Amarcord (1973)

Deze film viel me wat tegen.

Het plot kon me totaal niet boeien. Je ziet van alles, maar ontwikkeling zit er niet in het verhaal. Scènes die in willekeurige volgorde afgespeeld hadden kunnen worden.

Toch vond ik iets heel mooi aan deze film, en dat zijn de beelden. Ik heb bijna nooit een film zo mooi in beeld gebracht zien worden. Schitterend!

wat een herziening kan doen. wat een film! een van de beste Europese films ooit! werkelijk alles aan deze film is geniaal; elk shot dat eruit ziet als een schilderij, de humor, de karakters, de muziek (beroemd natuurlijk, maar in feite is het niet meer dan een simpele wals. toch werkt het erg goed), maar in feite werkelijk elke scène (de een nog beter dan de ander). Verhoogd naar 5 sterren.

heb Fellini wel eens horen zeggen dat ie 'gezichten' cast i.p.v. acteurs. een acteur kon nog zo goed zijn, als ie geen interessant gezicht had, werd ie niet gecast. Fellini was hele weken bezig met het casten van de juiste gezichten voor zijn films. voor mij een van de belangrijkste redenen om Fellini heel erg goed te vinden.

Amusante en erg originele film, maar het opzet houdt meteen ook in dat hij wel erg licht weegt en snel terug vergeten is. Qua sfeer deed het me wat denken aan een Black Cat White Cat en het Rome-filmpje uit Night on Earth, met de nodige Monty Python elementen of zo . Opvallend, grappig, verfrissend is het allemaal wel, maar de bewust verwarrende opbouw kan de film en zeker de personages niet echt boeiend houden. Er zitten wel een aantal prachtige scenes in (de oom in zijn boom, de passage van dat gigantisch schip, de sneeuwval, de tabaksverkoopster,...) die de film wel doen slagen, maar helemaal overtuigd was ik toch niet.

Wat een bonte verzameling van subtiele onsubtiliteit Geile tieners en voluptueuze vrouwen in een nostalgisch Italiaans dorp. Leuke sketchachtige scènes met zeer geestige inslag. Als eerste Fellini zeker geen tegenvaller! 3,5*

Herzien omdat hij in mijn beleving maar bleef stijgen. Ongeveer 11 maanden geleden was dit mijn kennismakingsfilm van Fellini. Na herziening kan ik zeggen dat ik de film alleen maar meer ben gaan waarderen.

Visueel is het bijna constant genieten. De beelden zijn komisch, dan wel gedurfd. De film bevat een geweldige sfeer door de aanhoudende muziek, de sprekende blikken van alle personages en de beschouwingen tussendoor van een lokale oude man. Die telkens wat kunstzinnigs wilt vertellen maar vaak ruw wordt onderbroken door de jeugd.

Verder vielen mij nu ook de vele grappige one - liners op: jij steekt `s morgens vast nog een piemel in je koffie. Geweldig personage overigens die Volpina. De mooiste scène vond ik toch wel die met de 28 maagden .

Iedereen koestert jeugdherinneringen en Fellini verwerkt ze tot een prachtfilm, die de 2de keer vooral aan glans wint, doordat sommige scènes een 2de maal veel grappiger en toch weer nieuw overkomen. Ik moet gewoon al lachen van de plotomschrijving hierboven. 4,5*

Mooie film. De eerste film van Fellini die ik zag. Je word al gelijk meegezogen in het Italiaanse sfeer. De humor was ook erg leuk. Vooral die pisgrap, met je leuter in de koffie en andere. Die blinde aquordeon speler was ook leuk. Het word dan ook opgevrolijkt met de komst van de lente

In de film leerde je ook wat geschiedenis. Die van Mouselini bv waar ik nog nooit van heb gehoord en de fascisme. Die bootscene moest daar een voorbeeld van zijn.

En die trouwfeest op het eind geeft deze film een mooie afsluiting en....oh ja: die bromfietser die de hele tijd op de achtergrond voorbijraast vond ik ook leuk bedacht.

4,5*

Mijn derde Fellini film is mij zeer zeker goed bevallen. De film bevat namelijk een aantal zeer originele en memorabele scènes. Maar daar tegenover staat dat ik weinig binding had met de karakters, en dat is jammer.

