Valerie a Týden Divu (1970)

Prachtige, sfeervolle, maar vervreemdende film.
Ik kan wel zeggen dat dit een sprookjes-achtige film is, maar hij eigenlijk ook een droom-achtige film en een surrealistische film.
De film heeft niet een normale manier van vertellen, het lijkt namelijk wel of hij van hot naar her gaat, wat bij Valerie goed uitwerkt.
De rol van Valerie (Jaroslava Schallerová) is erg gedurfd, want hoe vaak laat je een 13-jarig meisje in een film spelen waarin het gaat om een zoektocht naar de ontluikende seksualiteit van een puber? Ze doet dit erg overtuigend en ook de rest van de cast is erg goed op zijn plek.
Tja, om deze recensie hiermee af te sluiten kan niet, want ook de muziek moet worden genoemd. Wat is die prachtig! Net zoals de film dromerig en sfeervol. Toch maar achter de heruitgave gaan van deze soundtrack!

4* voor een film die ze nooit meer kunnen (of willen) maken!

Goed verwoord!

Ik heb deze film inderdaad bekeken omdat ik die geweldige soundtrack-cd ( the valerie project) maar bleef draaien.

De film heeft een aparte en mysterieuze sfeer. Het feit dat werkelijkheid en fantasie bijna niet te onderscheiden zijn maakt de film geslaagd en indrukwekkend.

4 sterren voor deze one of a kind film

Leuke, dromerige film inderdaad. De onweerstaanbare vrolijkheid (ondanks de semi-horror elementen) deden me denken aan nog zo'n schitterende film die voortvloeide uit de Praagse Lente en bijbehorende new wave opbloeiing: Sedmikrasky. 3,5*

Een surreële esthetiserende maar ook esotherische griezelfabel die destijds werd uitgebracht in de Benelux onder de titel "Valerie en de Week der Mirakelen". De prent werd bekroond met de Grote Prijs van Bergamo in 1970. Centraal staan de mystieke en vampierachtige avonturen van een dertienjarige meisje. Het is een poëtisch sprookje met heel wat allegorische elementen, een vaak gedurfde ode aan de vrijheid, de zuiverheid en menselijke en intellectualistische integriteit, waarbij alle vormen van hypocrisie en autoriteit worden ontmaskerd. De dromerige soundtrack is heel mooi en het subtiele maar toch wat verwarrende verhaal is bijzonder fraai in beeld gezet.

De ontluikende seksualiteit in droomvorm van tijdens de Praagse Lente of is het gewoon een clip van in de trant van psychedelische Engelse folk à la Fairport Convention? Gebaseerd op een dichtbundel en inderdaad met die kenmerkende losheid, associatief, (ver)beeldend en (erg) loshangend.

De jonge adolescente (ik lees hier dat ze 13 is?) Valerie, zeer overtuigend neergezet door Jaroslava Schallerova, weet zich omringd door haar religieuze oma, een verleidelijke student en veel gotische figuren, maar bovenal haar dromen. Van witte jurken, witte kamers met wit beddegoed tot maskers, vampiers, bloed, dood en crucifixen. Begeleid door een zeer afwisselende soundtrack van geluidsexperimenten tot klavecimbel (psychedelische folk dus).

Het verliezen van de jeugdige onschuld was zelden poëtischer (ook niet in Hadzihalilovich' Innocence) en het verliezen van de maagdelijkheid l helemaal niet . Daar kan Cathérine Breillat nog een puntje aan zuigen. Het levert in elk geval een prachtige slotsequentie op.

Ik moest qua enscenering enorm aan het artwork van de Kate Bush albums denken trouwens. Met name Never for Ever. Iemand anders dat ook opgevallen?

Mooi

En dan heb ik het niet alleen over de film maar vooral ook over de oh zo wonderschone Valerie, schitterend gespeeld door Jaroslava Schallerová. Wat zou deze film zijn zonder haar verschijning? Zij is ook echt geknipt voor dit dromerige surrealistische sprookje of hoe je het maar noemen wilt. Dit bijzonder sfeervolle filmpje werkte in ieder geval zeer hypnotiserend op mij, niet alleen door de mooie sprookjesachtige beelden maar zeker ook door de schitterende soundtrack. Vooral de laatste vijf minuten van dit filmpje vond ik magistraal.

