Lolita (1962)

Tijdloos!

Mijn laatste grote Kubrick kan ik nu ook afstrepen. Helaas was dit wel een grote teleurstelling, wat mij betreft veruit z'n minste film. Het was vooral saai, met ongeloofwaardige ontwikkelingen en irritante personages - vooral de moeder van Lolita was een tenenkrommende draak. Nu hoeft een irritant personage niet per se een slechte zaak te zijn, als het op de een of andere manier het verhaal verder helpt of een boodschap overbrengt, maar bij Lolita bracht het verder geen enkele meerwaarde. De pompeuze Humbert was al niet veel beter, en Lolita zelf en haar relatie met Humbert konden mij ook al niet echt overtuigen - ik heb voetschimmels gehad met meer erotische spanning dan deze film. Laten we het er maar op houden dat het boek toch onverfilmbaar was en dat Kubrick een dappere doch mislukte poging heeft gedaan.

Om toch maar op een positieve noot te eindigen, er werd soms redelijk geacteerd, cinematografisch was het niet verkeerd, en bijvoorbeeld de beginscene kon me best bekoren. Ik had er, na toch voornamelijk meesterwerkjes van Kubrick gezien te hebben, misschien gewoon veel te hoge verwachtingen van. Uiteindelijk overheerst de teleurstelling toch.

Kubrick heeft een aantal geniaal knappe films gemaakt. Maar deze hoort daar wat mij betreft niet bij. Langdradig en hier en daar zelfs saai, voor een groot deel drijvend op de op Lolita gebaseerde controversie, maar ook weer hier en daar elementen die daar schijnbaar nodeloos van afwijken. Sommige scenes zijn erg mooi, en James Mason speelt geniaal goed - maar Sue Lyon is in mijn ogen behoorlijk miscast.

Wellicht dat Kubrick inderdaad teveel last gehad heeft van de censuur. Of misschien kwam het genie er pas bij de latere films goed uit - ik heb z'n oudere werk nog lang niet volledig gezien. Maar deze viel me dus wat tegen - het gegeven van Lolita werd in het clipje van E.G. Daily haast beter uitgewerkt. Maar dat duurt maar 5 minuten.

Na het zien van Jagten eerder vandaag leek het me wel passend om deze film, die ook al tijden klaar lag, te gaan kijken. Ik moet zeggen dat ik het boek nooit heb gelezen, dus ik heb geen vergelijkingsmateriaal.

Nu misschien minder opzienbarend, al snap ik de toenmalige commotie om de film wel, aangezien de hoofdrolspeelster nog maar 14 was toen deze film opgenomen werd. Ik moet zeggen dat ik haar ouder had geschat, maar ik lees net ook op wikipedia dat ze om die reden gecast is.

Helaas werkt de film voor mij niet echt. Allereerst zie ik de aantrekkingskracht niet echt. Mooi meisje hoor, maar toch zo duidelijk nog een enorme bakvis. Ik snap niet echt dat een oudere intellectueel daarvoor valt. Daar bovenop is de mannelijke hoofdpersoon ook nog eens behoorlijk irritant. Allereerst zo ongeveer de stijfst mogelijke Brit die je kan krijgen, zonder ook meer een greintje gevoel voor humor dat stijve Britten bijzonder charmant kan maken. Het huwelijk met de moeder van Lolita maakt hem natuurlijk er niet sympathieker op, en vervolgens neemt het claimgedrag omtrent Lolita dusdanig groteske vormen aan dat ik begon te hopen dat ze hem echt bedriegt. Gelukkig blijkt dat inderdaad het geval te zijn. Dat ze hem van meet af aan bedrogen heeft, is wel een verrassing, ik had eerder verwacht dat z'n wantrouwen haar in de armen van een ander zou drijven, maar gezien z'n gehele karakter kan ik toch geen medelijden met hem hebben.

Miss Moneypenny (de originele dan) en Peter Sellers komen ook nog voorbij. Het rolletje als psychiater van de laatstgenoemde was wel aardig, deed denken aan Dr. Strangelove, maar in de andere rollen kwam hij nogal nerveus over, want ook irritant was. Gelukkig duurden die momenten maar kort.

