Trilogia I: To Livadi pou Dakryzei (2004)

De nieuwste film van Theo Angelopoulos, en het eerste deel van een nieuwe trilogie.

Deze films worden zéér waarschijnlijk de laatste films van de man die door sommige critici “de laatste, nog levende grote regisseur” wordt genoemd (als in: modernist, grootse politieke, culturele en filosofische thema’s aansnijdend, in de stijl van Tarkovsky, Wajda, Antonioni).

De trilogie is (weer) erg ambitieus en zal de geschiedenis van een familie Grieken gedurende de hele vorige eeuw omvatten. De muziek is weer van de sublieme Eleni Karaindrou, de beste filmmuziekcomponist die ik ken.

Angelopoulos is helaas veel te onbekend, maar daar kan in 2004 verandering in komen. Want dit wordt zijn jaar: naast een nieuwe film(trilogie) verschijnt er een DVD-release van Eternity and a Day (eind 2004; Artificial Eye).

Maar het mooiste komt nog: Angelopoulos is op dit moment bezig met het samenstellen van een internationaal uit te brengen DVD-box die niet minder dan 12 (!!) van zijn films zal bevatten, plus extensief extra materiaal (waaronder een uur aan verwijderde scènes uit Ulysses’ Gaze).

Een box die ik zéker moet hebben!

To Livadi pou Dakrizi gaat 12 februari internationaal al in première op het filmfestival van Berlijn (dingt mee naar de Gouden Beer).

Die DVD-box lijkt me inderdaad wel interessant. Ben benieuwd of deze nieuwe trilogie een fatsoenlijke release zal krijgen.

Komt vanaf 11 november 2004 in de bios

... die DVD-box zal en moet ik zeker ook hebben - al was het maar voor een extra uur To vlemma tou Odyssea (en die duurt nu al drie uur!) ...

Twee mensen hebben dit gezienen een mooie vier gegeven. Ik ben erg nieuwsgiereig naar een leuk stukje...

Komt eraan, nu even druk!

M'n Angelopoulos ontmaagding dus. Film die me vooral qua stijl onmiddelijk aan het werk van Tarkovsky deed denken. Hoorde achteraf dat ook het werk van Béla Tarr hiermee te vergelijken is.

De film ziet er dan ook prachtig uit. Theo maakt veel gebruik van brede kaders die hij met tergend langzame, soms hypnotiserende zooms en pans verkend. Het Griekse dorp tijdens het interbellum oogt in al z'n gedetailleerde viezigheid fantastisch. Veel mooie natuurbeelden, watertjes met zeer nauwkeurig in beeld gebrachte weerspiegelingen en indrukwekkende overzichtsshots... nooit (overdreven) bombastisch als in LotR bijvoorbeeld, maar juist heel authentiek gebracht.

Het verhaal beschrijft vooral de liefdesgeschiedenis tussen Eléni en haar vriendje Alexis. Er zijn uiteraard mensen die ze tegen willen werken en in de wereld van Angelopoulos gaan die onderlinge relaties er werkelijk überdramatisch aan toe. Wanneer de politieke situatie op de achtergrond steeds meer met het hoofdverhaal wordt gemengd wordt de film steeds donkerder. Zelfs een beetje té dramatisch op sommige momenten.. Soms slaat Theo namelijk echt wat te ver door met z'n theatrale sterfscènes en opzichtige symboliek, maar over het algemeen werkt z'n aanpak erg goed. Ook de langzame zooms wanneer iemand weer eens een Melancholisch Moment beleeft hangen op de rand van doorzichtigheid, maar ook hier werkt het steeds weer.

Mooi ook dat er in redelijk veel indrukwekkende scènes nauwelijks wordt gesproken en de emotie van de muziek komt die op dat moment wordt gespeeld. Hoe ver je hier in mee kan gaan hangt hier helemaal af van in hoeverre je in de film zit. Wat mij betreft zat het hier wel goed, het waren alleen de ietwat geforceerde Dramatische Momenten die me soms uit de film slapten. Beetje onnodig de botte bijl gebruiken waar wat dat betreft een subtielere aanpak beter past bij stijl en setting.

