

@ArnoldusK:
Als het allemaal zo luchtig en enorm makkelijk voor je was, leg mij dan eens uit hoe dat zat met die zwarte kat en waarom ze haar geest kwijt was geraakt ? En waarom ging ze zweven volgens jou ? Misschien dat je het allemaal doorgrond hebt, maar je moet bij een film als deze wel wat dieper dan het oppervlak graven om er uit te halen wat er in zit. Immers, als je zelf niet wilt graven dan blijft elke film die niet uitleggerig is (zoals deze), oppervlakkig. Dat lijkt me als regisseur ook een enorm dilemma. Als je niet veel wilt uitleggen of de kijker bij de hand neemt, zal je nogal eens beticht worden van oppervlakkigheid.

Overigens zit de kracht van deze film niet eens zo zeer in het filosfische, als veel meer in het heerlijk poetische sfeertje, dat je uiteraard wel moet liggen.

@gmx
Ik denk dat de aanwezigheid van de zwarte kat (een object van de natuur; van vlees en bloed) zorgde voor de genezing van Helena. Heel simpel omdat het een dier is en niet iets 'mechanisch of technisch'.
Ze ging zweven omdat ze waarschijnlijk in trance was, wellicht door haar constante aanwezigheid in de tuin en ze kwam op mij als 't ware over alsof ze een kind van de natuur was. Het had iets spiritueels en magisch; zoals Sulik 'de tuin' graag wil projecteren.

Verder denk ik dat het inderdaad wel meevalt met de diepzinnigheid van deze film. Het ligt er nogal expliciet bovenop.
Ook klopt het dat het poetische sfeertje de boventoon voert, daarom ook 3 sterren

Ik kon die Ik kon die zwarte kat in eerste instantie niet goed plaatsen, maar misschien was het inderdaad slechts een object/symbool van de natuur, dat is inderdaad mogelijk. Ik denk dat het meer staat voor oude natuurlijke 'oplossingen', die we vergeten zijn in de technologische vooruitgang (historisch werden er magische krachten aan zwarte katten toegeschreven, maar dat ligt ook in de lijn die jij aangeeft)
Misschien had je te hoge verwachtingen of sprak het poetische, dromerige sfeertje je niet zo aan. Bij mij was het een schot in de roos.

Gehoord: ja! Dit is een filosofische film!

Ik heb de filosofie werkelijk gemist....

Ergo: ga geen filosofie studeren.

Verder-kabbel de kabbel de kabbel-

En toen viel ik in slaap.

Onder andere hier kan je er wat meer over lezen: The garden/Martin Sulik - de Filmkrant net-versie van april 1996, nr 166

Geweldige film! Ben nu wel benieuwd naar gelijksoortige films als deze, iemand met tips?

Aardig en lief filmpje, dat bol staat van de spiritualiteit en symbolische/religieuze verwijzingen. Film deed me overigens denken aan een Tarkovsky film vanwege de natuurbeelden, het gefilosofeer en gebruik van symboliek. Echter komt deze film in de verste verte niet in de buurt van de films van de grootmeester. Al moet ik wel zeggen dat het cinematografisch best mooie beelden bevat.

De scènes in de tuin vond ik er wel boven uit steken waarin Jakub in harmonie met de natuur is en van alles ontdekt. De scènes waarin hij de drie verschillende mannen ontmoet die hem allerlei wijsheden verkondigen kwam te prekerig over. Eigenlijk vond ik de gehele boodschap die de film uitdraagt er te dik op liggen, alsof SŠulík bang was dat de kijker de vele symboliek niet zou begrijpen.

Aangenaam filmpje al met al, maar echt indruk heeft het niet gemaakt.

3*

.

Krijgt re-release in de bioscoop: vanaf 19 juli in de bioscoop (Contact film)

heb er zin in!!

Yes! Hopelijk ook in Utrecht?

Zeker, vanaf 19 juli in 't Hoogt.

Dank je!

