The Brutalist (2024)

Dat idee had ik totaal niet. Het lijkt mij een behoorlijk op zichzelf staand verhaal en helemaal geen generieke immigratie-beschrijving.

Ik laat het nog even bezinken voor ik stem - ik twijfel nu tussen 3,0* en 3,5*.

Heel veel voor en tegen deze film voor mij. Oneerbiedig gezegd: ik vind het onbeschaamd Oscarbait, met een Adrian Brody die een rol als deze met twee vingers in zijn neus kan en die ik liever zie in komische rollen. Ik snap, Buchenwald enzo maar... 3,5 uur tegen het grienende gezicht van Brody aan moeten kijken en dan dat toch wat gemaakte accent: het was soms iets te veel van het goede. Guy Pearce vond ik fantastisch en de bijrol van Jonathan Hyde - voor mij nog altijd de jager uit Jumanji - was leuk, het duurde even voor ik 'm herkende.

Verschrikkelijk sombere film waarvan ik vond dat er zelfs met een lengte als deze wel erg veel achterwege werd gelaten of voor eigen interpretatie vatbaar werd gemaakt, en dan moet ik ook tegelijkertijd toegeven dat ik meer houd van verhalen die richting de Romantiek hangen of broeierig, warm in beeld gebracht zijn - ongeveer de enige reden dat ik de serie van 100 Jaar Eenzaamheid vol kan houden.

En tegelijkertijd: verveeld was ik niet, een film van zo'n lengte en het dan zo boeiend kunnen houden: ik vind het knap. Fijn dat de film ook bewust in tweeën is gedeeld, even wat ademruimte.

Wonderlijke film die ik dus nog even ga laten bezinken.

Volledig mee eens.

In twee keer gekeken. Ambitieus maar kleinschalig tegelijkertijd. Als je kijkt naar het budget moeten allereerst de complimenten gaan naar de mensen van de production design. Echt schitterend gedaan. Uiteraard is ook het acteerwerk voortreffelijk, en Corbet verdient alle lof. The Brutalist kent een originele insteek wat betreft de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog en wat het heeft gedaan met de overlevenden van de Holocaust. Zowel fysiek als mentaal/psychisch. Maar de film laat ook zien hoe hautain en onverschillig de rest van de wereld kon reageren als de Joden emigreerden of juist terugkwamen in hun oude buurt en huis (een huis dat meestal was overgenomen door andere mensen). In dit geval een rijke familie die Laszlo op ieder moment laat weten dat hij minderwaardig is en getolereerd wordt.

Het laatste gedeelte in Venetië vond ik mooi gedaan en een perfecte afsluiter. Alleen jammer van dat misplaatste muzieknummer tijdens de eindcredits.

Overtuigend groots en behoorlijk literair werk. Na Babylon, Tár en Oppenheimer weer een geslaagde ambitieuze film dit decennium. Moet daarbij wel zeggen dat ik het plot en de (waarschijnlijke) boodschap hier wat plat vond uitgewerkt, vergeleken met de rest.

Brody is geknipt voor zijn rol en Pearce is ook heel aardig. Jones vond ik iets minder, maar dat heb ik wel vaker met haar.

De keuze voor One For You, One For Me kan ik alleen verklaren uit het feit dat dit lied uit hetzelfde land en dezelfde periode als de voorgaande epiloog komt. Opvallend is het zeker, als een soort van totale breuk.

Wel slordig dat in de openings sequentie die zich in 1947 afspeelt, een moderne bus over modern asfalt met witte belijning rijdt, en een lucht vol contrails. De hele titelsequentie lang.

img

Alles aan deze film zet mij enorm aan om er een absurd lang stuk over te schrijven. Liefst even lang als de film zelf, zodat je kan kiezen of de de film gaat kijken of dit stuk leest.

Wat ik al eens een keer of wat eerder opgemerkt heb, het aantal sterren is niet altijd een zinvolle benadering van wat wel of niet een 'goede' film is. Het blijft toch altijd een arbitraire metriek, en enorm afhankelijk van de context - wat voor soort film is het, welke verwachtingen had ik er vooraf van en valt dat mee of tegen. Paste de film bij de mood toen ik zat te kijken - en wellicht belangrijker nog, toen ik er wat over opschreef. Een wellicht veel zuiverdere metriek is hoeveel woorden ik er aan besteed: er zijn zat films die een drietje krijgen, en waar ik moeite heb om er drie zinnen over op te schrijven. Is dat dan een 'gemiddeld' goede film? En in vergelijking, deze film die ik beslist geen drie sterren ga geven maar toch ook geen vijf - maar waar ik wel een heel boekwerk over schrijven kan, en dan nog het gevoel heb dat er meer bij gekund had?

