Pyaasa (1957)

Schijnt een van de beste Bollywood-films ooit te zijn.

Grappig als de regisseur zelf de hoofdrol speelt.

Komt toch regelmatig voor? Ik noem een Polanski en een Allen.

Zegt iemand dat het niet voorkomt dan?

Ik interpreteerde jouw 'grappig' ook een beetje als 'apart'.

Ik was bekend me de liedjes van de film, de meeste gezongen door Rafi saab. En ik, iemand die toch wel zeker tegen de 2000 Bolly films heeft gezien, kan zonder enige twijfel zeggen dat deze film de beste liedjes van Indian cinema heeft. Niet zo moeilijk hoor met al die liedjes waarin uit het niets 200 man opduiken en beginnen te dansen als debielen.. Maar hier klopt niks van! Dat was een trend in eind jaren 80 en 90, daarvoor gebeurde dat niet. Dit waren de tijden dat muzikale genieën als S.D. Burman en waar Rafi, Mukesh, Kishore, Mannay, Hemant Kumar en nog velen rond liepen. Die liedjes, daar kom ik later nog op terug..

Het verhaal gaat over de Vijay, een dichter, een mislukkeling. Terwijl iedereen geniet van hun eigen leven, ziet Vijay de mindere mooie kant van het leven. En het gevoel dat de wereld, de mensen, het systeem, relaties allemaal niks waard zijn wordt steeds sterker en sterker. Hij wordt geholpen door degene die als vuil worden gezien, een prositiuee. De film is een satire die de wereld, de maatschappij belachelijk maakt op een poetische manier.

Guru Dutt levert uitstekend werk, als acteur en regisseur. Zijn lichaamstaal, zijn gezichtsuitdrukking en de emotie die hij overbrengt in zijn stem zijn formidabel. Als kijker begin je de wereld te zien door de ogen van Vijay, mede doordat hij zo sterk is neergezet door Guru Dutt. Alle andere acteurs leveren goed werk, maar het gaat om Dutt, en die doet dat ook het best. Erg leuk om Johnny Walker te zien trouwens, een man die me altijd aan het lachen kan krijgen en 1 van de eerste films van Waheeda.

Om terug te komen op de liedjes... Geschreven door Sahir Ludhianvi, een bekende dichter die schrijft in het Urdu, de taal van de dichters. Samen met..een andere dichter op wiens naam ik niet kan komen momenteel.. brachten ze Urdu literatuur tot leven in Bollywood. Vandaar ook dat de teksten van vroeger veel poëtischer waren en naar mijn mening ook mooier. Ik wilde wat speciaal aandacht geven aan Jine Naaz Heh Hind Par.. Dit is een nummer met de situatie van die prostitueeën (?) en de wijken waarin ze wonen. Er was een man die rond deze tijd zei: Hume naaz heh Hind par (ik ben trots op India). Dat nummer vraagt waar de mensen zijn.. Tijdens de film heb ik 1 keer natte ogen gekregen en dat was tijdens dit nummer. Vijay is bij een prostituee en .. ach je moet de film gewoon zien. Naar mijn mening zeker 1 van de mooiste films ooit.

4,5*! Trouwens... "De dichter voelt zich gedwongen om net te doen alsof hij een goede vriend van de zwerver was." deze zin klopt niet.

Inderdaad een prachtige film, met erg mooie liedjes. Buiten het (sublieme) oeuvre van Satyajit Ray en een enkele film van Ritwik Ghatak, ben ik eigenlijk nog steeds een complete Bollywood rookie. De klassiekerstatus die Pyaasa ook onder Westerse cinefielen geniet maakte mij het meest nieuwsgierig naar deze film, en de lof blijkt terecht. De melodramatische plot en de moralistische ondertoon lijken Capraesque ( en de scene waarin Vijay terugkeert tijdens zijn eigen herdenkingsdienst produceert een soortgelijke triomf als het einde in films als It's a Wonderful Life of Mr. Smith Goes to Washington), maar Dutt's oprechtheid tackled voortijdig elke eventuele beschuldiging van exploitatie. Als acteur zet hij een schitterende prestatie neer; Vijay is geen boheems stereotype, maar draagt een gevoeligheid en humanitaire passie mee die slechts zelden op het witte doek ziet.