4,5*

Dromerige fantasy uit Tsjechoslowakije 1970, witte jurkjes, druiventrossen, bossen, vampieren en bloed....inderdaad gaan we er wel wat Kate Bush bij denken.
Hoofdrol van Valerie heeft dan ook wel een soort Kate Bush-achtige uitstraling waarmee ze tussen de monsters en liefde en sex doorwandelt.
Echt een narratief plot heeft het niet, 't is een week in het leven van de 13-jarige Valerie en haar droombeeld van de wereld der volwassenen.
En ook hier is het weer de priester die het echte kwaad is.
Nog geen anderhalf uur en dat is precies een mooie lengte voor deze film.

Prachtige film met beelden die lang op je netvlies blijven. Ze konden dus wel wat die Tsjechen in de Barrandov studio's. En dat op het moment dat de Russische inval al had plaatsgevonden, de Praagse Lente voorbij was, maar de censuur nog niet op volle kracht draaide. Hoewel, het is toch een min of meer apolitieke film. Bewijst ook maar weer eens hoe een film zonder nadrukkelijk verteld verhaal je vanaf het eerste moment in z'n greep kan houden.

Vooral niet alle beelden proberen een plaats te geven. Geen logisch geheel van willen maken. Het zijn gedachten, dromen, visioenen. Ik heb beelden gezien die aan Jeroen Bosch deden denken. Maar ook aan vampierfilms. En als je toch een verhaal wilt: de eerste menstruatie van Valerie, die nu geen kind meer is maar een vrouw, zoals ze zelf tegen haar grootmoeder zegt, brengt haar op een pad dat haar terugvoert naar het verleden.

Ze woont kennelijk bij haar grootmoeder omdat haar ouders verdwenen zijn. Haar vader is dood en haar moeder is weg. In haar dromen en visioenen probeert Valerie haar vader terug te halen uit het dodenrijk en vindt ze ook haar moeder terug. Ze ziet grootmoeder terug toen die nog jong was. Ze leert het leven kennen van de volwassenen. Jaroslava Schallerová is een plaatje en draagt deze film van begin tot eind. Wat zou er van haar geworden zijn? Ze was inderdaad nog maar veertien toen ze deze film deed. Het was haar eerste film. Ze is als actrice actief gebleven tot in het begin van de jaren negentig.

Heel, heel bijzonder. Hier kun je trouwens de soundtrack beluisteren.

Ik wacht nog even de Criterion af

Staat bij mij ook op de planning, zeer benieuwd

Daar dacht ik ook aan en was nogal verbaasd. Bedacht me later ook dat het eigenlijk een a-politieke film is. Maar toch, deze film ademt enorm de sfeer van de Praagse Lente en getuigd ook van een artistieke vrijheid die in 1970 alweer verbannen was. Schijnbaar werden de artistieke duimschroeven (hier en daar) wat later aangedraaid of misschien is de film simpelweg langs de censuur geglipt?

Een fijne kijkervaring, en ook een verrassende, zeker gezien mijn directe trigger om deze te zien zijn plek op de ICM Top 500 horrorlijst was. De film gaat op een heerlijk dromerige, associatieve manier door zijn verhaal heen (de volwassenwording en seksuele ontluiking van Valerie, zou ik zeggen), met een lekkere portie surrealisme en veel hallucinante beelden. Leuk, dit.

Surrealistisch film, een soort freudiaanse versie van Alice in Wonderland. Een verwarde droomwereld van een meisje in haar puberteit met ontluikende nieuwsgierigheid naar seksualiteit. In deze wereld lopen vampieren rond, op seks beluste geestelijke, en figuren die soms lijken te zijn weggelopen uit een Jeroen Bosch schilderij. Trouwens zo voelt de film ook wel aan, als een schilderij met bewegende beelden. Voor een film uit 1970 vanachter de muur is dit zeer bijzonder. Ook als je bedenkt dat het na zoveel jaar (50 jaar) nog steeds prachtig om te zien is. Toch had ik op een moment wel genoeg van die wereld.

Poëzie, als literair genre kan ik er meestal al weinig mee, op film vind ook het vaak nog lastiger. De beelden vol symboliek, het feeërieke gezang, het is mooi en aangenaam om naar te kijken en luisteren, maar koppig blijf ik zoeken naar verbanden en een narratief, terwijl die er niet zijn of zodanig verstopt onder lokale folklore, christelijke symboliek en associaties van de maker dat je er een studie van moet maken er chocola van te kunnen maken.

Klinkt allemaal wat negatief, het is zeker aangenaam vertoeven in de droomwereld van de jonge Valerie, overigens is Schallerova perfect gecast als pubermeisje op de grens van volwassendom, maar om hier lyrisch over te kunnen zijn moet je waarschijnlijk over een wat dichterlijker inborst beschikken.