Eerst maar even wat onderwerpen die toch wel verplicht zijn als het over deze film gaat, en als eerste dan maar meteen de werkelijk kontkrakende speelduur. Het is lijkt het wel ietwat in de mode, een soort wedstrijd waar je hoog, heel hoog in scoren moet als je serieus genomen wil worden voor de grote prijzen. Terwijl aan de ene kant de maatschappij steeds meer moeite heeft om de aandacht langer dan vijf seconden bij social media vandaan te houden, telt een film van korter dan drie uur nauwelijks meer mee, zo lijkt het wel. Noodzakelijk is dat verder toch niet echt, want narratief had het zonder al te veel moeite ook wel in krap twee uur gekund volgens mij, en met wat creativiteit nog een half uur korter. Dus waarom? Death by powerpoint, maar dan de filmversie. Dat er dan een pause nodig is is al wel helemaal het toppunt - alles om maar op te vallen, die indruk krijg ik er van.

En hetzelfde met Vistavision. Mooie techniek hoor, maar er is een reden dat het al ruim vijftig jaar niet meer gebruikt wordt. Als je het jezelf nou echt graag moeilijk wil maken, waarom dan niet gewoon 70mm - dan kan je tenminste nog met enig recht volhouden dat je meer resolutie op het scherm krijgt dan met digitaal. Maar met VV is dat niet echt een zinvol argument te noemen - en voor de 'kleur' of 'look' van de film is al een even onzinnige discussie, vanwege dat alles na de camera nog steeds digitaal is, en de color grading gewoon volstrekt losstaat van het film formaat of de camera. Het zou wat uitmaken als je jaren-50 stock zou gebruiken, en je de voor toen typische maar wel foute kleuren zou krijgen - maar dat bestaat allang niet meer, en die foute kleuren komen in dit geval dus gewoon uit de computer, en dat is wat mij betreft grotendeels erg lelijk gedaan, en ook grotendeels niet in de 'goede' foute kleuren. Nogal nep dus eigenlijk.

Wat er dan vervolgens met de camera gedaan wordt, mwah - ja, er zitten zeker een aantal episch mooie beelden tussen. Maar ook enorm lelijke, en enorm overbodige. Het doet me de vraag aan of de gelukte beelden met opzet gelukt zijn, of per ongeluk - zoals een van mijn docenten ooit wel eens tegen me gezegd hebt 'je hebt geen talent, maar compenseert dat met een enorm hoog materiaalverbruik'. Als makkelijk voorbeeld van wat je beide kanten uit redeneren kan misschien, het beeld van het Statue of Liberty. Ik vind het vooral lelijk gedaan, en ontoepasselijk - het had gekund als Toth was flauwgevallen in het verhaal, maar zoals het nu langskomt, echt nee. Maar een minuut later komt er dan wel weer een beeld langs wat gewoon echt helemaal klopt, en zo als poster ingelijst kan worden en dan zowat het hele verhaal van de film al vertelt.

En zo gaat het zo'n beetje doorheen de hele film. De scenes in de marmergroeve zijn hier en daar episch mooi - maar de onthulling van het blok marmer, geniaal in de simpliciteit met de fles water - maar dat wordt dan weer zò enorm knullig in beeld gebracht dat ik er haast bij begin te gillen. Zo volstrekt overbodig en jammer, en het doet eigenlijk alle wel gelukte beelden haast weer teniet.

In oplopende volgorde van ergernis geloof ik, wil ik dan wel even wat kwijt over de titel - en daarmee ook over dat onderdeel van het narratief. Met het brutalisme heeft de film eigenlijk hoegenaamd niets uit te staan, en er komt maar verrassend - en teleurstellend - weinig inhoudelijks over het brutalisme langs, en zelfs het Bauhaus wat wel genoemd wordt komt niet verder dan een wat losse verwijzing in het verleden van Toth. Terwijl ik me daar vanwege de titel toch echt aan wat meer verwacht en zelfs op verheugd had. En niet alleen langs die kant - de ietwat gesuggereerde aanleiding voor de (oh zo lelijke en verfoeide) brutalistische stijl is er in de realiteit helemaal niet, want die bestond al ver voor de periode waarin de film speelt. De correctere term zou wellicht zijn 'nieuw brutalisme' - wat meteen ook impliceert dat er een oudere vorm was, en daar hoeven we bijvoorbeeld alleen maar voor aan, inderdaad, Bauhaus of zelfs Le Corbusier te denken. Maar zelfs dan klopt de link, de aanleiding in het verleden van Toth niet, want het nieuw-brutalisme was veel breder, en ontstond eerder uit kostenoverweging en esthetische motieven.

