Suspicion (1941)

Grappige film van de niet intentionele soort. Het verhaal speelt zich af in het milieu van de Britse aristocratie en situeert zich in de countryside van Engeland. Cary Grant is naast een ladiesman van het plakkerige type ook nog een narcistische kleptomaan en gokverslaafde. Het tegendeel van de ideale schoonzoon dus. Omwille van eerstgenoemde eigenschap slaagt hij erin om het hart te winnen van Joan Fontaine, een alleraardigst maar emotioneel onderontwikkeld muurbloempje - zij het een oogverblindend mooi muurbloempje. De bedoelingen en het spelletje van Grant liggen er zo dik op dat ik me eigenlijk eerder ergerde aan de naïviteit van Fontaine dan dat ik enig medeleven voelde met haar.

De eerste helft van de film was voor mij een mislukte komedie, met weliswaar clevere stukjes die het geheel opleuken. In de openingsscène ontmoeten Grant en Fontaine mekaar op de trein, waarbij Grant zijn blik over Fontaine laat glijden van onder naar boven. De mooie benen van Fontaine (seksueel verlangen), vervolgens naar de handen van Fontaine die een boek over kinderpsychologie vasthouden (Fontaine zal een relatie aangaan met Grant - die nooit volwassen geworden is) en dan naar het hoofd van Fontaine (het brilletje als typering van iemand die connectie heeft met intellect maar niet met emotionele ontwikkeling -zoals zal blijken). Ander voorbeeld: de eerste poging van Grant om Fontaine te kussen loopt op een sisser uit, en wordt symbolisch weergegeven door Fontaine die ostentatief de beurs in haar handen dichtklapt (en het is niet moeilijk te zien wat deze beurs seksueel symboliseert).
Compleet ongeloofwaardig is dan weer het feit dat Grant - met zijn reputatie van flierefluiter en bedrieger eerste klas - een job aangeboden krijgt als vermogensbeheerder van een aristocratische vriend van hem. Ja hallo zeg

In de tweede helft van de film verandert de toon. Kantelmoment is het overlijden van de vader van Fontaine. Enkele ontwikkelingen in het leven van het koppel - waarin ook Nigel Bruce een belangrijke rol speelt - voeden de achterdocht van Fontaine m.b.t. de ware aard van Grant. Als kijker ga je helemaal mee in de achterdocht n.a.v. een aantal gebeurtenissen die erop wijzen dat Grant Bruce vermoord heeft en plannen heeft om ook zijn vrouw uit de weg te ruimen. En dan volgt op het einde een complete twist en blijkt Fontaine helemaal op het verkeerde been gezet, met een totaal verkeerde lezing van de feiten. Op papier klopt dat ook wel, maar dit komt bij mij allemaal erg ongeloofwaardig en met de haren getrokken over. Maar zelfs met het einde dat men oorspronkelijk voorzien had in het script, was het voor mij evenmin goed gekomen wegens andere dik opgelegde ongeloofwaardigheden in aanloop naar de finale.

Aan positieve kant vind ik het verhaal erg smaakvol in beeld gebracht door dhr. Hitchcock en cinematograaf dhr. Harry Stradling Jr. Prachtig hoe in de tweede helft van de film het raamwerk in het huis van Grant en Fontaine de contouren van iets wat lijkt op een spinnenweb als schaduw weergeeft, wat enorm bijdraagt aan de sinistere sfeer.

Conclusie. In mijn ogen één van de minst overtuigende films van A.H. In Hollywood zijn we één en ander gewend, maar de wijze waarop in deze film een totaal onvolwassen relatie tussen Fontaine en Grant wordt voorgesteld, gaat er voor mij over. Verder is het scenario in zijn geheel zwak en met de haren getrokken om alsnog op het eind origineel uit de hoek te komen. Maar ik zal er Hitchcock geen spatje minder om waarderen.