De beelden zijn dus zwart/wit. Het ziet er degelijk uit, maar meer niet. Wil ik uiteindelijk een betere film zien over dit onderwerp, dan kies ik eerder voor Watashi no Otoko, die zowel qua interactie tussen de personages beter werkt, als er stukken beter uitziet (maar wat wil je, gezien een tijdsverschil van 52 jaar). Voor Lolita geef ik 1*.

How did they ever make a movie about Lolita!

Rond de tijd dat deze film gemaakt werd was het nogal een big thing natuurlijk. Een volwassen man die continu zijn liefde voor een minderjarig meisje uit. En zoals bijna alle films van Kubrick zorgde ook Lolita dus voor een klein schandaal.

Toch weet Kubrick het heel goed aan te pakken door heel veel elementen behoorlijk suggestief te houden. Daarbij onderschat Kubrick zijn publiek echter niet want die weet wel beter. Een erg goede manier om voor een groot deel de censuur te omzeilen.

De film begint erg fijn. Er wordt geweldig spel laten zien door Mason. Echter wordt hij bijna compleet weggespeeld door Sellers die een weergaloos stukje acteerwerk aflevert. Ook een geweldige move om de film met dit te laten beginnen. Volgens mij een van de eerste films die dat deed. Wat volgt is een erg lange recap die uitlegt hoe de personages daar zijn beland. Het begint nogal onschuldig en verandert geleidelijk aan in een film over een obsessie. Die obsessies spelen een grote rol in de film en elk personage heeft er een. De moeder, Humbert, Quilty en zelfs Lolita. Die obsessie worden op een erg zorgvuldige manier uitgewerkt waarbij een soort van spanning erg langzaam wordt opgebouwd en tot een uitspatting aan het einde komt met fantastische confrontaties.

Alles wat tussen het geweldige begin en einde zit is eveneens fijn. Hierbij wordt het verhaal erg goed uitgewerkt en zorgt voor enkele erg goede scenes. De eerste ontmoeting met Quilty is er zo een. Maar ook enkele scenes in de auto en rond een benzinestation zijn fantastisch. Zoals gezegd zorgde Kubricks vertelling van het boek van Nabokov voor behoorlijk wat ophef. Er is natuurlijk niet veel te zien en alles wordt dan ook aan het publiek overgelaten om enkele scenes en suggesties zelf in te vullen. Komt ook dus door het erg fijne spel van de acteurs.

En dat is wat Kubrick zo'n goede filmmaker maakt. Hij laat het publiek echt werken bij zijn films. De film kent prachtige fotografie, heeft fijne muziek en een geweldige editing. Filmtechnisch kunnen we haast niet beter verwachten van Kubrick. Lolita is misschien niet zijn allerbeste werk maar wel heel erg goed.

Film over een man achtervolgt (letterlijk) door zijn schuldgevoel.

Onbegrijpelijk dat sommigen hier 1 ster aan geven, soms vraag je je af hoe dergelijke mensen in het leven staan.

Lolita is zoals geweten gebaseerd op de wereldberoemde gelijknamige roman van Nabokov. Stanley Kubrick verfilmd dit niet zonder succes en de film kwam destijds flink in de media. Zoals wel meer met films van Kubrick tot grote verdeeldheid en controverse leidden, was dit met Lolita niet anders. Het blijft toch een vreemde periode, de jaren 60. Enerzijds is het een periode van het hedonistische vrije denken, van love, sex en rock&roll maar tegelijkertijd staat de periode ook bekend als preuts, erg gelovig en conservatief.

Een film als Lolita slaat dan wel in als een bom hoewel er geen naakt of ander expliciet seksueel getinte scènes in voorkomen. Het is één en al mindsetting: sommigen denken dan wat verder dan de andere. Veel meer dan een zonnende Sue Lyon in het begin krijgt je niet te zien. De karakterschets van Humbert Humbert in het boek is ook geheel anders dan wat hij is in de film. Kubrick zal veel water in zijn wijn gedaan hebben om de film ‘aanvaardbaar’ te maken voor zijn producer en co. Gelukkig maar of de film zou nooit zijn uitgebracht. Kubrick moest dus creatief omspringen met de geldende censuur en deed dit uitstekend door de verboden en onbereikbare liefde uit te werken tot iets destructiefs.