Het liedje aan het einde - 'One for you, one for me'. Sowieso dat hele gedoe al met die frivool scheef lopende titelrol, maar dan met die enorme dissonans erbij. Er is vanuit het narratief wel een verklaring te bedenken, en wellicht klopt die ook met wat Corbet ermee bedoeld had - meer daarover wellicht later, als ik het tegen die tijd niet alweer vergeten ben. Maar of dat klopt of niet, het schraapt me evengoed als nagels over het schoolbord, en er moet me ook met een bijgaande diepe zucht van het hart dat het kneiterhard tegen het adagium 'show don't tell' ingaat - net als het hele einde al. Titelrollen zijn er voor de credits, als je dan nog iets te vertellen hebt dan is er gewoon iets mis met je film. Bijna net zo erg als hoofdstuktiteltjes, maar met als bonus strafpunten dat je je publiek met die nasmaak buiten gooit. Ohja, hoofdstuktiteltjes.

Dan kom ik langzamerhand bij de positievere punten, en als eerste dan het onwaarschijnlijke gegeven dat Corbet niet gewoon even een filmpje gemaakt heeft voor een bescheiden budget van nog geen 10 miljoen dollar - nee, hij heeft een van de meest epische en absurd lange films uit de filmgeschiedenis gemaakt voor een budget waar de meeste serieuze films nog niet eens een script van kunnen maken. Meer kwijt zijn aan de camerahuur, de stroomrekening voor de belichting. De rechten voor de soundtrack. De acteurs voor de bijrollen - elk. Je vraagt je af hoeveel hij op de pof heeft moeten doen, hoeveel spullen hij heeft moeten lenen - of hoeveel spullen hij heeft moeten 'lenen' - en al helemaal met het in die context nogal absurde idee om ouderwetse film te gebruiken. Dan is de waslijst aan anachronismes, foutjes en missertjes in het verhaal of minder goed gelukte scenes eigenlijk gewoon onwaarschijnlijk kort. Niet dat ik me als regel laat overhalen door dit soort aspecten - het is tenslotte het eindproduct wat telt, en je moet je publiek niet lastig willen vallen met hoe dat tot stand gekomen is, daar gaat het niet om. Maar toch, het verdient respect. Corbet weet waar hij mee bezig is, daar is geen speld tussen te krijgen.

Het verhaal van de film is in vrijwel alle opzichten gewoon absoluut geniaal. Een van de fraaiste voorbeelden van 'show don't tell' ooit wellicht, en niet alleen over de primaire verhaallijn maar ook over de onderlagen die je er wel of niet in zien en vinden kan. De enorme weelde aan detail, die pas achteraf en na een keer of wat kijken op zijn plaats begint te vallen, en dan nog steeds van alles open laat - precies zoals dat met echte mensen is. De meer dan lome timing waarmee voor alles, inclusief de meest overbodige trivialiteiten in het verhaal op ongekende wijze ruim de tijd wordt genomen, geen nuance over het hoofd gezien wordt, geen mogelijkheid onbenut blijft. Met als enige potentiele vraagteken daar tegenover dan weer de reveal aan het einde - die eigenlijk een lelijk contrast vormt, maar aan de andere kant ook deels wel ietwat noodzakelijk is om een aantal aspecten niet te laten ondersneeuwen in het complex van de vertelling. En als vergoelijking wil ik daarbij ook aanvoeren dat het klopt met hoe ik nadat ik een meer traditionele en niet-fictieve biopic zou kijken - en daarna zou nalezen over de achtergrond en hoe het met de persoon afgelopen is; daarmee valt het, hoe lelijk wellicht ook, toch perfect op zijn plaats.

En aan de andere kant moet ik daar ook gewoon bij opmerken dat precies hetzelfde verhaal ook zonder enige twijfel had kunnen worden teruggesneden naar een krappe anderhalf uur zonder daar ook maar enig risico door te lopen iets te missen - laat staan een detail dat in het verhaal noodzakelijk is. Het is een tweesnijdend zwaard - aan de ene kant is de film zo episch als gevolg van de speelduur en de rijkdom in nauwelijks narratief functioneel beeld, aan de andere kant doet het af aan de film door precies diezelfde speelduur en de goedbeschouwd af en toe glaciale vertelstijl - die met hetzelfde gemak en evenveel recht zowel episch en doodsaai genoemd kan worden.

