Fitzcarraldo (1982)

Neem een geschifte regisseur (Herzog) en een geschifte Acteur die elkaar bij momenten rauw lustten en je krijgt een aantal films die een eeuwige prominente plaats in de filmgeschiedenis verworven en behouden hebben.

Zowel Aguirre en Nosferatu: Phantom der Nacht zijn parels van Herzog, maar deze Fitzcarraldo komt daar nog net iets boven. Net als altijd is Herzog bezeten door obsessies.

Lastig.

Heb de film met Engelse dub gekeken. Kinski spreekt duidelijk Engels in deze film, mag Herzog nog zeggen wat hij wil, de Engelse dub is dan de meest logische. Wel érg slechte dub op sommige momenten (dat zwarte kereltje bij het treintje), maar dat zou met een Duitse dub niet veel beter geweest zijn.

Kinski ... ik begrijp waarom je iemand als Kinski in je film cast, maar acteren kan hij echt voor geen meter. Hij heeft een ijzeren kop die niet kapot te krijgen is, maar op bewegend beeld komt het helemaal niet over. Al is hij niet de enige die slecht acteert in deze film, Cardinale en Huerequeque zijn ook schandelig slecht.

Verder een film die vooral door verhalen over de productie tot de verbeelding spreekt. Geheel volgens de regels is het niet gegaan (bulldozers las ik?) maar ik ben verder ook niet iemand die onder de indruk is van zo'n onderneming. Het zal vast een hels werk geweest zijn, maar de meerwaarde ontsnapt mij vaak bij zulke ondernemingen. Hard werken kan iedereen, meestal is het dan ook vooral een teken van een gebrek aan scherpte om het op een snellere en betere manier te doen.

Maar Herzog en de jungle gaan wel goed samen. Ondertussen al de derde keer dat ik hem in die combinatie zie werken en eens de boot de rivier opgaat zit er een leuk avonturensfeertje in de film. Het duurt uiteindelijk allemaal wat lang en de scenes met de inboorlingen en de sleurtocht over de heuvel zijn terug van een minder niveau, maar Herzog weet wel iets magisch in z'n films te leggen. Een spanning die hoort bij het ontdekken van onontgonnen gebied.

Visueel stelt het jammer genoeg niet teveel voor en opera is ook absoluut mijn ding niet. Zoals wel vaker bij Herzog wel wat interessante elementen, maar een zwaar onevenwichtige film die deze keer ook véél te lang duurt.

2.0*

Dit was inderdaad de gedachte die bij mij overheerste. Hij is op sommige momenten traag, de dub is enigszins vervelend (doch absoluut niet onoverkomelijk), maar het is vooral het waanzinnige aspect dat maxcomthrilla als eerste noemt dat mij met grote ogen en open mond liet kijken. Wat een grandioze waanzin. Hoe ver kan een man gaan, om zijn dromen te verwezenlijken?

In tegenstelling tot Onderhond vond ik het visueel wel de moeite waard, en ook in de rest van zijn verhaal kan ik me niet vinden, maar het is dan ook persoonlijk en we zijn het eigenlijk wat filmsmaak betreft wel vaker niet eens. Waar hij 'slechts' iets magisch zag (wat de negatieve zaken kennelijk niet overstemde), voelde ik me er in ondergedompeld bij veel scènes. "Fitzcarraldo" is one of the great visions of the cinema, and one of the great follies., schreef wederom Ebert in zijn tweede review over deze film voor zijn Great Movies serie, en dat karakteriseert mijn gevoel toch een stuk meer.

Maar hij schrijft ook dat je Herzog niet volledig kunt appreciëren zonder bekend te zijn met zijn vele documentaires en meer obscure films. Ik zou daaraan toe willen voegen dat het 'kennen' van de personen Herzog en Kinski, de dynamiek van hun relatie en de productie van deze film, op hun beurt ook enorm veel toevoegen. Ik ben dan ook zeer benieuwd naar de hierboven al eerder genoemde Burden of Dreams.

Wat bekendheid met zijn werk betreft, voorlopig heb ik meer nieuwe dan oude Herzog gezien helaas. Op deze, Aguirre en Die Große Ekstase des Bildschnitzers Steiner na, zijn de andere 5 Herzogs die ik gezien heb van 2005 en later. Daar moet dringend wat aan worden gedaan.