Overall inderdaad een mooie 4*, mijn "The Return" van dit jaar

Wajda en Antonioni zijn allebei nog gewoon in leven hoor. Ze zijn zelfs allebei nog actief geweest de afgelopen paar jaar, volgens IMDb. (wat natuurlijk niet wegneemt dat Angelopoulos nog wel eens zo genoemd wordt)

Toch een behoorlijke tegenvaller voor mij. De twee vorige films die ik van Angelopoulos zag vond ik een stuk beter.

De beeldenpracht is weer behoorlijk aanwezig. Prachtige shots, een paar keer zelfs geniaal: Het moment dat de bootjes met rouwende mensen door het ondergelopen dorp varen bijvoorbeeld is echt subliem. De openingsscene is ook prachtig. Angelopoulos werkt ook al een behoorlijk aantal films met dezelfde componiste, Eleni Karaindrou, en zij is erg goed en levert prachtig muziek af. Ook hier weer.

Waar het hier misgaat is in het verhaal en het acteren van de debuterende Alexandra Aidini.

Films van Angelopoulos zitten bomvol met symboliek, historische en actuele verwijzingen en invloeden uit oude Griekse tragedies, de bijbel en nog veel meer. Vaak werkt dat. Zeker in Eternity and a Day zorgt dat voor een ontroerend verhaal dat bovendien mooie universele symbolische waarde heeft. Bruno Ganz wordt een persoon, maar vertegenwoordtigt tegelijk een tijdperk en vele andere mensen. In Eleni zit het wat mij betreft scheef. De film is een opeenvolging van leed. Het hoofdpersonage ondergaat dat leed en barst (om het plat te zeggen) om het kwartier in huilen uit. Maar zonder dat ik het verdriet voel. De emotie komt niet over Eleni is niets anders dan een soort symbool voor het leed van Griekenland in de periode 1919-1949. De (zeker in vergelijking met de andere twee films) nogal geforceerde dramatiek hielp ook al niet echt. De emotioneelste scenes waren de muzikale scenes (zoals de eerste scene in het hoofdkwartier van de muzikanten).

Blijft over een bij vlagen geweldig (maar dan ook echt geweldig) plaatjesboek, maar ook een film die me af en toe behoorlijk irriteerde. Ik bleef hopen op een geniaal stuk (zoals de mistscenes in Ulysses' Gaze of de eindscene uit Eternity and a Day) waarbij wel alle elementen klopten, maar dat kwam helaas niet.

Deze film won de de prijs van de Europese filmkritiek. Vanzelfsprekend sta ik daar eigenlijk toch een beetje van te kijken. Vooral omdat dit voor mij een mindere film is van een regisseur die ik toch vrij hoog heb zitten. Expres net op tijd gaan kijken voor mijn top 10, maar die haalt deze film niet.

Jammer.

3.0*

Is het trouwens al dit deel dat het Odessa gevoel/sfeer erbij komt kijken?

Misschien niet de juiste plaats om deze vraag te stellen, maar ik zie hier iets over een dvd box van Angelopoulos vermeld staan.

Is hier een release datum van bekend (als ik op internet zoek vind ik enkel 2 japanse dvd boxen) ?

Vandaag eindelijk mijn eerste Angelopoulos gezien. De verwachtingen lagen aanzienlijk hoog door de vergelijkingen met Tarkovsky en Tarr die wel eens getrokken werden.

De film begon zeer mooi, meteen werd duidelijk dat deze het moet hebben van tergend trage edoch bloedmooie shots. Toch had ik om één of andere reden moeite met het verhaal. De gebeurtenissen in het eerste uur gingen wat aan mij voorbij zonder dat ik er eigenlijk bij stilstond. Het raakte mij jammer genoeg niet zo heel erg.