De acteurs dan, en daarmee als eerste de Lee-Van-Burentjes. Een onaangenamer stel buren zal je wellicht nooit tegenkomen, en dan bedoel ik wel de héle familie, want er zit zoals men dat dan zegt 'nog geen goeie hond bij'. Te beginnen al met het zoontje wat onze held zo slordig in een bijzonder vervelende situatie laat terecht komen, en daar nooit iets aan rechtzet - fraai maar weinig aansprekend gespeeld door Joe Alwyn. Even naar is Maggie Lee die even weinig mores lijkt te kennen, en ook weinig verdienstelijk gespeeld wordt door Stacy Martin - begrijp me goed, in beide gevallen is het niet slecht of zo, maar niemand zal een van die twee zich herinneren door wat ze in deze film laten zien, en normaal gesproken had ik er geen woord aan gewijd - maar in dit geval dient het als inleiding op, en contrast met, de stamvader van de Van-Burentjes. Een van de meest onaangename personen in de hele filmgeschiedenis wat mij betreft - de gluiperigheid druipt er gewoon met bakken van af, en daarmee eigenlijk een van de zwakste punten van de film - de rol van Guy Pearce is gewoon echt veel te dik aangezet. Maar aan de andere kant, het klopt ook ergens weer wel, het past in het narratief en is daar ook functioneel in. Maar amai wat een abjecte griezel, het is gewoon niet om aan te zien - en ik weet niet zo goed of ik het nou een bijzonder knappe rol van Guy Pearce moet vinden, of dat ik hem ervan moet verdenken dat hij echt zo is, of dat het een fout van de regie is. Maar, ook daar ook bij te nemen is dat wat wij hier echt ongeloofwaardig en veel te ver over the top vinden niet betekent dat het in de VS niet bestaat.

Jones is dan in haar rol veel subtieler, en blijft schijnbaar wat op de achtergrond in wat je oppervlakkig gezien een 'klein' rolletje zou kunnen vinden - maar naarmate de film vordert, of je meer van de details begint op te merken steeds groter blijkt te zijn. Niet precies een flatterende rol misschien, maar wel een enorm sterke. Jammer wel dat er in de half-erotische scenes dan weer de noodzaak gevoeld is om met body doubles te werken. Ergens doet dat toch af aan de zweem van authenticiteit die voor de rest haast ondoorbroken is, en ook zo'n grote rol speelt in de film - eigenlijk genoeg om een even lang epos over te schrijven als ik hier nu al doe.

Brody als laatste is geniaal in zijn rol - ondenkbaar dat iemand anders deze rol had kunnen spelen, en even ondenkbaar dat iemand anders even sterk had kunnen spelen. Daar kom ik dan hier ergens tegen dat hij drie en een half uur een grienend gezicht trekt, maar daar kan ik dan eigenlijk niets anders van denken als 'heb je de film eigenlijk wel gezien dan' - sowieso klopt het al niet, maar hij speelt een zwaar verslaafde met een niet al te vrolijk bestaan, om het voorzichtig uit te leggen - was het beter geweest als hij met een clownsmuts op de horlepiep zou dansen dan. Kan hij beter? Ja, dat denk ik echt wel. Is dit de beste rol die hij ooit gespeeld heeft? Misschien niet. Maar daar gaat het niet om - hij speelt déze rol geniaal goed, en beter dan wie anders het ook maar had geprobeerd, daar ben ik absoluut van overtuigd.

Natuurlijk ook nog een woordje over Isaach de Bankolé - een van die acteurs die schijnbaar elke denkbare rol volstrekt geloofwaardig invullen kan en daarbij zowel pontificaal op de voorgrond als vrijwel onzichtbaar blijven kan - en soms allebei tegelijk, zoals in The Limits of Control (2009). In deze film speelt hij een vrij tamme en gewone rol, maar wel een die een noodzakelijk vast punt, een soort rots in de branding lijkt voor Toth. Weer fraai neergezet, al zie ik hem liever in een hoofdrol.