4*

Aardige film over een ondernemer die een operagebouw wil bouwen in het midden van de jungle. De film bevat meer dan genoeg prachtige plaatjes van de natuur en wanneer tijdens de tweede helft de krankzinnige onderneming om de boot over een berg te tillen wordt getoond, levert dit een paar indrukwekkende scenes op. Helaas duurt de film te lang om volledig te boeien en vooral de eerste helft is langdradig.

Wow. dat je de eerste bent die wat schrijft, sinds mijn 2014 gekrabbel hierboven. Hoe is het mogelijk.

Waar een challenge toch goed voor is hé

Goed beeezuuuugggg!

Zonder de challenge had ik m ook gezien hoor.

Te lang, maar ook fascinerend. Ik zou de film zo kunnen inkorten tot een versie van 90 minuten zonder het verhaal te kort te doen. Hoe dan ook de moeite waard.

Voor 'Fitzcarraldo' keerde Werner Herzog terug naar Zuid-Amerika, waar hij tien jaar eerder 'Aguirre, Der Zorn Gottes' had opgenomen. Ook nu weer speelde Klaus Kinski de hoofdrol en ook nu weer werd het een uitputtingsslag, zowel fysiek als mentaal. Een belangrijk deel van de film bestaat uit de quasi-Sisyphus kwelling van het daadwerkelijk over een berg takelen van een boot. De grootste kwelgeest was echter hoofdpersoon Kinski die dusdanig het bloed onder de nagels haalde van de rest van de filmcrew dat één van de figuranten zich spontaan bij Herzog meldde met de vraag of de regisseur het erg zou vinden indien hij Kinski een kopje kleiner zou maken. Herzog weigerde, maar puur en alleen omdat hij eerder al afscheid had moeten nemen van Jason Robards en Mick Jagger uit de cast. Al met al zinderen de (in)spanningen op het scherm en resulteerde alles naast het indrukwekkende 'Fitzcarraldo' in de geweldige making-of-documentaire 'Burden Of Dreams'.

Brian Sweeney Fitzgerald (Klaus Kinski) is een Europeaan in Peru in het begin van de 20e eeuw. Als opera-liefhebber en grote fan van de beroemde tenor Enrico Caruso, droomt hij van het bouwen van een opera midden in het oerwoud. Hiervoor heeft hij veel geld nodig en het meest winstgevende product in Peru op dat moment is rubber. Om zijn droom een ​​realiseren huurt hij een ontoegankelijke rubberkavel van de overheid. Met behulp van zijn minnares, Molly (Claudia Cardinale), een succesvolle bordeelhoudster, koopt hij een stoomboot, zoekt een bemanning bij elkaar en vaart de rivier op, met als doel de rubber te verzamelen en het dan naar de markt te brengen.

Fitzcarraldo is een West-Duitse dramafilm uit 1982 onder regie van Werner Herzog. Het eerste deel van de film is even doorkomen, ondanks dat er prachtige beelden van de Zuid-Amerikaanse natuur te zien zijn. De tweede helft van de film is een stuk interessanter. Het geploeter met de stoomboot is mooi in beeld gebracht. Toch vond ik de film te langdradig om echt indruk te maken, hoewel de tweede helft van de film knap en erg goed is. Goede film, dat wel, maar dus ook best een lange zit. 3,5*

Magnifiek!

Het rauwe broertje van Apocalypse Now, of hoe Klaus Kinski de natuur temt met opera. Imposante film, waarbij het making off verhaal mogelijk nog epischer is dan de film zelf. Maar wie de tijd neemt om deze reis met Fitzcarraldo te ondergaan, wordt beloond met een onvergetelijke authentieke kijkervaring.

4,5

Ik dacht voor het kijken dat er dan toch geen film zoals Fitzcarraldo zou zijn. Dat bleek te kloppen.

Heb e.e.a. ook gewoon te lang uitgesteld.

Wat ik niet verwacht had is dat deze film eigenlijk veel optimistischer is dan de gemiddelde Herzog-film. Dat verraste me wel een beetje. Warme film eigenlijk.