Het grappige is dat de makers van Company of Wolves het idee kregen voor die film nadat ze Valerie zagen. Verander vampieren in weerwolven en maak het verhaal iets rechtlijniger en je bent er al bijna.

Valerie and Her Week of Wonders is een surrealistische Horror-Fantasy uit Tsjecho-Slowakije. Valerie is een de bastaard-dochter van de bisschop. Ze wordt zich bewust van haar seksualiteit en wordt verlieft op de jongen Eagle die haar magische oorbellen geeft. Een vampier heeft het echter op Valerie gemunt omdat haar bloed hem zijn levenskracht zou kunnen geven. Wat volgt is een koortsdroom vol zonden, dromerige beelden en misdragende missionarissen.

Hoofdrolspeelster Jaroslava Schallerová was slechts 14 tijdens het opnemen van de film en werd gekozen uit ruim 1500 meisjes die auditie deden voor de rol van Valerie. Jirí Prýmek zet met zijn monsterlijke gestalte ook een sterke vampier neer.

Aan de andere kant van het ijzeren gordijn werden veel aparte en unieke films gemaakt. Dit is daar een goed voorbeeld van. De hele film voelt aan als een droom, of misschien eerder een nachtmerrie. Personages veranderen in andere personages en meerdere malen veranderd. Hoe de film precies geïnterpreteerd moet worden is erg onduidelijk. Alleen het feit al dat iedereen een totaal andere samenvatting van het verhaal geeft bewijst dat het op meerdere manieren te interpreteren is. Het Communistische filmcensuur zag er ongetwijfeld kritiek op de Katholieke kerk in, anders had een film als deze niet gemaakt kunnen worden met zoveel religieuze symbolen.

De restauratie van Criterion is werkelijk schitterend. De beelden zijn werkelijk prachtig opgenomen. De helder witte muren van het oude stadje Slavonice op de Oosterijkse grens passen goed bij de dromerige sfeer die de film nastreeft. De soft-focus beelden uit de opening van de film waren ook bijzonder mooi, zeker in combinatie met de ontroerend mooie score van de Tsjechische-componist Luboš Fišer.

Het verhaal omvat best veel, maar wordt toch in razend snel tempo verteld. Soms lijkt het alsof er veel dingen uitgeknipt zijn, maar ik denk dat die suggestie bewust is gewekt zodat de film nog meer aanvoelt als een droom (waarin je ook van het ene op het andere moment ergens anders bevind).

Al met al een erg bijzondere film met een heel eigen sfeertje.

Wat een fijne, dromerige film. Ik begin steeds vertrouwder te raken met de Tsjechische New Wave, maar Valerie is bij uitstek een film die me doet realiseren hoeveel ik nog niet weet, en derhalve enorm uitnodigt tot verdere analyse, me in de historische context verdiepen en de manieren waarop we de film en wat erin gebeurt kunnen lezen. Thema’s als ontluikende seksualiteit en op de loer liggende corruptie zijn duidelijk zichtbaar, maar daar houdt het natuurlijk niet op, al lijkt zoals het Criterion Essay aangeeft, Jires’ film niet direct een grote politieke component te herbergen.

“A concretely irrational psychic collage freely borrowing from the genre of so-called pulp literature everything belonging to the nethermost regions of our unconscious.”, zo omschreef auteur Vítězslav Nezval zijn roman Valerie and Her Week of Wonders die in 1935 verscheen. En dat zien we inderdaad ook in de film terug, een duidelijke logische plotontwikkeling lijkt afwezig. Soms voelt de film wat als een soort freudiaanse versie van Alice in Wonderland schreef Joolstein, en dat idee had ik ook regelmatig. Zowel de bevreemdende wereld en soms gevaarlijke figuren die ten tonele verschijnen, als het jonge karakter van Valerie deden me vaak aan Alice denken. Maar gelukkig is Valerie a Týden Divu anders genoeg om zijn bestaansrecht te legitimeren.

De kijker anno 2017 kan zich misschien af en toe wat ongemakkelijk voelen bij de manier waarop Valerie in beeld wordt gebracht, wetend dat actrice Jaroslava Schallerová net als haar karakter in de film, nog maar dertien jaar oud was. Ik had dat in elk geval wel. Ik lees dat haar moeder de gehele duur van de opnames op de set aanwezig was, en dat scheelt al iets. Maar toch blijft er iets knagen op het vlak van het spanningsveld tussen het smaakvol tonen van ontluikende seksualiteit van een jonge vrouw en de seksualisering van een kind voor het genot van de mannelijke blik. Van de mogelijkheid dat Jires’ zich hier aan dat laatste schuldig zou maken ben ik allerminst overtuigd, integendeel, maar zelfs de geringste twijfel blijft toch door het hoofd spoken.