Waarmee ik kom op wat wellicht het belangrijkste zou moeten zijn: de inhoud van de film, het levensverhaal van Toth eigenlijk - waar het tenslotte allemaal om draait. Het is geen beslist vrolijk verhaal, niet het gedeelte waar de film in eerste aanzet over gaat, en ook niet de voorgeschiedenis of het happily-ever-after - voor wat we daarvan te weten komen tenminste. Amerika, het land van de onbegrensde mogelijkheden en voor velen het beloofde land - maar ook een land waar een zeer groot aantal mensen met absurde denkbeelden wonen, en niet alleen nu maar ook voor en vlak na de tweede wereldoorlog. Het land waar de belofte was en is dat iedereen gelijke kansen heeft, maar dat in de praktijk nog moeilijker blijkt te liggen dan in de slechte oude tijd in Europa waar je nooit een kwartje werd als je voor een dubbeltje geboren was, waar je nooit bij de upstairs zou horen als je ooit downstairs begonnen was. Het is precies die huichelachtige vroomheid, het beter-dan-jij die de rol van Pearce zo scherp uitstraalt, en het script dat geen mogelijkheid overslaat om het hem ook als subtiele steek onder water of bruut letterlijk uit te laten spreken. Waarbij hij aan de ene kant de arme Toth ogenschijnlijk de helpende hand toereikt, maar daar altijd primair het eigen gewin, de eigen status en het eigen belang in zoekt. Niets van wat hij zegt is ooit oprecht of normaal, en in elke situatie loopt Toth de kans op de volgende vernedering, terwijl Lee Van Buren daar onverminderd, gelijk een niet nader te noemen Amerikaanse president, onvoorwaardelijke slaafse dankbaarheid voor terug eist. Het is de harde werkelijkheid van een maatschappij waarin vriendschap niet bestaat, alles uitgebuit wordt en alles om geld en macht draait, en dat weet Corbet er zowel subtiel in te wrijven als met de moker in te meppen. Zo mogelijk nog naargeestiger al dan de voorgeschiedenis waar Toth met zijn familie voor gevlucht is, een keiharde bespiegeling op het 'Land of the Free, Home of the Brave' dat Amerika wel denkt te zijn maar alleen voor de dunne bovenlaag van de samenleving daadwerkelijk is. Een land waar zonder enige aarzeling alles bij elkaar gediscrimineerd wordt door de groep die de touwtjes in handen heeft en alles bij elkaar liegt en bedriegt om dat zo te houden. Waar geen wet bestaat maar alleen het recht van de sterkste en de rijkste, en iemand die niet bij het juiste groepje hoort er nooit bij zal horen.

One for You, One for Me tenslotte. De meest voor de hand liggende uitleg - het liedje was in de tijd dat de afsluiting van de film speelt een 'wereld'hit. Nummer 1 in Belgie. Maar het is ook ietwat van een begrip in de film- en kunstwereld - een project voor het publiek, een project voor de maker zelf, en dat kan je makkelijk vertalen naar de letterlijke inhoud van de film - de bibliotheek is voor Van Buren, het complex is voor Toth - zo blijkt. En als je het voldoende uitrekt, kan je er ook een wat cynische bespiegeling op dat soort eerbewijzen slash carriere-retrospectieven als waarmee de film eindigt in zien, langs de lijnen van de verzuchting 'ze komen allemaal een keer aan de beurt'. Ik denk persoonlijk dat de rechten goed te doen waren, en dat Corbet het een mooie manier vond om het publiek de deur uit te krijgen.

Nog even een uitsmijter naar aanleiding van de onvermijdelijke regen aan loftuitingen: dat Brody een Oscar voor zijn rol krijgt is wat mij betreft wel begrijpelijk - en ondanks dat ik nog niet alle films gezien heb, lijkt het er niet echt op dat daar een andere keuze in denkbaar was. Meer moeite heb ik met de Oscar voor original score - daar is me echt niets van opgevallen, en wellicht is dat iets positiefs, maar om dat nou ook al te gaan bekronen zegt misschien meer iets over de trieste toestand van de gemiddelde soundtrack dan over deze, ahem, 'uitzonderlijke' prestatie. En zo ongeveer net zo met de cinematografie - zoals ik in mijn betoog al ruim uitgemeten heb, ja, er zitten best wat leuke en misschien zelfs geniale beelden bij, maar minstens evenveel echt lelijke. Ik zie het er niet in, laat ik het daar maar bij houden.

Ik kan je vrij goed volgen hoewel ik het niet met alles eens ben. Maar je opmerking over de score snap ik echt niet. Ik vind die geniaal en een van de allerbeste en misschien wel de allerbeste voor een Amerikaanse film uit deze eeuw.

Het is vooral dat ik me er gewoon niets van herinneren kan.

Dus toen ik na een uurtje schrijven nog naar de Oscarlijst keek, zat ik echt met zo’n vraagteken boven mijn hoofd, Ohja, geluid. Niet opgevallen dus, ik zal echt die vier uur nog een keer door moeten.

Ik kan me van de laatste jaren eigenlijk maar amper epische films herinneren die ook echt een serieus drama zijn. Om die reden alleen al is deze film echt een verademing. Het voelt echt als een ouderwetse film, met een tempo dat je tegenwoordig niet vaak meer ziet in de bioscoop. De prachtige cinematografie en score maken de film ook echt groots. Grappig om hier door verschillende mensen There Will Be Blood genoemd te zien worden. Dat was ook de eerste film die me te binnen schoot, net als The Godfather II en Once Upon in America. Ook is dit weer een episch verhaal over de American Dream, bekeken door de ogen van immigranten.

Hoewel Corbet net als in Vox Lux meer van de grote ideeën is dan van de echt uitgewerkte personages kleuren de acteurs hen wel fantastisch in. Met name Brody zet vanaf de eerste scène al een prachtig doorleefd en sympathiek personage neer. Ook De Bankolé, Nivola en Jones verdienen het wat dat betreft genoemd te worden. En Pearce steelt vaak echt de show als een monsterlijke kapitalist.