Deze film had ik lang links laten liggen omdat ik vreesde dat hij slecht verouderd en langdradig zou zijn. En nu na een eerste visie ben ik zeer aangenaam verrast. Het is geen flitsende avonturenfilm, maar meer een trip die je meeneemt in de geest van het hoofdpersonnage en diep in het Peruaanse regenwoud. Acteur Klaus Kinski geeft het begrip overacting een heel eigen invulling, maar hier speelt het in zijn voordeel om de manische Fitzcarraldo neer te zetten. Geen film om vlug tussendoor te bekijken, al is er van een complex scenario niet echt sprake. Maar je voelt aan elk beeld welke strijd hier is geleverd om dit allemaal op pelicule te krijgen. De modder en regendruppels plakken soms tegen de lens, de figuranten kijken je soms door de vierde wand aan en de montage lijkt soms wel uitgevoerd met een heggenschaar, maar toch is de impact ondanks al die onvolmaaktheden een veelvoud groter dan de digitale truken van de foor die je vandaag ziet.

Heart Of Darkness-achtig jungledrama van regisseur Werner Herzog, visueel de moeite waard maar qua plot aan de karige kant. Het tempo had ook wel wat hoger mogen liggen. De vreselijke duitse nasynchronisatie helpt natuurlijk ook niet mee. En dat terwijl de film oorspronkelijk in het engels is opgenomen! Hoogtepunt van de film is het lange segment waarin men poogt een enorme rivierboot over een heuvel te trekken, maar alles daarvoor en daarna is weliswaar sfeervol maar niet bepaald boeiend.

The conquistador of the useless...

Mijn eerste kennismaking met Fitzcarraldo gaat terug tot een filmkwis waar ik ooit aan deelnam, met een thematische ronde rond "boten in films". De eenvoudige vraag was hoe de boot in Fitzcarraldo heette. Het antwoord moest ik schuldig blijven maar intussen zal ik nooit vergeten dat het de Molly Aida is.

Vind dit persoonlijk Herzogs beste. Je zou het niet kunnen voor waar houden : een boot over een berg hijsen, en toch is dit geïnspireerd op een waar verhaal. Een film waar realiteit en surrealisme elkaar ontmoeten, en waarbij twee verschillende beschavingen aan eenzelfde droom werken. Dat Herzog zo'n technisch ingewikkelde film kon in elkaar steken spreekt boekdelen over zijn cinematografische ambitie. Staat voor mij gelijk aan de Titanic herbouwen en nog eens laten zinken in het echt met acteurs erop.

Fitzcarraldo is een (grootheids)waanzinnige film vol visueel verbluffend spektakel!

Fitzcarraldo: 10 Crazy Behind The Scenes Facts About The Movie - screenrant.com

Fraai.

Fitzcarraldo is waarschijnlijk de film die Herzog door heeft laten draaien, en als je wat over de film leest kan je ook meteen begrijpen waarom. Kinski heeft het behoorlijk moeilijk gemaakt om de film te laten werken, maar als je zo'n geschifte verschijning naar de jungle meeneemt kan je er ook niet van uitgaan dat het goed gaat komen.

Toch is er een erg knappe film uitgekomen die wat behoorlijk avontuurlijke beelden teweeg kan brengen. Vooral de iconische scene waarin de kolossale boot over een berg wordt gesleept laat je je adem inhouden. Herzog heeft de boot leuk ingericht en gebruikt, en dat levert genoeg beelden op die je in films van vandaag waarschijnlijk nooit nog een keer zal zien.

Acteerwerk is niet al te best. Kinski is erg wisselvallend. Zijn uitstraling mag er zeker zijn. De uitdrukking die zijn gezicht maakt is niet van zijn hoofd af te vegen, maar de dialogen zijn niet altijd even overtuigend. Grappig dat zo'n intimiderende aanwezigheid toch zo'n ingetogen rol kan spelen. De bijpersonages staan er bij en kijken ernaar. Herzog focust zich echt op Kinski en verwaarloosd de rest een beetje, dat is jammer.

De beelden van de jungle zijn ook wisselvallend. Eenmaal de grotere beelden doorschijnen kan de film wat uithalen, maar de meer reguliere beelden zijn toch wat saai in beeld gebracht. Herzog onderneemt wat te weinig om de spanning beter op te bouwen waardoor het echt avontuurlijke gedeelte van de film pas diep in de tweede helft aanschouwt kan worden.