De film benadert het personage van Humbert toch eerder als een verliefde puber met een zweem van romantiek en melancholie. Het boek daarentegen verwoordt zijn drang naar Lolita iets minder romantisch. Humbert Humbert is een oude bok die op slag verliefd wordt op het groene blaadje Lolita. Hij komt zeer stuntelig en sympathiek over waardoor we vandaag vrij luchtig tegen de film aankijken. De mature Lolita is hier niet vreemd aan. Zijn relatie met de moeder van Lolita, Charlotte, is geestig. De ontdekking van zijn gevoelens neergepend in een dagboek is dat evenzeer. Humbert is een stuntelig figuur die niet om kan met de flamboyante Lolita die hem moeiteloos om zijn vinger windt. Het levert een aantal leuke scènes op, mede door de uitstekende acteerprestaties van de gehele cast (Mason, Lyon, Winters en Sellers). Ook hier en daar een lachscène zoals het veldbed. En hoewel Humbert enige sympathie opwekt omwille van zijn onschuldige verliefdheid heeft zijn aartsvijand Quilty (Sellers) andere bedoelingen om bij Lolita te zijn.

Zeer fijne film van Kubrick die er zijn eigen versie van gemaakt heeft. Mooi geschoten met erg veel oog voor detail, weliswaar een beetje lang met een trage gestage opbouw. Zwevend tussen 3,5 en 4,0*.

"What drives me insane is the twofold nature of this nymphet, of every nymphet perhaps, this mixture in my Lolita of tender, dreamy childishness and a kind of eerie vulgarity. I know it is madness to keep this journal, but it gives me a strange thrill to do so. And only a loving wife could decipher my microscopic script."

De Europese intellectueel Humbert Humbert zoekt een kamer om de zomer in de VS door te brengen. Tijdens een rondleiding wordt hij op slag verliefd op Lolita, de 14-jarige dochter van de verhuurder. Lolita wordt een obsessie en uiteindelijk trouwt hij zelfs met haar moeder om bij haar te kunnen blijven...

Een ding moet even worden rechtgezet. Humbert Humbert is geen pedofiel zoals vaak wordt beweerd. Pedofilie is een psychologische aandoening waarbij iemand zich aangetrokken voelt tot kinderen die niet geslachtsrijp zijn. Lolita vertoond echter wel alle tekenen van geslachtsrijpheid (ze is 15 maar ziet eruit als 19). In het boek is HH echter wel een parthenofiel (een volwassen man die zich aangetrokken voelt tot meisjes van 12 die tekenen van geslachtsrijpheid beginnen te vertonen), dat is geen aandoening maar wel verboden in o.a. Nederland, al zijn straffen een stuk minder hoog als bij pedofilie. De hele obsessie van HH is natuurlijk bijna net zo verwerpelijk als pedofilie (bijna want Lolita is ook al best volwassen en weerbaar), maar niet net zo onbegrijpelijk.

Oorspronkelijk schreef Vladimir Nabokov het script van de film gebaseerd op zijn boek. Kubrick maakte echter nog een heleboel veranderingen waardoor boek en film nogal verschillen. In het boek is Lolita 12 en lijkt ze precies op HH's eerste jeugdliefde, in de film moest dat verhoogd worden naar 15. HH is in de film een stuk charmanter en sympathieker dan dat hij in het boek is en verder ontbreekt ook een groot gedeelte van het verhaal. Het boek is over het algemeen een stuk duisterder waar de film nog iets komisch heeft. Lolita is in het boek ook een eenzaam en verdrietig meisje, iets dat in de film helemaal niet terug komt.

Veel veranderingen zijn ook gemaakt om de film überhaupt te kunnen uitbrengen. Kubrick maakte de film onafhankelijk in Engeland, maar moest zich alsnog in bochten wringen om door het filmcensuur heen te komen. Veel explicieter dan Lolita die in de tuin ligt te zonnen of HH die haar teennagels lakt wordt het nergens. Toch wordt wel degelijk de suggestie gewekt dat er veel meer aan de hand is tussen HH en Lolita en dat toont dan weer de kwaliteiten van een filmmaker als Kubrick.

Sue Lyon werd gekozen uit ruim 300 meisjes omdat ze er het meest volwassen uit zag, of zoals Kubrick gezegd zou hebben “One thing that convinced me to hire her was the size of her breasts, which were surprisingly mature for her age”. Lyon was slechts 14 tijdens het filmen en mocht de première niet eens bijwonen om dat ze niet oud genoeg was. Toen ik de film zag dacht ik oprecht dat ze hier ouder was dan dat ik nu ben, zeker een jaar of 19… Maar los van dat het een zeer knap meisje is en uitermate geschikt voor de rol, acteert ze ook nog behoorlijk goed voor haar leeftijd.