Tja.

Wat moet ik hiervan zeggen zonder de Fellini-worshippers al te erg tegen de haren in te strijken? Neem niet teveel aanstoot aan dit commentaar, dit was mijn eerste Fellini, misschien zijn zijn films net als olijven en moet ik ze gaan leren waarderen!

Maar Amarcord vind ik maar een carnavalesk rariteitenkabinet. Een tè kolderieke freakshow. Het hele gedoe komt op me over als een Tirolerfilm, maar dan in Rimini en zonder naakte vrouwen!

En die zee daar in Rimini lijkt wel erg op plastic zeil???? Hoe heeft dit een Oscar kunnen winnen? Waren er wel andere inzendingen dan?

Om toch met een positieve noot te eindigen: ik heb me evengoed niet verveeld, de film is en wordt nooit voorspelbaar. En is daardoor toch wel het bekijken waard. En krijgt daardoor van mij toch nog een voldoende…. (half puntje extra voor de scène met de pauw!).

Mijn derde Fellini en de meest overtuigende tot nu toe. De film oogt soms wat onsamenhangend, maar heeft een geweldige sfeer. Die sfeer wordt gelijk al in de eerste 10 minuten gecreëerd, doordat Fellini alles zeer luchtig introduceert, met een hoop geslaagde grappen en mooi sfeervol camerawerk.

De rest van de film sluit daar goed op aan. Grappige dialogen, goede muziek en soms erg leuke situaties zoals bijvoorbeeld de oom die in een boom klimt en maar blijft roepen om een vrouw. En zo zijn er nog wel een aantal.

Het is duidelijk dat Fellini mooie herinneringen heeft aan zijn jeugd en deze op een leuke en mooie manier vertaald heeft naar het witte doek. Ik was na 8 1/2 een beetje huiverig geworden voor een volgende Fellini, maar die vrees bleek gelukkig onterecht!

4,0*

Vind dit de minste Fellini die ik tot nu toe zag. Erg saai gebeuren dat duidelijk te lijden heeft onder het ontbreken van een spanningsboog, of verhaal zo je wilt. De interrupties van die oude man zijn trouwens wel een erg leuke vondst en met name het tracking-shot voor die witte kraampjes langs, bijzonder goed. Dit soort dingen redden Amarcord nog van een werkelijk roemloze score.

Mijn 1e Fellini. Best wel vermakelijk, prachtige plaatjes, veel idiote karakters en behoorlijk wat bizarre - bij vlagen érg grappige - gebeurtenissen. De onbereikbare Gradisca, oom Theo in de boom, de rukscéne in die auto, het enorme schip, de dikke borsten van de sigarenverkoopster etc. etc. Ook veel leuke, kleine details hiernaast nog. Fellini brengt zijn jeugdherinneringen in het Italiaanse dorpje ergens in de jaren '30 leuk in beeld.

Maar... het deed me allemaal bijzonder weinig en zowel de personages als het plot kon me niet boeien. Scénes die willekeurig aan elkaar geplakt leken te zijn, een érg onsamenhangend geheel. Toch heb ik me best vermaakt en is er genoegs positiefs te zeggen over de film, maar viel deze toch ietwat tegen. Had in ieder geval meer verwacht. Ben benieuwd wat Fellini's volgende, La Dolce Vita waarschijnlijk, te bieden heeft.

Prachtige, wervelende sfeerschets van Fellini's jeugd.

Eigenlijk gewoon plot- en richtingsloos en een groot sfeervol en visueel feest. Geweldige personages en mooie dialogen kleuren de film tot wat het is, gewoon erg leuk om te zien.

Er zijn paralellen te trekken met de films van Kusturica, heeft dit ongetwijfeld ook gezien en als inspiratie gebruikt. Al vind ik die films vaak ook nog wat grappiger dan Amarcord. Wel een andere, minder uitgesproken vorm van humor weliswaar, wat meer tussen de lijntjes, maar ook met slapstickelementen en effecten van muziek. Helaas ook niet altijd even grappig.

kleine 4*

Mijn eerste Fellini en het is een zeer bijzondere ervaring. Ik ben vooral onder de indruk van het enorme perfectionisme waarmee het gemaakt is. Zelfs de meest onbeduidende figurant lijkt nog iets toe te voegen an de film. Het verhaal wordt nu eens niet verteld aan de hand van enkele vaste karakters maar als het verhaal van een dorpsgemeenschap in het geheel. Het is een enorm genoegen om karakters als een soort cameo's terug te herkennen in andere scenes. Mijn enige bezwaar is dat het allemaal wel erg seksueel getint was, op het puberale af.