Naarmate de film vorderde begon het beter te klikken. Steeds meer kwam ik in het verhaal en mijn vertwijfeling die ik had na het eerste uur, maakte plaats voor bewondering. Het verhaal is hard en de hoofdpersoon ondergaat de ene zwarte gebeurtenis na de andere. Het leed dat zij ervaarde, werd prachtig in beeld gebracht en kwam daardoor goed over. Nooit vond ik het echt overdreven worden, al waren sommige scenes op het randje.

Je wordt meegevoerd van de ene mooie scene naar de andere. Prachtige shots die vaak vergezeld worden door briljante muziek. De muziek geeft veel beelden vaak net dat beetje extra, waardoor het echt indrukwekkend wordt. De begrafenis, de bootjes op het ondergelopen stadje, de muzikanten tussen de witte lakens,... behoorden tot de beste momenten van de film.

Waar is die 3.75* als je hem nodig hebt. Ach... Laat ik deze maar naar boven afronden. De vele memamorabele scenes hebben een onuitwisbare indruk achtergelaten.

Aangename kennismaking met Angelopoulos. Ga zeker nog meer films van deze man kijken.

4*

Angelopoulos 12e film (en de tiende die ik zag) speelt weer op bekend terrein: de geschiedenis van Griekenland (en deels Europa) op metaforische wijze. Vreemd eigenlijk dat iemand zo lang zo vaak hetzelfde blijft verfilmen. Maar goed, telkens zijn er andere karakters in de hoofdrol, dus de fimls verschillen wel. Weinig nieuws onder de zon, dus deze was een mooi kijkspel, maar het greep me nergens. Angeloppoulos' acteursregie is me te afstandelijk.

Dit keer wel erg veel fraaie muziek en de cameravoering was weer erg fraai, maar dat zijn we gewend. Ook vnod ik de film rechtlijniger en (soms) lichtvoetiger dan andere films van hem, dus misschien de ideale film om met zijn oeuvre kennis te maken. Zeker omdat de andere oudere titels waarschijnlijk niet makkelijk vindbaar zullen zijn.

Prachtige film met ontzettend mooie trage opnames.

3.5*

De grandeur van verval, zo zou ik deze film willen beschrijven. Regenachtige weilanden, bouwvallige dorpjes en achterafgelegen cafe's verkrijgen door de klassieke cameravoering schoonheid en zelfs een zekere verhevenheid. Alleen al de openingsscene, mistroostig maar o zo mooi. Angelopoulos kiest de cinematografische benadering waarmee films meesterwerken kunnen worden.

Dat wordt Eleni echter niet. De reden daarvoor ligt voor mij (en ik sluit me aan bij starbright boy) in het verhalend-dramatische aspect. Angelopoulos kiest ervoor bepaalde momenten te belichten en daar de tijd voor te nemen, maar de personages waar het om draait blijven flets. Eleni zelf bijvoorbeeld is een stilzwijgend, passief wezen dat van ellende in ellende rolt maar waarmee je heel weinig voeling hebt. De verhaalontwikkeling kent te veel gaten en grote tijdsprongen, terwijl er aan de andere kant zeker drie muziekscenes en drie dansscenes worden opgevoerd. Na een goed eerste uur, waarin ik nog betoverd was door de beelden, wreekt zich dat. Eleni verwordt dan extreem gezegd tot een verzameling momenten, mooi geschoten ideeen (zoals het theater, de bootjes, de rode shawl).

Daarmee kom ik weer terug op het begin. De stijl van deze film is soms meesterlijk (en lijkt zich daar ook van bewust te zijn, af en toe had het wel wat soberder gemogen) maar dat schept ook verwachtingen, misschien zelfs verplichtingen. Helaas kan Angelopoulos die hier niet waarmaken. 3*

Theodoros Angelopoulos: De laatste grootste Europeese filmregisseur.

Een schitterend oeuvre van lange, bijzondere en hypnotiserende films.

Deze keer allemaal wat meer down-to-earth dan gewoonlijk, maar dat betekent dat we ongeveer uitkomen op het top-niveau van de Taviani-broers.