4,5*

Het viel me alleszins mee moet ik zeggen. Ik heb al een aantal Indiase klassiekers gezien, waarvan een aantal erg goed waren, maar nog geen eentje van bijna tweeënhalf uur, met daarin volop muziek en zang.

Meestal dient in Amerikaanse films het verhaaltje als een soort van kapstok voor de liedjes. Hier is dat in feite niet veel anders. Regisseur Guru Dutt speelt zelf de hoofdrol en doet dat niet onaardig. Het verhaaltje zelf is redelijk, maar soms nogal gericht op het sentimentele. In het begin moest ik even wennen aan de liedjes en de muziek en hoewel niet alles even goed was, kwamen er diverse nummers voorbij die toch wel lekker klonken. Ook de gezongen tekst paste goed bij hetgeen wat op dat moment werd uitgebeeld.

De regie vond ik niet altijd even sterk, want op sommige momenten oogde het allemaal behoorlijk chaotisch. Daar staat echter tegenover dat de cinematografie wel mooi is, waarbij Dutt af en toe op mooie wijze gebruik maakt van schaduwen in combinatie met het mooie zwart-wit. Af en toe zakte het allemaal wat in, maar ik moet constateren dat de gezongen nummers Pyaasa gewoonweg overeind houden.

Het is zeker niet mijn favoriete genre, maar ik heb me redelijk tot goed vermaakt met deze Pyaasa.

3,0*

Sterk melodrama met veel klassieke elementen die zowel een sociale- als een schaamteloos romantische inslag hebben en toch bijt Dutt (die ook verdienstelijk acteert en zingt) aan het einde nog flink van zich af. Ook weer mooie liedjes die helaas op mijn DVD niet werden ondertiteld.

Helaas worden liedjes inderdaad vaak niet ondertiteld bij deze films, maar gelukkig waren ze er dit keer bij mijn kopie wél. Zonder twijfel de mooiste teksten die ik tot nu toe in Bollywood voorbij heb horen komen, en een integraal onderdeel van het verhaal van de film; alle kracht van de film vloeit er uit voort en maken het ook een veel eloquentere vorm van sociaal realistische cinema dan de vaak (onterecht) nog meer geroemde klassieker Mother India (1957)

Een meesterwerk

Dat ben ik zeker met je eens. Mother India ademt wel meer Bollywood, met de synhese van drama met actie, spektakel, kleur, etc. Dutt is toch meer de auteur. Dutt omzeilt ook de melodramatische valkuilen waar Ritwik Ghatak niet helemaal omheen wist te laveren wat mij betreft (zag ik pas één film van).

Deze film is ook ontegenzeggelijk beter dat 'die andere Dutt' Paper Flowers. Ik zal je op je woord geloven over de liedjes en mijn hogere waardering belonen met 0.5* meer.

De vergelijking met Ghatak is treffend, al zal ik niet kunnen zeggen welke van die twee meer/minder met melodrama doet. Dutt is uiteindelijk toch wel echt Bollywood en Ghatak duidelijk niet. Maar beide filmmakers zijn van dezelfde generatie, beiden verbonden aan Calcutta en de sterke links-politieke activiteit in die regio en beide kort na hun laatste film bezweken aan gevolgen van alcoholisme... Heb dit jaar ook voor het eerst kennisgemaakt met Ghatak en ondertussen al aardig wat van em gezien, maar hoewel ik het eigenlijk omgekeerd verwacht had, moet ik zeggen dat ik op basis van deze ene film Dutt toch de betere filmmaker moet noemen.

Er is een scene in Cloud-Capped Star waar Ghatak heel duidelijk een camera positie kiest die het drama versterken en ook enkele verwikkelingen tussen broer en zus om er allemaal een schepje bovenop te doen. Dat zijn wellicht ook kenmerken van het sociaal-neo?-realisme, maar versterken niet per se wat hij wil zeggen. Dutt zie ik dat niet doen. Die maakt ook wel grote / groteske sprongen, maar gebruikt het meer dan dat hij ze 'mis'bruikt voor extra effect. Beetje gevoelskwestie.