James Mason speelde ook sterk als HH. Voortdurend de door en door Britse intellectueel, al verliest hij zich helemaal in zijn obsessie. Knap hoe de film je toch met het personage kan laten meeleven, al zijn, zijn daden eigenlijk heel erg onsympathiek. Peter Sellers speelde weliswaar niet slecht, maar ik vond hem onuitstaanbaar irritant als Clare Quilty. Quilty is trouwens alles behalve een held in dit verhaal want we komen erachter dat hij Lolita alleen maar heeft geholpen om haar in zijn “vrije” hippie-gemeenschap op te nemen en haar te gebruiken voor pornografische – uhum, “art-films”. Bovendien heeft hij zelfs voordat HH Lolita ontmoete al een relatie met haar gehad (hetgeen niet heel duidelijk wordt uit de film, behalve dat Lolita aangeeft dat Quilty haar grote liefde was). Door Quilty vind ik HH alleen maar sympathieker…

Al met al was Lolita een sterk drama dat de kijker behoorlijk weet mee te slepen in het verhaal. Allemaal prettig geschoten in Film Noir-stijl. Het boek werd als onverfilmbaar beschouwt, maar het is Kubrick gewoon gelukt. Al zou hij zelf later hebben gezegd dat als hij de morele complicaties van het verfilmen van het boek had geweten, hij de film nooit zou hebben gemaakt, gelukkig heeft hij dat wel gedaan. Toch ben ik ook stiekem wel nieuwsgierig geworden naar de verfilming met Jeremy Irons die in een tijd met veel minder (geen?) censuur is gemaakt.

Goeie film waarin een schrijver een kamer huurt en verliefd wordt op de dochter des huizes. Zowel grappig als pathetisch om te zien in welke bochten het hoofdpersonage zich wringt om bij het meisje te zijn. Een paar mooie shots, maar visueel gezien de minst interessante van Stanley Kubrick. Behoorlijk lang, maar er gebeurd genoeg. Goed acteerwerk van de gehele cast.

Een film als deze zou in deze tijd wellicht nooit meer gemaakt kunnen worden vanwege alle politieke correctheid. Een van Kubricks meest humane films..

Saai en irritante personages maken deze film een hele lange zit.

Het betere amateurtheater

Lolita laat zich niet zo makkelijk verfilmen. Nabokov heeft het boek natuurlijk niet geschreven met het witte doek in het achterhoofd: het leest als een les Engels voor gevorderden waarbij het verhaal m.i. eerder een ondergeschikte rol heeft. En natuurlijk vormt ook het thema een struikelblok voor Hollywood. Ik vind het eigenlijk al opzienbarend dat de roman destijds gepubliceerd raakte. Een film ligt extra gevoelig.

Kubrick filtert dus alle “vunzigheid” uit het boek en gaat vooral suggestief te werk. Hij kon ook moeilijk anders, het lijkt met niet echt wijselijk om bepaalde controversiële passages op beeld vast te leggen. Dat zou eigenlijk zelfs een beetje ziek zijn. Wat ik evenwel moeilijker begrijp, is waarom Kubrik ook alle nuance uit het verhaal haalt en volop voor de karikatuur gaat.

Toegegeven, het levert wel entertainende cinema op. Lolita kent zelden een saai moment en dat is best uniek voor een film uit die tijd. Ik heb me prima geamuseerd met de excentrieke Peter Sellers, een groot contrast met houten klaas James Mason. Sue Lyon, de Lolita van dienst, geeft een solide indruk en acteert het meest volwassen van het gezelschap. Dat laatste zegt vooral iets over de rest van de cast.

Helaas voelt Lolita te veel aan als verfilmd toneel. De unieke touch die Nabokov aan het boek gaf, weet Kubrick niet te vertalen naar het medium film.

2,5*

Eindelijk deze klassieker gekeken! Het is een lange zit maar Kubrick weet er zoals gewoonlijk weer een geslaagd geheel van te maken.
Het idee alleen al om te beginnen met het eind, zodat je al gelijk geïnteresseerd raakt in het verhaal en de motieven van het hoofdpersonage.