Toch vond ik Valerie and Her Week of Wonders een erg fijne film, een dromerig surrealistisch horrorsprookje. Op dit moment bekleedt hij op MovieMeter nr. 4 in de Toplijst van Tsjechoslowakije, net onder Spalovac Mrtvol (1968), die ik ook 4* gaf. Welke ik beter vind, is lastig om te zeggen. Maar de film die Jires hier heeft afgeleverd, is sowieso mooier.

4*

John Milton schreef :

Je hebt je serieus verdiept in dit filmpje. Dat ze maar 13 jaar oud was, had ik wel totaal niet verwacht. Dacht toch zeker een paar jaar ouder. Nu, meestal ga ik me niet zo verdiepen in films die ik niet volledig begrijpt ( zoals deze ), maar ik vond de film wel een bijzondere beleving. Inderdaad en soort Alice in Wonderland, maar dan nog meer op een bevreemde en griezelige manier. Ook dat het fantasiesprookje qua geluid volledig met muziek wordt gepresenteerd vond ik speciaal en hier een meerwaarde. 7/10

Prachtige droomvertelling, of was het een nachtmerrie? Hoe dan ook een uniek kunstwerk over opgroeien en seksualiteit, zonder pervers te worden. In de stijl van Lynch en Jodorowsky, maar eigenlijk is het te eigenzinnig om het ergens mee te vergelijken.

Kleine 4,5*

Enorm blij dat ik deze film een kans heb gegeven. Het was niet eens het plan om hem binnenkort te bekijken, maar ik wou nog graag een film kijken die niet te lang duurde. Maar tegelijkertijd had ik geen zin om iets "voorspelbaars" of "gewoontjes" te kijken. Het moment was dus goed gekozen, zeker omdat dit soort films beter werken s'nachts (zoals bij Suspiria ook het geval was).

De vergelijking met Suspiria is misschien wat te snel gemaakt. Je kan de film met heel veel films vergelijken of vergelijken met heel wat oeuvres van regisseurs, maar uiteindelijk is het toch een heel klasse apart. Wat deze film voor mij wel gemeen heeft met Suspiria is dat deze film net als die me hypnotiseert, deels door de opzwepende soms middeleeuws-aanvoelende muziek, en het erg sterke geluid. Maar tegelijkertijd is elk beeld een genot om naar te kijken, misschien zonder neon, maar dat drukt de pret absoluut niet. Qua cinematografie ademt het zeker de tijd van die sfeer uit, maar het blijft verrassend overeind.

Qua thema / verhaal is het een soort Alice in Wonderland-verhaal, maar dan een heel stuk donkerder. Vaag heeft het wat kenmerken van een sprookje. Anderzijds is het vaag ook een horror. Een zeer dromerige film, al kan het label nachtmerrie aan deze film ook eraan geplakt worden. Soms is het wat toon wat tegenstrijdig, maar het werkt verrassend goed. Heel erg escapistische film die thema's behandelt die me boeien met de nodige mindfucks, dus het nodige surrealisme.

Mijn eerste Tsjechoslowaakse film is dus al meteen een succes.

Ik vermoed dat Dying Rose en Cikx dit eventueel wel goed zullen vinden. En Onderhond stond ook nog niet op de stemmenlijst. Ik verwacht geen 5* van hem, maar soortgelijke films kregen toch al vaak een 3.5* van hem. En als je 10.000 films gezien hebt, moet je deze ook al gezien hebben imo.

Staat inderdaad op de lijst! Ooit eens een keer aan begonnen maar nooit uitgezeten.

Ik sta er niet van te kijken dat jij dit tof vond Tornado. Zou me ook niet verbazen als ik het je ooit ergens al heb aangeraden een keer. And if not, dan had ik dat moeten doen.

Ik kan het me niet herinneren, maar goed, het kan wel gebeurd zijn en dat ik het vervolgens vergat. Dat is natuurlijk geen schande.

Godzijdank niet, dan had ik een zwaar leven met de gatenkaas die 'brein van John Milton' heet. Mocht je meer vinden dat hierop lijkt en ík niet gezien heb, let me know

Fantastische surrealistische vampierenfilm, zwanger van sexualiteit en symboliek.prachtige en buitengewoon origineel.

Pareltje! 4,5

Mooi,

Jaroslava is echt angstaanjagend mooi. Altijd wat gevaarlijk natuurlijk om dat over een 13-jarige te zeggen (had tijdens het kijken van de film wel het idee dat ze jong was maar 13 had ik niet verwacht) maar toch is het zo en bedoel er ook echt niks "geks" mee. het is namelijk vooral haar blik (plus oogschaduw) die heerlijk hypnotiserend werkt waardoor je ook echt het gevoel hebt dat je in haar droom aan het meegluren bent.