Het is een bijzondere film geworden die een geweldig laatste uur kent. Het eerste anderhalfuur had een 2,5* van me gekregen omdat het me niet zoveel deed behalve boeien, maar het laatste uur kent behoorlijk wat sterke beelden. Fitzcarraldo is een bijzonder avontuur geworden en mijn petje af naar de omstandigheden van de film. Leuke, soms overweldigende film.

Fitzcarraldo is een beetje vreemd, waar wel lekker. Misschien kan ik dat "beetje" wel weglaten. Deze film heeft flink wat absurde kanten, van een maniakale liefde voor operamuziek tot en met zeer ongebruikelijke capriolen met een enorme boot. De blonde hoofdpersoon is een hele bijzondere. De rest van de personages staan allemaal in zijn schaduw en zijn regelmatig vrij saai. Het langzame verhaal komt pas echt op stoom in de tweede helft van de film. De film oogt wat chaotisch en laat visueel wel eens te wensen over. Ik schaar hem onder het kopje cultfilms, want op het snijvlak van maf en geniaal levert het toch een unieke kijkervaring op.

Weer eens bekeken na vele jaren en hij maakte nog steeds ontzettend veel indruk. Gewoon een erg goede film. Heb mijn waardering ook verhoogd van 4 naar 5 sterren omdat het inmiddels voor mij een persoonlijke klassieker is geworden. Deze film kan ik blijven zien en dan zal ik hem nog steeds goed blijven vinden.

Most of what you've heard about Werner Herzog is untrue.

Met die zin begint het boek Herzog on Herzog "edited by Paul Cronin" - van wie dat mooie citaat dan neem ik aan komt. Zo is het niet waar dat Herzog Kinski met een geweer onder schot hield tijdens het filmen. Niemand werd tijdens het filmen van Fitzcarraldo aan direct levensgevaar blootgesteld. Herzog is niet knetter, en ook niet 'excentriek', en al zeker geen megalomaan.

En misschien moet ik daar dan aan toevoegen dat ik eigenlijk niet zo goed weet waar Herzog zijn faam als regisseur aan te danken heeft. Wat ik van hem gezien heb is vaak toch wat, hmm, gezapig wellicht, en dat is zeker zo voor zijn latere werk. Degelijk, maar niet beslist geniaal of zo. Wellicht is dat anders in zijn eerdere films, waarvan ik met name Aguirre nog zien moet. Je zou haast denken dat zijn faam deels uit iets anders dan zijn films zelf komt - de veelbesproken wordingsgeschiedenis van de film waar het nu om gaat, om maar eens een knuppel in het spreekwoordelijke hoenderhok te gooien.

Gelukkig heb ik nog ergens de dvd van Fitzcarraldo met een extra audiotrack met een gesprek tussen Herzog, Norman Hill, en Lucki Stipetic - producent, en de broer van Herzog, en alsof de film zelf al niet voldoende duidelijk maakt, dan doet dat gesprek dat wel. En een aantal aspecten (maar zeker niet alle, en ook niet de hoofdzaken vind ik) krijg je ook wel uit Burden of Dreams - waarin Herzog ook uitspreekt wat in mijn beide andere bronnen ook letterlijk terugkomt: If I abandon this project, I will be a man without dreams.

De hele wordingsgeschiedenis van de film is wel voldoende bekend wellicht. Toch even een paar puntjes die ik daar uitlichten wil, waarvan ten eerste iets wat ik maar weinig regisseurs toeschrijf - dat ze een film als dit zouden kunnen maken zonder dat ze de beelden zelf zien. Zonder lab in de jungle kon Herzog niet veel anders dan de films zo snel mogelijk naar de buitenwereld opsturen, en kreeg dan alleen terug te horen of de belichting goed was. Doe het daar maar eens mee. Onvoorstelbaar, zeker met de techniek van nu. En ook zonder storyboard of zoiets, want Herzog's vaker beleden overtuiging spreekt hij ook in deze context weer uit - dat slaat alles maar dood.