Het moment dat Lolita in beeld kwam was de interesse ook gelijk gewekt, net als het hoofdpersonage raak je gefascineerd door haar en de reden waarom ze iets in Humbert ziet.
Sue Lyon acteert hierbij ook erg sterk, ze is volwassen voor haar leeftijd maar tegelijkertijd zie je duidelijk de herkenbare pubermomenten.
Dit onderwerp was in 1962 natuurlijk erg gewaagd, maar ik vraag mij serieus af of een film als dit vandaag de dag nog gemaakt zou mogen worden?

Zelfs in 2019 nog steeds een indrukwekkende film, misschien in het midden een tikkeltje "langdradig" maar toch nog steeds een bijzonder stukje film.

4*

Een clash tussen een stijve, ietwat arrogante intellectueel en volkse, naïeve provinciaal nest. Zo bekijkt Kubrick de relatie tussen Humbert en Lolita. Bovendien zeer spottend verteld (when we were abroad I knew I never felt married until they adressed me as senora – oh you went to spain ? no, mexico) en cynisch (de reden om een kamer te huren is natuurlijk door de bikini girl Lolita in de tuin te zien zonnen - what was the decisive factor, the garden ?). Een film die volledig doorspekt is van zwarte humor met als kers op de taart Peter Sellers in diverse rollenspellen (Dr Zimph bv leunt sterk aan bij Dr Strangelove). Vrij klassiek in opmaak, aandacht voor verhaal (bv close up van de handen tijdens een filmvoorstelling in de de drive in toont perfect de driehoeksverhouding). Uiteindelijk is dit tragisch : iedereen is slachtoffer van hun onbeantwoorde liefde. Maar Kubrick neemt afstand en daarom vind ik de film wel taai om naar te kijken. De lange duur, intussen kabbelt het verhaal van anekdote naar anekdote, het wordt langdradig en visueel minder interessant. Lolita bewijst dat Kubrick en meesterwerk geen synoniem zijn. Maar het is wel een Kubrick. Op sommige dagen neem ik daar genoegen mee.

Nogmaals bekeken, het is en blijft een goede, ietwat speciale, film.

Eens in de zoveel tijd mag ik mezelf verwennen met een ware delicatesse op het gebied van cinema, en zet ik weer eens een werkje op van grootmeester Kubrick. Hier probeer ik vaak bewust lange pozen tussen te laten zitten, want de angst is er dat ik op een gegeven moment door het oeuvre van mijn favoriete regisseur heen raak. Deze Lolita had ik nog tegoed. Evenals het oudere werk van Kubrick, zoals o.a. Paths Of Glory en Dr. Strangelove.

Lolita is tot nu toe de minste film die ik van Kubrick heb gezien, maar dat wil allerminst zeggen dat ik het een slechte film vond. Verreweg van dat. Het verhaal geniet een opperbeste uitwerking hier. Destijds was er best wat commotie over de film, al moet ik zeggen dat het allemaal uitermate suggestief blijft. Kubrick zal destijds best zijn ingeperkt op het gebied van artistieke vrijheid. Gezien het tijdsbeeld is dat begrijpelijk. Toch heeft de film daar niets onder te lijden naar mijn mening. Mijn enige kritiek is eigenlijk dat de film als geheel té traag voortkabbelt, waardoor mijn aandacht soms wat verslapte.

Verder heeft het zwart-wit mij nergens gestoord. Het camerawerk is fenomenaal. Ik heb een hoop shots gezien die vandaag de dag nog niet overtroffen zijn. Wat een kunst. Ik vond de uiterst kenmerkende hand van Kubrick hierin al zeker duidelijk zichtbaar. De diamant zou echter nog verder geslepen gaan worden in de jaren na Lolita.

Rest mij nog te zeggen dat de cast de film ook meerwaarde geeft. Er wordt met de nodige overtuiging en inleving geacteerd. Zo zet vooral James Mason in mijn ogen een zeer sterke rol neer hier. Ook de jonge Sue Lyon acteert meer dan prima. Rest ook nog een leuk rolletje van de memorabele Peter Sellers.