Dit is een soort naturelistische cinema die sinds de jaren tachtig eigenlijk nauwelijks meer gemaakt wordt.

Behalve zijn absolute meesterwerk "De Komedianten" zijn z'n films vaak alleen te zien via een korte ronde door de filmhuizen en een doodenkele keer bij de VPRO.

Deze film heeft een veel betere distributie in Nederland en maak gebruik van de kans om hem te kopen of te huren.

Het heeft ook raakvlakken met Novecento van Bertolucci.

Hoogstaande Europese cinema.

Meesterwerkje.

Briljante film over zielsverwantschap die dwars door culturele, sociale en politieke verbanden heen gaat. Angelopoulos heeft een emotioneel aangrijpend diep humanistisch meesterwerk afgeleverd.

De eerste film die ik van Angelopoulos zag, To Vlemma tou Odyssea, was me bij momenten iets teveel geknutseld gemijmer, ondanks de geweldige beeldenpracht. In Trilogia I: To Livadi pou Dakryzei wordt Angelopoulos' hypnotiserende cinematografie met long takes van uitgestrekte panorama's echter gecombineerd met een meeslepend, episch verhaal. Toch is de film op narratief vlak niet bepaald conventioneel te noemen: Angelopoulos speelt als het ware met de chronologie door in scènes het heden simultaan met een flashback / flashforward te laten verlopen. Op andere momenten benadrukken ongewoon grote tijdsprongen dan weer de tragiek in het bestaan van de personages.

Eén van de mooiste films die ik ken. Ik was de hele duur gemesmerizeerd door de waanzinnig mooie beelden, maar ook het verhaal vond ik sterk en goed uitgewerkt. Tot nu toe de enige die ik zag van de Griek, maar de verzamelboxen staan al lange tijd op m'n wenslijstje.

Geen film om bepaald vrolijk van te worden. Noem het maar gewoon zware kost net als alle andere films van Angelopoulos. Dan is de film ook nog eens uiterst traag maar ook dat zijn we gewend van deze Griekse regisseur. Deze film moest het voor mij dan ook vooral hebben van de vrolijke scènes die zich uitten in muziek en dans en de op visueel vlak zeer mooie scènes zoals de openingsscène, de bootjes met mensen in het ondergelopen dorp en de surrealistisch ogende scène van de boom met dode schapen.
Wat mij vooral tegenstaat is dat Angelopoulos in al zijn films te veel met de Griekse geschiedenis bezig is. Een paar keer is mooi maar op een gegeven moment ben ik daar wel op uitgekeken. Overdaad schaadt. Die hele geschiedenisloop komt bovendien ook nog eens allemaal zo depri over alsof de Grieken geen plezier kunnen maken. Verder kon ik me weinig inleven in de hoofdpersoon Eleni die zich van de ene ellende naar het andere stortte. Te veel ellende werkt bij mij nu eenmaal afstotend. Haar jammerlijke geschreeuw op het einde deed mij daarom ook weinig.

3,5* dankzij de toch wel zeer mooie cinematografie

Allicht komt mijn advies bijzonder laat (en geldt het alleen als je ook digitaal aan zijn werk kunt komen), maar voor Angelopoulos zou ik geduld betrachten. Ik wacht al sinds jaar en dag op een met zorg en liefde samengestelde blu-ray boxset. Daarop is het met enige pech nóg wel 10 jaar wachten (en heet het dan geen blu-ray meer), maar Angelopoulos is bij uitstek een regisseur die de hogere kwaliteit van het medium met klinkende munt uitbetaalt.