Wat een saaie film.

Totaal stuurloos, geen touw aan vast te knopen. Nu is dat niet erg, als er maar genoeg te beleven valt. Niet dus. Personages zijn oninteressant, de scènes zijn langdradig en saai en de muziek is slaapverwekkend. Vooral het einde... Ik geloof dat ik maar een paar honderd keer gegaapt heb.

Vooruit, het begon leuk. Wat aardige scènes in het begin, maar daar houdt het eigenlijk ook wel bij op.

1,0* en dat is eigenlijk nog zo'n ster teveel.

Leuke film, die ik als veel toegankelijker heb ervaren, dan de andere Fellini's die ik tot nu toe heb gezien. Leuke structuur, lekker speels en uiteindelijk krijg je toch een gevoel van intimiteit bij Rimini en haar inwoners. De, af en toe, iets te platte humor houden me van een hoger cijfer af, maar een film die duidelijk invloed heeft gehad op bijvoorbeeld Respiro en I Served the King of England.

Heerlijke Fellini, na Le Notti di Cabiria mijn favoriet.

Ik lees hier dat veel mensen geen binding krijgen met de personages, maar ik denk niet dat Fellini daar in het bijzonder op uit is. Voor hem is het hoofdpersonage de stad zelf en daar kreeg ik wel binding mee. Heel makkelijk zelf. Ik hou van films met grote casts, waarin de personages allemaal op een losse, ongeforceerde manier met elkaar in verbinding staan en waarbij je hoe verder de film vordert je meer gezichten gaan herkennen. Amarcord is daar een prachtig voorbeeld van.

Ook beweren boze tongen dat dit een doelloze film is, die nergens heen gaat en slechts een verzameling sketches zou zijn. Zo heb ik het niet ervaren. Nou ontbreekt inderdaad een verhaal, maar langzaam wordt er toch echt wel iets opgebouwd. Het is moeilijk te vatten, maar er zit een zekere lijn in hoe bepaalde elementen later terugkeren, hoe zekere karaktertrekken onopvallend geïntroduceerd worden om uiteindelijk belangrijk te worden. Het draait om de geleidelijke manier waarop we met iedereen kennis maken. Nashville is een andere film die dit erg sterk doet, al heeft die een totaal andere toon.

De kunst van Fellini zit hem in de kleine dingen, zijn oog voor detail. De muziek en de beelden zijn natuurlijk heel mooi, maar zijn grootste talent zit hem in het opzetten van een situatie en de acteurs daarin plaatsen. Het acteerwerk in een Fellini is dan meestal ook wat anders dan bij andere regisseurs. Let bijvoorbeeld op de eetscène waarin de vader erachter probeert te komen of een van zijn zoons kattenkwaad heeft uitgehaald, wat uiteindelijk uitloopt tot een ruzie tussen iedereen van het gezin, behalve een oom die zich niets aantrekt van het lawaai om hem heen. Zo'n scène wordt perfect opgebouwd en de reactie van ieder lid van de familie bij iedere twist in de scène is bijzonder goed getimed.

Het script is uitstekend en bijzonder komisch, vol met kleurrijke situaties. Maar humor is niet het enige aan Fellini's hoofd. Hij heeft ook een aantal stille, lyrische momenten, zoals een spontane dans van jongeren in de mist (de film voelt soms aan als een musical) en de komst van de boot. De dood van de moeder zorgt ook nog eens voor sterk drama. Iedere scène wordt uitgespeeld voor wat ie waard is, waarna Fellini's gedachten weer spontaan op iets anders lijken te vallen. Ik hou van die losse structuur die toch meer bevat dan je zou denken. Het eindresultaat is een warm, komisch en zelfs ontroerend portret van een dorpje, dat misschien niet zo diep graaft als ik ergens stiekem zou willen, maar die geen moment verveeld. Het is misschien geen realistisch portret, maar Fellini had dan ook al lang besloten dat neorealisme niet de stijl was waarin hij het beste paste.
4*

P.S.: Woody Allens Radio Days wordt er soms van beschuldigt een soort rip-off te zijn van Amarcord. Ik zie de overeenkomsten ergens wel, maar evengoed heb ik niet aan Radio Days gedacht tijdens Amarcord. Niettemin zou ik liefhebbers van Amarcord sterk aanraden Radio Days eens een kans te geven.