En ten tweede, meer voor de hand liggend wellicht, de mijmering hoe de film geworden zou zijn met Robards en Jagger - Robards, die we in deze setting en ook tegenover Cardinale wellicht het makkelijkst in herinnering krijgen als Cheyenne in OUATITW, en in eigenlijk alle rollen die ik me voor de geest kan halen eigenlijk vooral het baken van rust. Maar dan met Jagger naast hem om de waanzin van het idee te laten landen, de bel te luiden en als een maniak de opera aan het dorp op te leggen. Ik zie niet echt hoe dat had moeten werken eerlijk gezegd. Daar heeft Herzog wellicht toch enorm geluk mee gehad, hoe een beproeving het werken met Kinski wellicht ook zou blijken te worden. Nee, hij heeft Kinski dan niet met een geweer op de borst gefilmd, dat gerucht ontkent hij stellig, maar wat hij er in het audiocommentaar over vertelt geeft wel aan waar dat gerucht vandaan kwam - en als je in een vergelijking met Marlon Brando over je hoort zeggen dat naast jou Brando een kleuterschooltje was, dan weet je toch wel hoe laat het is. Een helse marteling gelijk je een schip over een berg moet tillen, zoiets.

En net zo goed wil Herzog het er niet over hebben dat hij geobsedeerd geweest zou zijn - maar als hij beschrijft hoe hij zich voelde toen het schip eindelijk over de berg heen gesleept was, vertelt dat een heel ander verhaal. Precies dat is uiteindelijk de kracht van de film - meer dan de waanzinnig geniale en geniaal waanzinnige rol van Kinski, meer dan de vervreemdende setting, meer dan de exotische omgeving, meer dan de absurditeit van het idee om een stoomschip van 320 ton over een berg te slepen. De èchte Fitzcarrald, de Fitzcarraldo van Kinski, en Herzog zelf versmelten tot een en dezelfde persoon die hun gedeelde obsessie maar op een enkele manier tot een einde kan laten komen. Ten koste van alles wat ze daarvoor te brengen of te geven hebben. Dat is het wat deze film tot een absoluut meesterwerk maakt - en tot het ultieme voorbeeld van het soort epische film waar een regisseur zich door geen enkele rede of zin heeft laten leiden in het vervolmaken van zijn visie.

Maar dus niet obsessief, zegt hij zelf. Hoe je het noemen wilt.

Dankzij de restauratie van deze en andere films van Herzog gelukkig op het grote doek kunnen zien. Fitzcarraldo is met recht een cultklassieker, groots in zijn omvang, de pretentie, en de uitwerking. Het script is zodanig excentriek dat dit tegenwoordig niet snel gemaakt zou worden vermoed ik, en ook het acteerwerk en de kwaliteit van de opnames zijn niet echt van deze tijd - in feite zelfs niet van de jaren '80 zou ik durven stellen. Wat Claudia Cardinale in deze film doet is een groot raadsel (zij het aangenaam).

En toch is het meeslepend, vervelen de ruim 2,5 uur geen seconde. Misschien helpt juist de op voorhand al duidelijke thematiek en boodschap, namelijk Herzogs terugkerende focus op menselijke hoogmoed en confrontatie met de natuur, wel bij het verteren van de lange speelduur, omdat het de kijker laat genieten van het uizonderlijke verhaal. Simpel als het is, word je vanaf het begin geïntrigeerd door de queeste van Fitzcarraldo om Grote Cultuur naar het binnenland van Zuid-Amerika te brengen, en om dat doel te bereiken allereerst rijk moet worden - en dus een andere extreme onderneming begint, namelijk het ontsluiten van tot dan toe ondoordringbaar gebied. Het verslepen van de boot over land is het bijna lachwekkende hoogtepunt in deze onderneming. Vanwege de authenticiteit is dat erg meeslepend in beeld gebracht, en Herzog brengt zijn publiek knap in vervoering, op een vervreemdende manier die terecht soms doet denken aan Apocalypse Now (maar dan zonder het bombastische daarvan). Heel bijzondere film.

Een bijzondere film van Herzog. Net als Herzog zelf en dat kan ook van Klaus Kinksi gezegd worden. Een eigenzinnig acteur met zijn grillen, maar eentje die daarom erg past in de expressieve en excentrieke personages die Herzog in zijn films vooropstelt.