De film duurt nog behoorlijk lang, maar weet echt zo je aandacht op te slokken. Al ik moet zeggen dat ik het deel voor de pauze wel duidelijk beter vond dan het deel erna. Aanvankelijk dacht ik vooral dat dit komt doordat de film te lang is. Dat is ook wel zo denk ik, maar het is ook wel een kwestie van kwaliteit. Voor de rest heb ik maar weinig op de film aan te merken. Het was echt een ervaring om deze bioscoop te zien. Laat ze in godsnaam meer van dit soort films maken.

Een zeer lang epos dat ik toch in de bioscoop wou zien, maar door de zeer lange duur was het even puzzelen wanneer ik die kon gaan zien. Een naoorlogs drama over een jood die vlucht naar Amerika, zoals wel meer joden gedaan hebben. Hij komt er terecht in armoede en wacht op zijn familie die nog in Europa leven. Hij moet zijn plek vinden in de VS, een hele andere wereld die gelukkig anders is dan nazi-Duitsland. Het wordt een weg waarin zowel hij als zijn omgeving balanceert tussen goed en kwaad, leven en overleven, hoop en trauma, ...

Adrien Brody wint op nieuw een Oscar als jood in WOII, dit keer wel een fictief personage. Maar het verhaal en de karakterinvulling is zo goed dat je er soms vanuit gaat dat het op een echte persoon gaat. Al is er uiteraard veel inspiratie van de harde feiten uit de jaren tijdens en vlak na de oorlog.

De film is goed gemaakt met passend acteerwerk. Een soms te lang verhaal dat gelukkig in 2 wordt gekapt om even tot adem te komen. Maar tegelijk is het een zeer logge film die met momenten meer richting Awards lijkt te kijken dan het publiek. The Brutalist is een hele goede film, maar het is de vraag hoe het de tand des tijds zal weerstaan.

Een elitair veel te uitgerekt verhaal.

Laat me nog meer een hekel hebben aan "architectuur"

Brody doet het erg goed in dit epos, dat niet voelt als een film van 3,5 uur. Het vloog voorbij, terwijl ik opzag tegen de speelduur. Schokkende verkrachtingsscéne.

Goh te Elitair geleuter.

Ik had hier niets mee en ik keek er wel naar uit

een *0.5

Een echte mixed bag. The Brutalist heeft overduidelijk heel wat zichtbare kwaliteiten. Audiovisueel is het een monumentale verwezenlijking en een absolute topervaring in de bioscoop. Je kan toch wel zeggen dat Brady Corbet dit met relatief 'weinig' middelen indrukwekkend in beeld heeft gebracht; knap. De korrelige cinematografie, de soms bijna expressionistische shots van de torenhoge, lelijke betonnen gebouwen, de bombastisch grootse soundtrack die met momenten aanzwelt en even alles overheerst, het zwierende, zwalkende camerawerk. Er is werkelijk veel om van te genieten op dit vlak, en de film voelt in alles als een teruggreep naar de grote Amerikaanse classics uit de 20ste eeuw.

Maar precies daar knelt ook ergens het schoentje, want in elke scène voel je ook wel dat Corbet heel fel.. probéért. Sommige keuzes vallen artistiek goed te verdedigen, maar anderen lijken ook gemaakt te worden simpelweg om 'artistiek' te zijn. Er zit zeker een pretentieus, hoogdravend kantje aan The Brutalist, en dat viel bij mij niet altijd op de juiste plek. Op voorhand, puur op basis van de omschrijving, de beelden, de trailer, etc. dacht ik dat de film wat overeenkomsten zou delen met There Will Be Blood, maar laten we achteraf wel wezen dat deze film de veters van Andersons meesterwerk nog niet mag strikken. The Brutalist heeft bij lange na niet zoveel (dieps) te zeggen als eerdergenoemde film, en is thematisch en inhoudelijk een heel stuk leger. Niet dat die vergelijking hoeft gemaakt te worden natuurlijk - de films hebben nauwelijks iets met elkaar te maken - maar ook op zichzelf genomen vind ik niet dat de inhoud van The Brutalist in de verste verte een speelduur van 214 minuten rechtvaardigt. Lange films hebben hun plek, maar er moet wel een reden zijn. Hier zou ik die reden niet meteen kunnen aanduiden. Waarschijnlijk om het geheel groots en episch te laten aanvoelen. En begrijp me niet verkeerd; dat werkt deels. Maar niet volledig, en op het einde bleef ik vooral met het gevoel achter dat er films zijn met minder dan de helft van deze speelduur die veel meer bij me los weten te wekken. Langer is niet per se beter. De allerlaatste scènes en daaropvolgend het lied tijdens de aftiteling vond ik ook niet per se werken. Over een brute stijlbreuk gesproken. Dat zal ongetwijfeld de bedoeling zijn geweest, maar ik zie het niet.