Een film die me niet echt kon boeien, maar wel kwaliteit heeft.

Aha, zo bezien snap ik hem helemaal. Daarom nemen de gebeurtenissen en figuren groteske vormen aan. Het is een collage van zijn uitvergrote en vervormde herinneringen.

Ik ben best een groot liefhebber van Italië en haar cinema. De warme kleuren en het theatrale sfeertje kunnen altijd op mijn goedkeuring rekenen. Amarcord heeft dit allemaal, maar wat (zoals vaker bij Fellini) ontbreekt is een enigszins gestructureerd verhaal. In Amarcord vliegt weer van alles alle kanten op en ik kan er maar niks mee. Af en toe heeft het aardige op zich losstaande scenes, maar deze film met jeugdherinneringen van Fellini had ik zoveel beter gevonden, wanneer er iets meer plot aanwezig was.

Werkelijk fantastisch, hoe hier met de verbeelding van herinneringen, anekdotes, fantasieën en kletsverhalen een vervlogen jeugd en een vervlogen tijdperk tot leven worden gebracht.

Fellini weet tussen het kluchtige en het ontroerende zodanig het evenwicht te bewaren, dat je door het naieve en irreële perspectief van de jongeling heen het waarachtige van deze herinneringen ziet, waarmee een sfeer wordt geschapen van authenticiteit.

Je gelóóft deze film, juist door de combinatie van enerzijds (soms bizarre) details en gebeurtenissen die waarschijnlijk letterlijk waar zijn, en anderzijds de overduidelijke verzinsels. Waarbij de verzinsels, de fantasieën, als fantasieën óók weer waarachtig overkomen, passend bij de dromen en frustraties van een opgroeiend kind, die de voorhanden werkelijkheid als vanzelfsprekend neemt zoals die zich aan hem voordoet, en er geen enkel probleem mee heeft om die werkelijkheid (al is die toevallig getekend door het opkomende fascisme) in te spinnen in het web van zijn dromen. Wahrheit und Dichting bevinden zich in de herinnering op hetzelfde vlak, en zijn na verloop van tijd niet meer te scheiden.

Hoewel de figuren in deze film met regelmaat geschetst worden in al hun ijdelheid, potsierlijkheid en naïeve bekrompenheid, valt mij toch vooral de milde en liefdevolle kijk van Fellini op. Dit is duidelijk geen 'afrekening', geen afstand nemen van, het eigen verleden, zoals in onze contreien na de oorlog bij de spraakmakende goegemeente bon ton was; nee, dit is een liefdesverklaring, waaruit tegelijkertijd deernis en respect, en inderdaad ook nostalgie, spreekt.

Speciale vermelding wat mij betreft voor Pupella Maggio en Armando Brancia als de temperamentvolle, doorlopend ruziënde ouders van Titta, die de essentie van hun verhouding laten zien na de mishandeling van de vader door de fascisten, en bovenal in de ontroerende scène in het ziekenhuis.

Tot slot, voor degenen die vergeefs naar een 'plot' zoeken in deze hartverwarmende en bij tijd en wijle ook onbedaarlijk grappige film, het volgende advies:

Je moet zuigen, niet blazen!

Zijn die tieten soms nog niet groot genoeg?

De eerste vijftien minuten waren lastig, maar eens je door hebt dat deze film eigenlijk jeugdherinneringen zijn (en daarom niet de exacte waarheid), en je beseft dat je zelf eigenlijk ook wel van die flarden herinneringen hebt, dan is deze film best aangenaam om naar te kijken, zeker bij een tweede kijkbeurt. Mooie muziek ook.