Zahrada is de eerste film die ik zie van de voor mij onbekende regisseur Martin Sulik. Zahrada is misschien wel de eerste Slowaakse film die ik zie. Na het zien van deze film zal dat ook zeker niet de laatste zijn want Zahrada is gewoon een erg fijn, fris filmpje. De film wordt op een fijne manier weergeven en voelt zeer prettig aan. De ontdekkingen en de levenslessen die het hoofdpersonage Jakub ervaart voelen ook als zeer prettig aan. Zahrada is een film met een achterliggende gedachte en is meer dan je alleen maar ziet en dat zijn films die me over het algemeen wel kunnen bekoren. Toch geef ik ‘maar’ drie sterren. Reden daarvan is hoofdzakelijk dat de film niet voldoende indruk wist achter te laten. De film kijkt fijn weg en zet je aan het nadenken tijdens de film. Maar een paar uur later is dat gevoel al weer voorbij en dat is de voornaamste reden voor de ruime 3 sterren die de film krijgt.

Aansstaande dinsdag ga ik deze film zien in Filmtheater Rialto te Amsterdam. Ben heel benieuwd.

Redelijk authentiek verhaaltje over een Slowaakse tuin waarin een aantal gebeurtenissen plaatsvinden die niet direct verklaarbaar zijn maar achteraf toch vrij nietszeggend blijven. In een mierenhoop stappen bijvoorbeeld. Er worden weinig fouten gemaakt en een handjevol onbekende acteurs voldoet aan de normen om een aangename kijkbeurt te garanderen maar echt bijzonder vind ik het niet. Zomaar je auto mee laten nemen terwijl de andere kapot is, de voeten van een onbekende man wassen als deze enkele religieuze uitspraken doet en het urineren van Jakub's verwonde hand na het ongelukje met de appelmachine... telkens vond ik het iets te flauw. Het was iets te ontdekkerig en avontuurlijk in verhouding met de werkelijke situatie waarin ze zich bevonden.

Hm.. men werd hier allemaal kennelijk heel erg vrolijk van deze zonnige film.

Ik vond er eigenlijk maar heel weinig aan. Jammer.

Komt binnenkort op DVD uit in Nederland (contact film/filmfreak)

Moest er ook even over nadenken, maar ook hier is de uitleg denk ik redelijk eenduidig:

De kat heet Baruch, een verwijzing naar de 17e eeuwse filosoof Baruch Spinoza. De scene verbeeldt dus vrij letterlijk dat de filosofie van Spinoza de ziel terugbrengt in het leven van de hoofdpersonen. Een quote van Wikipedia maakt duidelijk hoe precies:Net als Rousseaus idee van de nobele wilde is het ook bij Spinoza inzicht in of terugkeer naar de natuur dat de ziel rust geeft.

Jammer genoeg is de hele film zo schematisch opgebouwd. De hele setting, elke naam, elke handeling, elk personage staat erg letterlijk voor iets, of verwijst naar iets. Enkele voorbeelden:
- Het kaalscheren van de vader verwijst naar het Bijbelse verhaal van Simpson. Door het afscheren van diens haar werd hij van zijn kracht beroofd en kon hij worden uitgeleverd aan de Filistijnen. Ook in The Garden heeft het afscheren van het haar hetzelde effect: het berooft de vader van zijn macht over de zoon. In de opvolgende restaurantscene is die machtsrelatie inderdaad doorbroken.
- De vechtscene van Jakub en vader verwijst naar het bijbelse verhaal van Jakob die met God vocht. Nadat hij overwon kreeg werd hij gezegend. Ook in deze film volgt na het vechten de goedkeuring (zegen) van de vader.
- Rousseau komt voorbij en lepelt nog eens letterlijk zijn filosofie op.
- De reis van de stad naar het platteland als symbool voor een spirituele reis is veelvoorkomend in de kunstgeschiedenis.
- Net als de tuin (van Eden) als paradijselijk oord.
- Een bouwvallig huis symboliseert de gebrekkige staat van de ziel van het hoofdpersonage.
- etc.
Kortom: het is nogal dwingend allemaal. Niet echt veel aan de verbeelding overlatend.

En zie daar mijn probleem met de film.

In mij recensie van juli 2008 schreef ik het volgende over deze film;

Film kon mij toch niet meer zo bekoren als toen ik hem voor de eerste keer zag. De film had wel iets poëtisch, inderdaad, maar de filosofische boodschap stelde toch ook weer niet zo veel voor.

