Lola Montès (1955)

25 mei a.s. dvd release: bron.

Meesterregisseur Max Ophüls met een bonte en propvolle film over Lola Montes.

Film draait voornamelijk rond de circusshow waarin haar leven wordt verteld en schiet van daaruit naar diverse episodes uit haar leven.

En de circusshow zit vol bizarre piccolo's, dwergen en gemaskerde figuren.

Regisseur speelt ook nog regelmatig met de kadering van de film.

Een film vergelijkbaar met een volle circuspiste.

Zeer aanbevelenswaardig.

Is dat een synopsis of stiekem een spoiler daarboven?Hoe dan ook:deze zwanenzang van Ophuls die 2 jaar later stierf,gaat wat ten onder aan zijn onevenwichtigheden.Dat zal ook een reden zijn waarom de film flopte,gevoegd bij het sombere slot.

De pluspunten zijn uiteraard het visuele spektakel in technicolor,vooral de circusscènes.Dat een prutser als Luhrmann deze film heeft geript ziet een kind,maar ook b.v. Fellini moet onder de indruk zijn geweest.De cameravoering is zoals verwacht mag worden van O. duizelingwekkend.De structuur in vignetstijl met flashbacks en het circus tussendoor is aardig gevonden,terwijl Ustinov uitstekend op dreef is in een hem op het grote lijf geschreven rol als circusdirecteur(overigens spreekt hij net als de rest van de cast slechts Frans in deze film).

And yet:beklijven doet het niet.Waarom?Omdat in een biopic de anders volstrekt oninteressante vraag of de personages waaarschijnlijk,sympathiek enz. zijn toch wel belangrijk wordt.Carol overtuigt echter geen moment,waarbij ook de regisseur niet vrij te pleiten valt omdat hij de camera op een afstand van zijn onderwerp houdt,misschien een bewuste keuze dus,maar een die ik niet begrijp.

Dat is des te jammerder omdat de thematiek van starlets die even geadoreerd en vervolgens als oud vuil weggeworpen worden,actueel mag worden genoemd.

Lola Montès is de laatste film, die Max Ophüls regisseerde en de derde, die ik van hem zie. Maar na twee aangename kennismakingen, is dit toch wel een lichte tegenvaller.

Het is in ieder geval erg dynamisch gefilmd en de liefhebbers van het circus zullen ook zeker aan hun trekken komen, want de momenten in het circus zijn talrijk. Er wordt diverse keren afgewisseld tussen het heden en het verleden, waardoor we hoofdrolspeler Lola beter zouden moeten leren kennen. Dat gebeurt ook wel, maar ondanks dat gegeven blijft het allemaal erg afstandelijk en kreeg ik nooit enige binding met het hoofdpersonage. Haar huwelijk, haar relatie met de koning en die met een Beierse student, zijn wel de voornaamste periodes. Maar wat Lola ook doet, nooit slaagt Ophüls erin om haar leven echt interessant te maken.

Dat een film als Moulin Rouge hier door geïnspireerd is, moge meer dan duidelijk zijn. De overeenkomsten zijn talrijk en beide films liggen mij ook niet zo. Ophüls op zijn beurt, lijkt dan weer geïnspireerd te zijn door de films van von Sternberg, maar dat niveau wordt hier helaas bij lange na niet gehaald.

2,0*

In het programma van het Franse filmfestival Cine Premieres te zien op maandag 11 november in ForumImages te Groningen. Met inleiding door dr. Julian Hanich (assistent-professor Film Studies, Rijksuniversiteit Groningen).

Briljant vormgegeven flamboyante film van Max Ophuls. In 2008 in alle pracht gerestaureerd. Het nogal onstuimige leven van gezelschapsdame Lola Montez (of Montes, zoals in de film) wordt vergeleken met een circusvoorstelling. De camera beweegt tussen de vele extraverte figuranten door de piste. Via flashbacks zien we haar avonturen en avontuurtjes en de maatschappelijke turbulentie die deze veroorzaakten.

Bijzondere manier om het kleurrijke leven van Lola Montès te vertellen vanuit het even kleurrijke circusgebeuren en dat hierbij een Peter Ustinov als directeurr van dat circus aanvankelijk meer aandacht krijgt dan hoofdrolspeelster Martine Carol. Een Martine Carol trouwens, die acterend geen potten breekt (Ze werd doorgaans eerder voor haar rollen verkozen omwille van haar fysieke charmes dan om haar acteertalent). Was toch wel populair.

Nadat Ustinov wat op de achtergrond was verzeild vond ik de film toch aan spankracht winnen en de scènes met Ludwig vond ik wel zeer goed en kluchtig.

Decors en costumering verdienen zeker lof in deze film van Max Ophüls, waarvan ik eigenlijk nooit een echte fan ben geweest. "Madame de..." kon me nog het meest bekoren, maar dat er andere meningen zijn is duidelijk, want een bijzondere cineast was hij zeker.

Mijn twee Ophüls, nadat ik vorige zomer Letter from an Unknown Woman (1948) zag. Die film met Joan Fontaine waardeerde ik met een acht, maar het is een van die zeldzame films waarvan ik me dus een jaar later nauwelijks herinnerde dát ik hem had gezien, of waar de film überhaupt over ging. Dat overkomt me eigenlijk nooit.

Of dat iets over de kwaliteit van die film zegt, mijn gestel die avond of de aftakelende toestand van mijn geheugen laat ik even in het midden, maar los daarvan hoopte ik natuurlijk bij mijn tweede Ophüls wederom op een acht. Dat zat er niet in.

Zoals hierboven reeds benadrukt is, ziet Lola Montès er behoorlijk goed uit. Maar inderdaad blijft de titelrol nogal onuitgediept, en dat maakt het moeilijk om daadwerkelijk in de film te komen. Andrew Sarris, die we naar het schijnt dankbaar mogen zijn voor zijn inspanningen om de film in zijn huidige restauratie en vorm te kunnen bekijken, noemde Lola Montès enige tijd de beste film ooit gemaakt. Voor mij is hij dat sowieso niet, maar ook Sarris is erop teruggekomen: hij koos uiteindelijk toch voor Madame De... (1953). Ik zal die te zijner tijd zeker bekijken, maar aan de hand van de synopsis ga ik er niet vanuit dat ik hem nu wel gelijk ga geven. We zullen zien.

3*