Uitstekend mysterie zou een meesterwerk geweest zijn als Hitchcock niet gedwongen was om zich te conformeren aan een uitdrukkelijke wens van de studio waardoor de ontknoping teleurstellend is. Fontaine kreeg een Oscar voor haar rol als Lida McLaidlaw, een intelligente, welgestelde vrouw die als een blok valt voor de charmante Johnnie Aysgarth [Cary Grant]. Na een stormachtige romance trouwen Lida en Johnnie, maar vanaf dat moment lijkt het er steeds meer op dat Johnnie niet te vertrouwen is. Grant schittert in een rol waarin hij (bij hoge uitzondering) de duistere kant van zijn personage mag opzoeken en Nigel Bruce (destijds wereldberoemd als Dr Watson uit de Sherlock Holmesfilm) levert uitstekend ondersteunend werk af als Johnnies trouwe, maar ogenschijnlijk wat naïeve beste vriend. De scène met het melkglas is onvergetelijk.

Cary Grant is een prima acteur en hij slaagt er hier goed in om een heel vervelende en dubieuze man neer te zetten. Dat is dan eigenlijk ook wel het meest positieve wat over deze film van Hitchcock gezegd kan worden. Het plot is namelijk niet geweldig. De relatie tussen Johnnie en Lida (gespeeld door Joan Fontaine) komt nergens overtuigend over en spannend wordt het ook niet. Ik vond de film al niet sterk, maar het einde haalt de film nog een stuk naar beneden. Een ongeloofwaardig einde dat ook nog eens wordt afgeraffeld en eigenlijk compleet uit de lucht komt vallen.

Vooral niet vergeten dat het een film uit 1941 is. Is dit een meesterwerk van Hitchcock ? Eerlijk gezegd niet. Je blijft wel kijken om te zien hoe het eindigt maar grote delen van de film irriteren lichtjes omdat alles er nogal dik bovenop ligt en het begrip 'mysterie' of suspense (spanningsboog, uitstellen) niet mogen dragen. Uiteraard eindigt het allemaal heel anders, maar dat wordt dan weer in een minuutje of zo afgeraffeld en daarna snel de aftiteling, inpakken en wegwezen. Ouderdom in achtgenomen toch 3 1/2 ster.

Gisteravond nog even een oudje erin en bleek ik tot mijn verbazing plotseling in een Hitchcock te zitten, maar waarschijnlijk had ik de film vanwege die reden opgenomen. Dat dit geen topper was werd vrij snel duidelijk, toch heeft Suspicion best wel redelijk momenten ook al wordt er niet zoveel van het einde gemaakt vanwege bekende redenen waarmee ik inmenging van de studio bedoel.

Het verhaal richt zich uiteraard op Johnny en Lina, vrijbuiter versus een serieuze doch knappe dame, die van een ontmoeting als vrij snel terecht komen in een relatie en huwelijk. En het karakter Johnny is omgeven met humor die het allemaal niet zo serieus neemt en er maar op los lanterfantert. Doch beginnen al snel zaken verdacht te worden waarop Lina ook nog het een en ander ontdekt waarop de olievlek steeds groter wordt qua leugens, geleend geld, fraude, schulden en andere dingen die niet het daglicht kunnen verdragen.

Maar, zoals in het geval van Beaky of het uithoren van de schrijfster over moord en gif, wil dit nog niet heel veel zeggen en is er sprake van heel veel indirect bewijs en vermoedens. Het kan allemaal, maar dat betekent nog niet dat het zo is. En zo blijft Suspicion een bepaalde fase mooi in evenwicht omtrent wel of niet. Op het uur stijgt de spanning toch iets meer en is de lol er een beetje af als Johnny uit zijn doorgaans goedlachse rol valt en boos wordt. Zou Johnny toch tot meer in staat zijn? Buiten dat wordt er goed geacteerd tussen Grant, Fontaine en Nigel Bruce.

Jammer is dan toch het einde waar de film serieus wordt afgeraffeld en opeens alles duidelijk is en het geheel een uitgemaakte zaak is. Zoals bekend zou dit een knieval zijn van Hitchcock naar de producent die niet mee wilde op de oorspronkelijke koers van Hitchcock. Hoewel nu niet heel slecht voelt het aan als incompleet en blijft de vraag wat het had kunnen zijn.