Op en top Fellini film : massa personages, massa scènes, schetsen van karakters en gedragingen, los door elkaar, de realiteit niet ontziend, maar ook poëtisch en doorheen alles : humor, ironie, satire doorgaans de kleinzierigheden en kortzichtigheid van de mens blootleggend. Een kloek verhaal moet ge ook nu niet bij Fellini zoeken maar de aaneenschakeling van fragmenten en scetches blijft boeien.

We krijgen onmiddellijk een aanwijzing waar Amarcord over gaat, de titel: “Ik herinner me”. Een herinnering betekent iets wat in het verleden ligt. In het geval van deze film is dat het verleden in de zin van een historisch Italië, en het verleden als een terugkijken op de pubertijd van een Italiaanse jongen.

Fellini creëert met Amarcord iets wat je zelden ziet in een film: een kleurrijke, vitale gemeenschap. Wij krijgen hier een jaar in het leven van een dorp voorgeschoteld, waar bij de kijker geen twijfel kan heersen dat na het ‘rollen van de credits’ er gewoon voorgeleefd zal worden. Hij bewerkstelligd dit effect door een groot aantal personages te volgen tijdens een aantal periodieke, publieke gebeurtenissen zoals de eerste sneeuw, een bezoek van het staatshoofd, een bruiloft, een begrafenis; enfin, iedereen herkent het. Deze personages zijn allemaal karikatuur, of komisch, in ieder geval zeer herkenbaar. Toch blijft er altijd een gevoel van echtheid hangen. Misschien is een vergelijking met het satirische realisme van bijvoorbeeld Jane Austin, Balzac, Gogol of Dickens op zijn plaats. Fellini is duidelijk wel wat minder bijtend, of minder moralistisch dan dat soort auteurs, maar op de achtergrond draait toch altijd een zeker, langzaam draaiend, historisch rad van aankomende ellende.

Om Titta, de hoofdpersoon, en om zijn dorp hangt een zekere sensatie van verhoogde seksualiteit, in veel gevallen onvervuld of onbevredigend. Dit wordt met name verpersoonlijkt in de dorpsschoonheid Gradisca. Die er in haar rode, uitdagende jurk ‘ er om lijkt te vragen’, maar toch onbereikbaar is. We zijn er niet zeker van of zij op zoek is naar een prins/autocoureur, of een tederheid die de lokale hormoonhoofden haar niet kunnen geven. Aan het einde van de film vertrekt ze. Op het eerste gezicht lijkt ze haar droomprins te hebben gevonden: hij heeft zelfs een chique, wit uniform aan, maar de rest van het dorp ziet haar niet graag gaan en wij al helemaal niet. Zijn bruiloften altijd zo tragisch?

Ondertussen blijven Titta en zijn vrienden wanhopig snakken naar vrouwelijk contact. Ze gluren door heggen naar sjansende ooms, ze kijken grond stampend naar recente Hollywood westerns en ze turen met dromende ogen naar vrouwelijke leeftijdsgenoten op balkons; die hun verder geen blik waardig gunnen. De mannelijke familieleden van Titta gaat het niet veel beter af. Zijn vader is in een constante furie, zijn opa geeft weinig subtiel op van een ver verleden van beestachtig vrijen en zijn oom is in alle ellende maar in een boom gaan roepen om een vrouw.

De katholieke kerk, de stijve leraren en het fascistische, macho militarisme lijken hier allemaal debet aan, maar meer dan dat vragen wij ons af of de perikels van dit slaperige dorp niet universeel zijn. Fellini wil ons denk ik niet zozeer confronteren of op de feiten drukken, eerder een glimlach oproepen; een herkenning; een warm, vergevingsgezind gevoel, voor een misschien niet perfecte, maar doch memorabele tijd.

De jeugdherinneringen van Felini

Ik ben best wel een liefhebber van de Italiaanse film en dan kun je eigenlijk niet om Federico Felini heen. De man heeft een groot oeuvre bij elkaar gefilmd en heeft bovendien een hele resem gewaardeerde films op zijn naam staan. Het probleem is: ik kan er tot nu toe nog niet zo veel mee. Nu viel het me op dat ik me praktisch de gehele tijd op zijn jaren '60 werk heb gefocust (puur toevallig, niet met een specifieke reden) waardoor ik eens iets van zijn later werk wou proberen.