Inhoudelijk deed het me dus eigenlijk vrij weinig, en dan is het een hele lange zit. De personages zijn grotendeels allemaal onsympathiek en afstandelijk, en hoewel ik weet dat dat doelbewust is, maakte dat de zit er niet makkelijker op. Brody acteert goed, maar zijn personage is echt het grootste deel van de film afschuwelijk onaangenaam. Guy Pierce had veruit de 'leukste' rol om te acteren lijkt me. Een acteur die wel wat meer goede rollen zijn kant uit mag krijgen, wat mij betreft. Ik laat het audiovisuele aspect uiteindelijk dan toch maar wat zwaarder doortellen, want het blijft wel een indrukwekkende totaalervaring voor oog en oor, maar in z'n totaliteit had ik er véél meer van verwacht, een meesterwerk misschien zelfs. Dat was helaas (voor mij) helemaal niet het geval, en de zin om dit ooit nog eens opnieuw te kijken is er op dit moment helemaal niet. 3*.

Met name het camerawerk in het begin deed een vriend denken aan 'socialistische cinema'. Gratuite sex, saai verhaal (zeker de tweede helft) en een weinig sympathieke hoofdrolspeler (plus aanhang). Meh.

Epische film over identiteit, over het migrantenbestaan, over kunst, verslaving, over trauma's en hoe die een leven beïnvloeden, over de hypocrisie en machtswellust van de superrijken, hoe de American Dream een American Nightmare wordt- een film kortom die nogal wat thema's behandelt zonder een heel afgebakende hoofdlijn te hebben. Knap gemaakt, met name de cinematografie was indrukwekkend, en Brody zet een puike prestatie neer als de fictieve architect Laszlo Tóth. De verhaallijn van Brody stopt wel vrij abrupt na de onbedoelde overdosis van zijn vrouw, en hoewel de epiloog veel verduidelijkt, was Brody's verhaal gevoelsmatig nog niet klaar. Dat geldt ook een beetje voor de nicht, die de hele film niet sprak om opeens, na een tijdsprong, er flink op los te kwetteren. Aan de ene kant voelt het dan wat afgeraffeld, aan de andere kant is het ook wel fijn dat niet alles wordt uitgelegd en dingen soms gewoon gebeuren.

Over Pearce ben ik iets minder enthousiast, hij acteert hier een beetje als Brad Pitt. Zijn personage, die de voor Amerikanen illustere naam Van Buren draagt, is een zelfvoldane figuur, racistisch zoals zoveel van zijn tijdgenoten, die literatuur verzamelt zonder zich erin te verdiepen, die zijn conversaties met Tóth koestert, maar pas nadat hij kennis neemt van diens reputatie, terwijl andersom Toth hem duldt als gesprekspartner, want tsja, je gaat je mecenas niet voor het hoofd stoten. Ook wel een tragisch figuur, een closet-homoseksueel waarschijnlijk, al was de verkrachting vooral bedoeld als machtsvertoon. Dat hij op het eind verdween zonder dat duidelijk werd wat er was gebeurd vond ik op het moment lichtelijk vreemd, ik verwachtte net als waarschijnlijk veel mensen dat hij ergens zou hangen in de kapel, beschenen door het kruis van licht- maar het past inderdaad beter bij de film dat het onopgelost blijft.

Prachtige film over een Joodse architect die na de oorlog aan komt in de Verenigde Staten. Vooral een mooi verhaal dat zowel in alle rust als meeslepend verteld wordt. De lengte is dan ook gerechtvaardigd en geen probleem. De film ziet er mooi uit en vormt een mooi tijdsbeeld. Uitstekend acteerwerk van de gehele cast waarbij Guy Pearce er wat mij betreft positief uit springt.

Hier ben ik het dus echt niet mee eens.

De film gaat over 6 mensen en 3 locaties, om het grof te zeggen. De film gaat over een verzonnen gebeurtenis in de tijd, en laat geen enkel beeld zien van hoe het in die tijd was. Daar is veel meer achtergrond voor nodig, veel meer helderheid over handeling. En vooral ook veel meer binding met de tijd.

Dit had eigenlijk overal in alle tijden kunnen spelen, alleen een ander gebouwtje en een ander jasje. Meer niet.

Wat een tergend trage en saaie film was me dit en dan ist zeeeer lange rit, heb hem in 3x gezien.

Wat dacht je van deze? Killers of the Flower Moon (Film, 2023) .

Dat is een positieve uitzondering inderdaad.

Don't talk about me about money!!