Hoewel er na afloop enige teleurstelling was, omdat mijn verwachtingen misschien wat te hooggespannen waren en ik het naar Kubrick's maatstaven een wat 'mindere' film vond, is het gebodene nog altijd van een beduidend betere kwaliteit dan hetgeen wat het merendeel van alle andere regisseurs heeft te bieden.

4 Sterren.

Matige Kubrick.

Dat ik een voldoende geef is vanzelfsprekend. Ik vind het vooral voor zijn doen een kleine tegenvaller. Niettemin onderhoudend en kwalitatief, maar tevens een film die na de eerste helft eigenlijk z'n kracht wel kwijt is. Boek zelf heb ik overigens nooit gelezen, maar verhalen als deze kom ik hoogstwaarschijnlijk ook niet doorheen.

Zoals we van Kubrick weten is hij een vakman die perfectionistisch te werk ging. Dat valt hier dan ook best vanaf te lezen, al had ik graag gehad dat Kubrick zijn camera iets beter had kunnen optillen. Scenes worden soms iets te saai en klassiek in beeld gebracht, terwijl ik weet dat Kubrick meer dan bereid is zijn scenes op overtuigende manier te presenteren. Soms is het 't beeld dat spreekt tijdens zijn films, maar in dit geval is dat niet zo.

Het acteerwerk van de jonge Lyon is erg overtuigend. Heeft eigenlijk ook meer charme dan haar volwassen tegenspelers. Mason doet het ook redelijk, maar blijft naar mijn mening iets te veel hangen in de stoeremannen-houding. Van Sellers ben ik nooit de grootste fan geweest op het vlak van komedie, maar in dit geval vervult hij zijn rol ook naar behoren. Daarnaast komt hij niet al te vaak in beeld, dus aan zijn komische talenten heb ik me zelden gestoord.

Opvallend aan de film is dat het juist de kracht kan halen uit de afwezigheid van Lyon. Zodra ze namelijk in beeld komt na voor onbepaalde tijd afwezig te zijn geweest spat de chemie er vanaf. In de tweede helft is ze nagenoeg altijd in beeld, waardoor de chemie wat minder effect heeft. De tweede helft is daarom ook een stuk taaier om doorheen te komen dan de eerste helft, die een stuk interessanter te noemen was.

Een epische duur voor een verhaal dat niet briljant in elkaar steekt, maar ook nooit in elkaar stort. Zeker in de eerste helft bouwt de film knap op de mooi gecreëerde chemie. De tweede helft is wat romantischer van aard, maar heeft op gekke manier ook minder chemie. Vond het een minder effectief en net wat te lang stuk, maar niettemin een voldoende voor deze Kubrick-klassieker.

Kubrick heeft wat afgezweet om zijn film door de censuur te krijgen, dat is algemeen geweten over Lolita. Hij koos niet voor de makkelijkste boekverfilming. Humbert vond ik een vrij walgelijke kerel. Niet in het begin... hij is een hoogopgeleide man, beleefd, hoffelijk, maar binnenin een echte ploert besef je al gauw. Voor de nochtans goedhartige maar eenzame verhuurster Charlotte die hij op een bepaald moment huwt, heeft hij geen respect. En op de koop toe is hij ook een pervert, ziekelijk geobsedeerd tot haar minderjarige dochter Dolores bijgenaamd Lolita, die hij emotioneel misbruikt Mijn sympathie voor Humbert verminderde met de minuut. En dat is ook waar de hele controverse om gaat bij deze film. Kubrick beeldt Lolita af in een positie waarin ze zichzelf heel goed bewust is van de (seksuele) macht die ze over mannen heeft en niet als een emotioneel slachtoffer. Hiermee kom je eigenlijk terecht in de denkwereld van de pedofiel. Sellers verdeelt de meningen. Ik vond hem bloedirritant al kwam hij ook creepy en bedreigend over. Blijkt dan dat de man nog zieker was dan Humbert zelf. Deze Kubrick was alweer erg de moeite waard. De komische toon vond ik vrij ongewoon.

Een Kubrick die ik nog niet had gezien. Ondanks de hoge leeftijd, vond ik dat deze Lolita eigenlijk weinig gedateerd aanvoelde. Prima prent met wel wat leuke humor en goede acteerprestaties. Net zoals ik bij Paths of Glory neerschreef: minder het soort van cinema waar ik echt superenthousiast van word zoals het latere werk van Kubrick maar zeker een degelijk film.