En dat werd dus Amarcord. Totaal geen idee waarover de film eigenlijk ging gaan, maar tijdens de inleiding in Cinema Zuid werd duidelijk gemaakt dat dit een film over de jeugd van Felini ging zijn. Tof dacht ik, maar niet snel daarna volgde het zinnetje: verwacht dus ook geen lineaire structuur. En dat is nu net hetgeen waar ik altijd mijn tanden op stuk bijt bij deze Italiaan, namelijk het gebrek aan die samenhang. Hij levert altijd wel interessant werk af, maar het wordt zodanig lang uitgewerkt dat ik het na een tijd wel heb gehad. Vandaar waarschijnlijk dan dat ik twee van de omnibus films waar hij aan meewerkte (Histoires Extraordinaires en Boccaccio '70) het beste van hem vind. Amarcord zit ook weer vol met goede bedoelingen, interessante personages en een leuke sfeer, maar na anderhalf uur was mijn interesse wel serieus gezakt. Zonde eigenlijk, maar ik ben nu eenmaal iemand die liefst toch enige vorm van structuur heeft in zijn films.

Felini heeft altijd ontkent dat dit een autobiografische film is, maar hij gaf wel toe dat hij bepaalde elementen uit zijn jeugd heeft gerecycleerd. Vraag me af hoeveel hij eigenlijk heeft hergebruikt, want dit voelt toch allemaal vrij herkenbaar, weliswaar uitvergroot, en authentiek aan. In Amarcord laat de regisseur een verscheidenheid aan kleurrijke personages opdraven en gebruikt een jongeman, Titta, als centraal figuur. Die wordt vertolkt door Bruno Zanin en die doet dat goed. Vond echter Armando Brancia als de vader van Titta, Aurelio, nog leuker. Het roepen, de onmacht, ... Zeker het stuk waar hij zijn broer gaat oppikken voor een picknick waarna die in een boom kruipt en uit alle macht om een vrouw roept is erg leuk. Voor de rest weer de typische Felini figuren zoals de nymfomane Volpina.

Er zit veel goeds in Amarcord, maar het blijft niet boeien. Het is een euvel dat me al vaker is opgevallen bij Felini, maar zijn films zouden me veel meer bevallen mochten ze wat compacter zijn geweest. Meer als 2 uur is ook hier te lang en halverwege begint de film te zakken om uiteindelijk nooit meer boven te komen.

3*

Na vele jaren weer eens herzien, deze misschien wel meest Felliniaanse film van de oude meester die ik tot nu toe heb gezien- grotesk, uitbundig, melodramatisch en vaak ook behoorlijk grappig. De dorpelingen die Amarcord bevolken worden gekenschetst met grove penseelstreken - de dorpsschoonheid, de dronkelap, de praatgrage advocaat, de nieuwsgierige priester, de hitsige pubers, de strenge hoofdmeester- maar (meestal) zonder over te gaan in karikaturen. Want ondanks de waanzin en geringe screentijd blijven het mensen van vlees en bloed, ongetwijfeld gebaseerd op mensen die Fellini gekend heeft. Want het mag geen autobiografie zijn, het kan toch haast niet anders dat Fellini geput heeft uit zijn herinneringen, zoals de titel al aangeeft.

Het zijn losse anecdotes met enkele rode draden, die een jaar verbeelden in het fascistische Italië van voor de Tweede Wereldoorlog, met als protagonist Titta. De kijker is getuige van de grote en kleine belevenissen in het dorp die soms historisch zijn, meestal onbeduidend, maar altijd met oog voor detail en kleurrijk in beeld gebracht. Scenes die erbovenuit steken zijn wat mij betreft de introductie van de leraren op school, Oom Teo die in een boom gaat zitten, de sneeuwscene en de scene bij de tabakverkoopster, vooral die laatste moet indruk gemaakt hebben want dat was een van de weinige scenes die ik me nog kon herinneren.

Vooralsnog blijft I Vitelloni mijn favoriete Fellini-film maar deze scoort zeker hoog.