De 3 dvd boxen heb ik al jaren, nog niet helemaal doorheen, maar wel al heel wat meer van de man genoten

Het regent al onophoudelijk sinds vrijdag. Er is nu een felle wind opgestoken. Bladeren vliegen voorbij het raam en dwarrelen op het voetbad. Het is pas in de namiddag maar de duisternis valt reeds. Excuseer deze opwelling van tristesse en melancholie maar Ik heb zo net het schitterende Eléni gezien. Het was heerlijk verdwalen in de film van Angelopoulos. Woord, beeld en geluid kwamen mij tegemoet en ik zocht naar een antwoord. Er is houvast de eerste vijf minuten. Scene 1 staat er te lezen : 1919 en vluchtelingen arriveren uit Odessa. Het zal wachten zijn, lang wachten vooraleer een tweede tijd indicatie zal volgen.
Woord : Eléni vertelt de periode tussen oorlog en burger oorlog – jaren verstrijken terwijl ze op de bank ligt en vertelt.
Beeld. Die lange pano waarbij de burgeroorlog wordt getoond (mensen met hun handen tegen de muur 's nachts)
Geluid : De muzikanten die één voor één verschijnen tussen de wapperende witte dekens om Eléni en haar geliefde te begeleiden.
Deze wonderlijke fragmenten van liefde en pijn tijdens een staat van instabiliteit vloeien over in scenes.
Een eerste geniale scene : Uit Smyrna gevlucht wegens het Grieks-Turks conflict troepen mensen samen in het theatergebouw. Het lijkt op een vluchtelingenkamp. ook Eléni en haar geliefde hebben zich daar verschuild. Spyros is hun gevolgd tot in het theater en roept om Eléni. Hij staat op de bühne en schreeuwt om Eléni. Hij is gebroken, wanhopig. Een drama als een voorstelling. Een link tussen theater en de fictie. Het zal niet bij deze enige keer blijven.
Een magistrale long take : Een oude danszaal. Gasten komen binnen en plots vult het scherm zich met kleur door de jurken van de dames. Elegant dansen, plots stil een dispuut, verraad tussen vrienden, opkomst van oorlog, dansfeest gaat door, Spyros komt de zaal binnen en zoekt Eléni, danst met haar maar de muziek stopt, de eenmaking gaat niet door, Spyrois stert. Dit alles in één shot. Prachtige camera choreografie.
Een andere scene : De muzikanten gaan naar een café om te spelen. Het blijkt gesloten te zijn. Een cut en de camera kijkt van binnen uit het café naar de muzikanten terwijl het verhaal verder gaat. Opeens veranderd Angeloupos van perspectief. De camera komt diametraal te staan. Dit gebeurd nog, Zoals bij de dood van Nikos. Er zijn steeds 2 kanten aan een verhaal, er zijn steeds 2 visies aan een oorlog.
Deze wonderlijke fragmenten van liefde en pijn tijdens een staat van instabiliteit vloeien over in een film.
Water. Zit reeds in de titel 'the weeping meadow/de weide die huilt'. Overstroming, boten komen de mensen ophalen, een land weg, Eléni zonder land, zonder origine, zonder vaste bodem. Het geluk beproeven in Amerika. De band met haar geliefde door de draad van haar uitgerafelde sjaal. Maar de sjaal is ten einde, draad weg, band met haar geliefde weg. Toekomst is somber. Spyros wandelt door het water, paarden staan zigzag opgesteld, een huwelijkssluier ligt er verloren bij. Elini is weg, gevlucht. Een drama ontwikkelt zich.
Eléni (the weeping meadow) neemt zijn tijd om het drieluik (geschiedenis, identiteit, drama) te tonen. De cinema van Angelopoulos is enorm beheerst, in stil verdriet gedrenkt, in choreografie van een dans tussen camera en score, in een gemoedstoestand van melancholie en lijden. Buiten is het winter en de cinema van Angelopoulos is als een eerste sneeuwbui. Koud, stil maar zo mooi om naar te kijken waardoor ontroering zachtjes aan binnenglijdt.

Vanwege de schitterende beelden kan ik niet minder dan 4 sterren geven. Maar de personages en achtergronden van historische momenten komt te weinig uit de verf. Bij O Thiasos werkte dat vele malen beter. Daardoor is het loodzware drama wmb niet helemaal geslaagd. Toch ziet de film er als gezegd wel écht geweldig uit.