Ze zorgt bovendien voor een unieke binding met de kijker zonder al te veel over haarzelf prijs te geven. Dat is echt uitzonderlijk knap. Verder visueel erg fraai, zeker als je weet dat deze film uit 1970 (!) komt. De kleuren/contrasten en belichting houden de film interessant genoeg zodra Jaroslava eventjes uit beeld verdwijnt. Al moet ik wel zeggen dat ook de andere personages erg uniek zijn en zo blijft de film fris en geheel eigenzinnig.

Als laatste ook een heerlijk dromerige soundtrack die alles goed samensmeedt tot een erg fraai en memorabel geheel.

4*

Deze Tsjecho-Slowaakse film mag zich op het vlak van originaliteit behoorlijk hoog prijzen. Ik heb in ieder geval niet vaak, zeg maar nooit, een film gezien met de stilering van regisseur Jaromil Jires. Er wordt gekozen voor een dromerige sfeerzetting, maar nooit met volledige overgave. Hierdoor blijft de film aanvoelen als een soort trance-ervaring, waarbij je nooit volledig in een droom zit, maar waarin het wel voelt alsof je je niet in de echte wereld bevind. Het gebeurt niet vaak dat zo'n moeilijke balans zo geslaagd naar voren wordt geregisseerd, maar Jires weet goed raad met het (zijn) regievak. De inhoud is raadselachtig en een echt duidelijk en direct narratief is er niet, maar dat hoort dan ook bij het soort film waar Valerie and Her Week of Wonders tot toebehoort. Enkel de (letterlijke) aankleding is minder geslaagd, waarmee met name de uitstraling van de "slechte personages" een nogal dwaze indruk maakt. Ook het theatraal handelen van vrijwel ieder personage kent een zeker ongemak, maar daar compenseert de uiteindelijke sfeer meer dan genoeg voor. Het is een aparte film geworden die niet iedereen zal liggen, maar ik werd persoonlijk al vroeg gegrepen door het zeer intrigerende geheel.

Ik waardeer het heel erg dat dit soort films bestaan, dat ze gemaakt worden/werden en dat ze ook nu nog vertoond worden in onze bioscopen. Maar ik kon er toch niet heel veel mee. Het gaat nogal van de hak op de tak, je hebt weinig houvast.

De afzonderlijke scènes waren wel vrij consistent, maar ook dat deed me niet veel. Waarschijnlijk stikt het allemaal van de symboliek, gezien de politieke werkelijkheid van die tijd en plaats, maar ik kon er niet veel mee.

Moet gezegd dat er met Schallerova een bijzonder mooie verschijning aanwezig is? Mede door de opzet van de film is het meisje mysterieus net als de rest van het decor en de ontwikkeling overigens. Bijzonder sfeervol opgevrolijkt met wat leuke deuntjes in een wereld van fantasie dat deed denken aan een sprookje.

Nu edit: lees ik net wat verder in dit topic dat het meisje slechts 13/14 jaar oud was. Mja, ze zag er best ouder uit!

De raadselachtige setting met ook demonische figuren met lelijke tanden die wat rondhuppelen of een preek geven, het boeide me wel hoewel ik van het narratieve niet zo heel veel kon maken. Een soort van Alice in Wonderland gevoel kreeg ik ook wel. Bijzonder fijn om te ervaren, ideale speelduur ook van slechts een dikke 70 minuten.

Bijzonder sprookje met schitterende muziek. Ik lees hier dat de film niet politiek zou zijn en de censuur niet zo erg, Beide kloppen niet. Deze film is dan wel een soort gothische variant op Alice in Wonderland met als thema het seksuele ontwaken van een een jong meisje en uiteindelijk is de film als geheel vooral een strijd voor vrijheid, op een bijna libertijnse wijze en daardoor en door de in de ogen van machthebbers perversiteiten in de film had deze film enorm veel last van de censors. De film werd in toenmalige Tsjechoslowakije verboden, nadat hij eerst al door een ander geregisseerd moest worden dan het oorspronkelijke plan. De vijand in deze film zijn de mensen die je persoonlijke vrijheid willen beperken

Fraaie film die bol staat van de ideeén en vooral ook een droomlogica heeft waardoor de film geen poging doet tot een normaal plot en zich daarmee ook de vrijheid toeëigend waar de film sowieso voor staat.

En op 35 mm op groot doek zien maakt het nog fijner.