Tja, dan heb ik dus niet goed opgelet, want de filosofische boodschap zit samengevat in de laatste scène; Helena die zich losmaakte van de tafel en boven die tafel bleef zweven. De boodschap lijkt mij duidelijk. De tafel staat voor de gedragscodes, voor het "moeten" die jouw verhinderen het leven te "leven". Helena had dat goed begrepen of beter gezegd, voelde dat perfect aan. Het kwam er eigenlijk op neer dat zij de ladder - die staat voor alle gebruiksaanwijzingen waar wij in het leven doorgaans mee worden doodgegooid - had weggegooid na erop geklommen te zijn. Dit laatste duidelijk met verwijzing naar de filosoof Ludwig Wittgenstein*.

Ik voel mij daarom ook genoodzaakt na herziening mijn waardering voor deze film naar boven bij te stellen, niet vanwege Jacob en zijn pa - zo enthousiast was ik niet over die personages - maar vooral toch om mijn fascinatie voor die wonderschone Helena én natuurlijk de verborgen filosofische boodschap.

4,0*

* Tractatus logico-philosophicus: Stelling 6.54

Hoop dat Contact Fillm voorlopig door gaat met het uitbrengen van zulke parels op dvd.

Prachtige film en wat een mooie pop die Helena. Ja dat kan ook een hoop bijdrage in combinatie van al dat andere moois..

Deze stond in mn geheugen als een prachtige magische film dus maar eens aangeschaft en herzien.

Uiteindelijk valt het wat mee/tegen. De filosofische ontwikkeling wordt er wat te dik opgelegd door de langstrekkende filosofen. Lijkt idd bijna wat onzekerheid van Sulik. Er blijft toch genoeg verhulde symboliek, de beelden zijn best aardig, het gebeuren boeiend genoeg maar vooral die bijzonder magisch(sur)realistische sfeer maakt het een opvallend en genoeglijk filmpje. Wel enorm krakerige dvd kwaliteit trouwens. Magoe: niet zó magisch als ik me herinnerde maar niettemin een alleraardigst sprookje.

Genoeglijk is een goed woord, wat mij betreft.

Aardig.

Mythische film, althans, voor mensen die hier vroeger op MM rondzeulden. Werd breed bewierrookt, maar was erg lastig te vinden. Zoveel jaar later zag ik hem toevallig passeren, ideaal om alsnog een poging te wagen. Al was het wel een beetje waar ik voor gevreesd had.

De film is wel enigszins zomers, maar ook nogal krakkemikkig. Dat "terug naar de natuur" gedoe is doorgaans niet zo aan mij besteed, zo'n aftandse boerderij vind ik dan ook een stuk minder idyllisch dan de meesten vrees ik.

Qua humor is het erg beperkt, buiten wat absurde elementen. Heel grappig of apart is het alleen niet echt. Komt ook omdat deze film misschien net wat té nadrukkelijk een arthouse sfeertje nastreeft, dan is het toch net wat verwachter allemaal.

Wel aardig om een keer gezien te hebben. Hier en daar wat scenes die eruit springen en intrigeren. Maar net zoveel momenten die eigenlijk doel missen. Audiovisueel vond ik het trouwens erg mak, het is duidelijk dat de film meer dan enkel visueel functioneel wil zijn maar mooi vond ik het nergens.

2.5*

Mooie, rustige film. Diepgaand en filosofisch. Het geeft stof om over na te denken. Een unieke uitvoering en sterk acteerwerk. Dat de natuur een grote rol in deze film speelt, vind ik fijn, en ook de magische sfeer bevalt mij. Een bijzondere ervaring. Een 9. 4,5*

Ik had de film jarenlang niet gezien en vroeger kennelijk meermaals of ik ging er meermaals heen in periode van uitbreng. Ik had de dvd ervan al een tijd zien liggen bij Filmhuis042 te Nijmegen en uiteindelijk een 11 euro voor vrijgemaakt toen de film er laatst ook vertoond werd, wegens nieuwe film van Sulik. Zo scheppen lievelingsfilms hun eigen topos in de tijd.

Maar ik zou niet willen wonen in de tuin van de film. Maar het geeft wel een fantastische visie op de natuur, een godinnelijke beschouwing erop. En op een zelden voorkomende type meid/vrouw, met God/Natuur verbonden. Ik lees hier pas enige twijfel aan de filosofen die voorbij komen. Te expliciet? Ik vond de expliciteit louter grappig, ironisch. In hoofdstukjes vertellen met vertellende inleiding is geen nieuwe vorm maar past wel bij deze parabel, dit moderne sprookje. Jakup neemt het kennelijk allemaal gelaten op.