Rechtlijnig (koppig) en obseffief, zo kan je Fitz wel omschrijven. Met onmogelijk geachte ideeën om zijn doel te bereiken. Het doel (een operahuis in de jungle) als het middel (met een boot de berg over om rubber te plukken in een vijandelijk gebied) blijken surrealistisch, maar tonen de megalomanie aan van het personage Fitz.

Herzog neemt je vervolgens mee op een avontuurlijke reis door de jungle. Ik ben niet omver geblazen door de film, zoals sommigen anderen hier, maar ik zag er wel de charme van in. Een erg boeiende trip werd het. Leuk!

Een aan Caruso verslingerde kolonist met onrealistisch droom/ambitie, sleept een salonstoomschip over een berg of eigenlijk de inboorlingen slepen hem. Tja...en meer is het eigenlijk ook niet! In een rustig tempo met uitgesponnen scènes kijk je naar maar liefst ruim tweeëneenhalf uur film vol operamuziek en zonder werkelijk hoogtepunt. Je ziet mooie beelden van een schip op de rivier, de jungle van Peru, indianenstammen en een kinderlijke obsessieve sukkel. Misschien leuk dat regisseur Werner Herzog in ongeveer vier jaar deze levensgevaarlijke onderneming zonder trucages filmde maar ik had toch liever iets meer spanning en een kortere film gehad. Oké eerlijk is eerlijk als eenmaal zo verder is dat de boot de rivier opgaat ontstaat er wat spanning maar in het ellelange voorstuk en de afloop gebeurd maar zo weinig dat de film voor mij erg tegenvalt!

Fitzcarraldo. De man de een boot over een berg liet varen. Of nog: de man wiens verbeeldingskracht bergen in beweging zet – en een volk doet dromen. De man wiens onrealiseerbare verlangen bijna gerealiseerd wordt, omdat hij het onmogelijke voor mogelijk houdt. De man die ultiem mens is, en wel bij de gratie van het verwerpen van de grenzen en wetten van het normale, het alledaagse, het zakenleven. De man die niet de bank, maar Caruso navolgt voor wat zijn dagdagelijkse streven betreft. De man die geen fortuin vergaart om het fortuin, maar om de kunst, de schoonheid, de fantasie. De man die leeft in een imaginaire wereld, en daardoor vastloopt op de draaikolken van de werkelijkheid. De man gedoemd om te mislukken, en toch succesvol in wat het bestaan voor hem het leven waard maakt – het immatriële, het geestelijke, de transcendentie van het muziekdrama.

Anno 2024 is het enigszins met lede ogen aanzien hoe een witte kolonist een volk uitbuit en een landschap terroriseert in zijn honger naar ontginning. Toch wil Fitzcarraldo vooral geven. Doorgeven – zijn passie voor het schone, zijn liefde voor het denkbeeldige. Als iets hem dicht bij het natuurvolk brengt, dan wel dat zij allebei in schijnwerelden wonen, waarin andere regels gelden, volgens andere geboden en verboden wordt geleefd. In die naïviteit schuilt evenveel tragiek als diepgang, want Fitzcarraldo leeft ten minste authentiek en intens. Dat hij finaal zijn hebben en houden verpatst voor een opera op de Amazone, is even ontluisterend als magisch, even absurd als ontroerend. Met zijn iconische beelden en de exuberante vertolking van Klaus Kinski in de titelrol, is ‘Fitzcarraldo’ een mijlpaal om nimmer te vergeten.

Toch heeft de film talloze manco’s. De bizarre versmelting van een moderne soundtrack met historische opera. De gedubde klankband, die bij de beelden bijzonder artificieel aandoet. En de persoonsregie, van elke naturel ontdaan, alsof Werner Herzog geen reële figuren maar regelrechte karikaturen op het witte doek wou. In dit tijdperk is ‘Fitzcarraldo’ onherroepelijk ingehaald door de tijd, hoewel wat de film inhoudelijk verhaalt, tijdloos is. Ondanks de langdradige verteltrant en hopeloos oubollige stijl, alsnog een beetje bijzonder…

2,75*

Heb hem vandaag nogmaals gezien.

Prachtig.

2:30 looptijd verveelt geen seconde.

Mooi met Claudia Cardiale puur genieten