Het leven zoals het is in Italië tijdens Fellini's jeugd. Ik moet nog altijd wennen aan Fellini, voor mij niet bepaald de toegankelijke regisseur. Deze film moet het vooral hebben van een filmische collage met de nodige humor. Visueel is het mij soms te druk en zie ik er niet altijd de mooie scènes in. Het mag wel gezegd worden dat de regisseur de stijl wel heel de film vol houdt en niet vervalt in saai opvulsel. Ik begrijp wel de waardering, maar kan er (voorlopig) weinig mee.

Federico Fellini's 'Amarcord' van einde 1973 is het perfecte medicijn tegen het dagelijkse chagrijn. Middels de gebeurtenissen gedurende een jaar in een klein stadje in de buurt van Rimini schetst de regisseur zijn jeugdherinneringen en geeft daarbij tevens een beeld van de Italiaanse samenleving, verdeeld als het kan en verenigd als het moet. De gebeurtenissen zijn zo herkenbaar en de karakters zo innemend dat je bijna bereid bent de Italianen zelfs hun adoratie voor Mussolini te vergeven. Dat blijkt n

Uitstekende film de jeugdherinneringen van de regisseur die zich afspelen in het Italië van de jaren '30. Het dorpje en de vele kleurrijke inwoners wordt goed neergezet. Nostalgisch van toon en vaak grappig (soms op het randje van banaal). Fragmentarisch van opzet, maar wel met een vlot tempo en alles past ook prima binnen het geheel.

Mijn derde Fellini en nog steeds niet overtuigd geraakt van één van de grootste Italiaanse cineasten. Ik zal hem op korte termijn nog even in de gaten houden met La strada, 8½ en La dolce vita, maar zonder een grootste ommekeer zal ik moeten concluderen dat ik Fellini best aan me laat voorbij gaan.

Om met de deur in huis te vallen is de sterkste troef van Amarcord de sfeer die hij uitademt van het Italië in de jaren 30. Wie de jaren 30 in Italië zegt, zegt automatisch het opkomend fascisme dat steeds prominenter aanwezig was. Veel personages en op zich losstaande feiten. Het was voor mij niet eenvoudig er een duidelijk plot in te vinden, als er al één was. Waarschijnlijk wel niet alle bedoelingen van de cineast gevat en dat speelt mee in de ontgoocheling die ik ervaar.

Verder een mooie gedurfde stijl, met lef en kleurrijk. Onopgemerkt gaat de film zeker niet voorbij, maar voorlopig niet genoeg voor mij.

De cyclus van de vier seizoenen is de kapstok waaraan jeugdherinneringen opgehangen worden. In de lente zweven zaadpluisjes door de lucht; in de zomer is er zon, zee en azuurblauwe lucht; in de herfst zijn er mist, kale bomen en dorre bladeren; in de winter is er sneeuw. Daarmee hangen de levensfases samen: de jeugd van de scholieren in de lente; een seniele bejaarde in de herfst; ziekte en dood in de winter. Op het einde herbegint de cyclus met nieuwe zaadpluisjes en een huwelijk.

De titel is afgeleid uit het dialect van Emilia-Romagna, de regio waar Fellini zelf opgroeide in de jaren '30. Hij putte uit z'n jeugdherinneringen, maar echt autobiografisch is het niet. In tegenstelling tot de regisseur is Titta enig kind en zoon van een bouwmeester. Dit centrale personage is vooral waarnemer. In een opeenvolging van nostalgische herinneringen wordt hij omringd door excentrieke familieleden, klasgenoten, leraars en dorpsfiguren. De plaatselijke schone Gradisca valt op door de felrode kleur in al haar scènes. De kolossale tabakverkoopster wekt de eerste lustgevoelens op bij de puber. Op de achtergrond vinden historische gebeurtenissen plaats, met name de opkomst van het fascisme. Amerikaanse cinema is ook aanwezig: er zijn affiches met onder anderen Laurel en Hardy, en de bruidegom wordt Gary Cooper genoemd. De jurist doorbreekt de vierde muur als expert in de lokale geschiedenis.

Nino Rota gebruikt twee terugkerende thema's: het dalende hoofdthema en het luchtige melodietje dat de kapper op z'n dwarsfluit speelt. De begeleiding heeft het karakter van circusmuziek, omdat Fellini het leven zag als een circus of een bonte stoet met knotsgekke figuren.