Ik heb echt genoten van deze film en ik vond hem heel fijn om te volgen. De combinatie van de idyllische fijne kalme sfeer, samen met de rauwheid van die bezetenheid van elitaire waanzin en misbruik van mensen. Ik heb hem in gedeeltes gezien thuis via Pathé en de laatste 15 minuten heb ik helaas gemist. Kan iemand mij vertellen hoe dit eindigde? Waar Harrison in een keer was bijvoorbeeld.

Ik heb genoten van deze film.

De film komt echt lekker grauw over. Verder komen er wat fraaie composities en landschappen voorbij die een genot voor mijn ogen waren. Ik ben geen historicus of architect, maar de bouwwerken van de hoofdpersoon zagen er ook karakterloos en triest uit; Hierbij denk ik dat dit opzettelijk is gedaan, omdat dit wel goed bij het verhaal past. De film kent een groot aantal trieste momenten. Vooral het moment dat hij zijn zieke vrouw heroïne toe ging dienen als pijnstiller greep me aan.

De film heeft een intermezzo. Op dit moment heb ik de film even op pauze gezet om een stukje te wandelen, mijn grijpvoorraden aan te vullen, en de boel even te laten bezinken. Ik denk dat dit mijn beleving van de film wel bevorderd heeft, want met die kleine onderbreking erbij vlogen 214 minuten voor mijn gevoel zo voorbij.

Zeker een toffe ervaring wat mij betreft! 4*

De film hangt van slordig geplaatste en uitgewerkte ingrediënten aan elkaar.

The Brutalist van regisseur en coauteur Brady Corbet is een monumentaal werk. Zowel stilistisch als thematisch herinnert de film aan epische producties van het tijdperk New Hollywood uit de jaren 60 en 70. Gedurende een indrukwekkende speelduur van drie uur en dertig minuten schetst Corbet het naoorlogse leven van de fictieve architect en immigrant László Tóth. Het verhaal van László Tóth is meer dan alleen het verhaal van een singuliere naoorlogse immigrant. Het verhaal staat ook model voor de hoop, ambities en teleurstellingen van al die Europese immigranten die kort na de oorlog naar Amerika vertrokken. Na de tweede wereldoorlog werd de Amerikaanse droom opnieuw geboren en hartstochtelijker dan ooit gedroomd.

Een ambitieuze film. Even ambitieus als het Doylestown-project dat Tóth in de film in opdracht van de industriële grootheid Harrison Van Buren moet verwezenlijken. Een gigantisch project dat bovenop een heuvel moet verrijzen en in de stijl van het Brutalisme moet worden gebouwd. Het wordt het grootste project uit zijn carrière. Een project dat ingrijpende sporen nalaat op hem en zijn gezin. Terwijl het gebouw voor Van Buren een prestigeobject is, wordt het gebouw door Tóth gezien als een persoonlijk monument dat is geïnspireerd door persoonlijke negatieve ervaringen die voor de kijker bijna tot het einde verborgen blijven.

Voor de kijker begint het verhaal van Tóth bij zijn aankomst op The Isle of Liberty. We zien een man die geëmotioneerd en vol hoop het nieuwe land binnentreedt. Ondanks al zijn aanvankelijke hoop wordt (met name door het fantastische acteerwerk van Adrien Brody die een ingetogen en zwaarmoedig personage neerzet) het voor de kijker al snel aannemelijk dat het László Tóth waarschijnlijk niet zal lukken de lasten en het leed uit het recente oorlogsverleden van zich af te schudden. En om die gedachte nog eens te beklemtonen wordt het verhaal sober gehouden. Er wordt weinig verduidelijkt. Er zijn weinig zijsprongen. Een sober kleurenpalet. Amper levenslustige scènes. In de uitstraling en het gedrag van het personage László Tóth zit dermate veel melancholie en wanhoop verborgen dat je als kijker ook niet gelooft in voorspoed en geluk.

Naast de prominente hoofdrol van Brody gaat de meeste aandacht uit naar Felicity Jones als zijn vrouw en naar Guy Pearce als miljardair Van Buren. Hoewel Jones pas in de tweede helft van de film acte de présence geeft, maakt zij indruk en is de spil in een aantal geweldige scènes. Datzelfde kan van Pearce worden gezegd, die met zijn rol een stempel op de film drukt. Het acteerwerk is niet het enige dat uitstekend is. De kijker komt met The Brutalist auditief en visueel absoluut aan zijn trekken. Een passend indringende score en sfeervol camerawerk voegen echt iets toe aan de beleving.

Met The Brutalist maakt Brady Corbet een indrukwekkend periodestuk. Aan de hand van de grillige levensloop van de fictieve protagonist László Tóth verkrijgt de kijker een levendige inkijk in het reële naoorlogse Amerika en de reële Amerikaanse droom. The Brutalist is een interessante en bovenal zeer goede film. Genoten.