Fijne aangename goedgehumeurde film van Fellini, die met nostalgie terugkijkt naar zijn jeugdjaren in Rimini. Amarcord is een reeks tafereeltjes uit het sociaal-politieke leven onder het fascisme van de jaren 30. Het voorbijgaan van de seizoenen geeft ritme aan de film : de heksenverbranding luidt het begin van de lente in, in de zomer klimt de gestoorde oom uit de familie in een boom en wil er niet meer uit, in de herfst loopt opa in de mist verloren net voor zijn voordeur. De film zit ook bol van seksuele fantasieën. Niet in het minst La Gradisca, maar vooral de scène waarin Titta aan de gigantische borsten van de opgewonden kruidenierster blaast in plaats van te zuigen (jawel!) is heel bekend. Heel wat kleurrijke figuren passeren de revue (die fantast ), maar scènes waarin een "verteller" in de camera kijkt spreekt me minder aan. De muziek is prachtig en animeert Fellini's theater van het leven. Je moet er wel in kunnen meegaan want de regisseur hanteert een heel aparte stijl die niet iedereen zal kunnen bekoren en nochtans een o zo grote stempel heeft gedrukt op hedendaagse cinema.

Dit heb ik altijd de ideale instapfilm voor Fellini's oeuvre gevonden: grappig en lyrisch, realistisch en fantasierijk, weemoedig en uitbundig tegelijkertijd. Heel veel scènes zou ik als hoogtepunten kunnen noemen (Gradisca, de oom in de boom, de tabaksverkoopster, de mist), maar zelf lig ik altijd onder tafel bij de woede-uitbarstingen van vader en moeder wanneer ze dreigen met zelfmoord, waarbij vader probeert zijn kaken uit elkaar te trekken en moeder na haar eruptie even in de spiegel kijkt of haar haar wel goed zit. Het is niet mijn jeugd, maar ik zou daar zomaar hebben kunnen wonen. Een onbeschrijflijk kleurrijk spektakel dat ik onbeperkt kan zien en herzien.

Wat een heerlijke film was dit. Genoten van het begin tot het einde, met enkel hier en daar een klein smetje. Amarcord heeft nauwelijks een plot of een rechtlijnige verhaalstructuur, maar dat is de grote kracht van de film. Het gaat over de losstaande lotgevallen van enkele personages, maar het is ook breder dan dat. Het gaat over een stad, over een land, over een tijdsperiode. Wat het betekende om op te groeien in de jaren dertig in Italië. Hoe het voelde om in die periode en onder die omstandigheden op te groeien. Het is een heel anekdotische en fragmentarische film, maar het geheel wordt wel strak bij elkaar gebonden door een thema, een idee, een consistent sfeerportret. Een poëtische visuele stijl. De beelden die Fellini uit zijn hoed tovert zijn werkelijk prachtig; tegelijkertijd zo rauw en zo poëtisch. In felle mate geromantiseerd, maar niet per se altijd verbloemd of mooi. Het is een complexe balans, maar Fellini weet die perfect te vinden.

Zoveel prachtige scènes. De oom in de boom schiet me als eerste pareltje te binnen, de scènes op school of in biecht bij de priester, die chaotische keukenscène waarbij vader en moeder allebei compleet uit de bocht vliegen, het moment met de dansende jongeren, het fantasieverhaal-binnen-het-verhaal over de sjeik en zijn 28 minnaressen, de verschillende families die op hun schommelende bootjes uitkijken over het voorbijvarende cruiseschip. Zoveel kleurrijke personages. Zoveel grappige momenten; het is echt een luchtige en komische film. Die het niet schuwt om afwisselend ook zwaarmoedig en droevig en melancholisch te worden. Het is de combinatie van al die verschillende sferen en gevoelens dat van Amarcord zo'n compleet pakket maakt, een schildering van het leven zo je wil. Een melancholisch, poëtisch, komisch schilderij.

Ik kon hier geen genoeg van krijgen. Omdat de film ook niet toewerkt naar een duidelijk eindpunt, had het van mij gevoelsmatig nog wat langer mogen voortkabbelen. Maar zoals het nu is, is het evengoed nagenoeg perfect.

4.5*.