Megalopolis (2024)

Helaas verre van een meesterwerk. Eerder een film vol tegenstrijdigheden. De film heeft een glossy CGI look die ik niet echt mooi vond en de 120 miljoen zijn flink aan CGI besteed denk ik. Wel een film die als hij je bevalt uitnodigt tot verdere analyse. Coppola is hyperambitieus, maar de film is bijna zeldzaam onevenwichtig en knoopt bijzondere momenten aan scenes die nergens heen gaan. Net zoals de acteurs je enerzijds door de film slepen maar er ook regelmatig toneelmatig overgeacteerd wordt. Driver is overigens qua acteren duidelijk de beste hier en dat komt goed uit. Hij heeft de grootste rol. De film slaat regelmatig een andere weg in en lijkt de gedachte dan niet af te maken. Er is moeilijk een kern uit deze film te destilleren. Maar de film lijkt vooral parallellen te willen trekken tussen de ondergang van vooral het Romeinse rijk en de decadentie van het Westen. Het einde heeft dan weer iets naïefs. Coppola is ook een oud mannetje. Of wil verschillende tijdssferen in de film vangen (bij deze film weet je het nooit), door bijvoorbeeld clubscenes die er niet erg 2024 uitzien. Ook is de rol van de vrouwen.. ehm opvallend. In Megalopolis gebruiken bijna alle jonge vrouwen seksualiteit om verder te komen.

De film is nergens helemaal mee te vergelijken maar als het toch moet komt iets als Southland Tales nog het dichtst in de buurt. Soms fascinerend, soms bijna beschamend en duidelijk een film die heel veel persoonlijke fascinaties bevat. Ook een film die vol ideeën zit maar de boel niet onder controle weet te houden. Een fascinerende puinhoop.

Dan lees je dat deze film een staande ovatie van 7 minuten kreeg bij de première in Cannes, en het is Francis Ford Coppola. Ja dan zijn de verwachtingen hooggespannen. Dan kom je wel van een koude kermis thuis zeg. De film weet nergens echt interessant te worden en laat veel vragen onbeantwoord. Sterker nog, je duikt meteen in de situatie na 'de ramp' en weet eigenlijk niet eens wat er nu precies gebeurd is. Visueel was het mooi maar dan heb ik het enkel over het decor. De CGI was ronduit slecht, wat opmerkelijk is met zo'n budget.

Bijzonder moeizaam. De film gaat voorbij de twee uur, maar ik had eerder het gevoel dat ik er drie uur had opzitten. Als de film één ding wil uitstralen dan is het er wel één van grandeur en een aaneenschakeling van macht en rijkdom. En niet zomaar rijkdom, maar een decadentie van arrogantie en verwaandheid. Visueel een echt spektakelstuk waar het goud en het kristal van het scherm drupt. Babylon (Film, 2022) had dat ook, maar daar had tenminste nog wat vibes én een duidelijke verhaallijn. Hier heb je dat gevoel toch veel minder.

Komt daarbij die verwaande verwijzingen naar het oude Rome, met gebouwen, decor, aankleding én personages. De politieke intriges krijg je er zo bij. Ik weet het niet. Ik voelde het alvast ook niet. Overtuigende visuele cinema, dat zeker, maar dat is het zowat. Het overvloedige goud is eerder bladgoud. Diverse losse scènes zonder structuur waardoor het ver zoeken is naar een echte verhaallijn. Althans, ik vond ze niet. Te plomb en te hoogdravend. Verwijzend naar oude filmklassiekers? Mja, ik weet niet of iedereen daarop zit te wachten.

De trailer mag dan beweren dat Coppola “altijd zijn tijd vooruit is geweest” heeft hij sinds Bram Stoker’s Dracula (1992) geen opmerkelijke films gemaakt. Gezien de kwaliteit van zijn recente is het geen verrassing dat dit pretentieuze, megalomane egoproject een flop is. Coppola’s flamboyante visuele stijl is nog altijd intact en er zijn veel mooie plaatjes, maar het verhaal over de tweedstrijd tussen uitvinder en visionair Cesar Catilina [Adam Driver] en de conservatieve, op geld beluste burgemeester Franklyn Cicero [Giancarlo Esposito] begint als een nauwelijks verhulde, bittere kruistocht tegen Hollywood met Cesar als Coppola’s alter ego en vliegt volledig uit de bocht wanneer Coppola er een liefdesverklaring aan zijn in 2024 overleden echtgenote Eleanor en kritiek op Trump en MAGA-beweging aan toe wil voegen. Het verhaal is een puinhoop, maar het grootste probleem is het ontbreken van een personage om je mee te identificeren. Kostte $ 120 miljoen, maar doet vooral denken aan een goedkope Christopher Nolan-imitatie.

Zwakke film. Het verhaal is aardig bedacht, maar de uitwerking laat sterk te wensen over. Er is geen goede opbouw en ondanks de rode draad dwaalt de film alle kanten op. Het is gewoon rommelig en niet vooruit te branden. De taaie en soms niets zeggende dialogen dragen ook niet echt bij aan de snelheid. Wat een zit. Visueel best fraai met een aantal mooie scenes. Ook de aankleding is bijzonder, in positieve zin. Dat maakt het kijken nog enigszins dragelijk. Het Shakespeare achtige acteerwerk is over het algemeen goed geslaagd. Geen aanrader. 2.0

Grappig genoeg lees ik nu hoe sommige mensen deze film vergelijken met het werk van Neil Breen en ik snap wat daarmee bedoeld wordt.

Hoe dan ook, ik had het Coppola enorm gegund, maar de presentatie van zijn ideeën is zo glad en glanzend dat ik er geen grip op heb, noch er te lang naar kan blijven kijken. Het concept van de film is al bijna een halve eeuw oud en in die periode misschien te weinig gegroeid om met de tijd mee te gaan. Het resulteert in een warrige janboel die alleen maar ergernis opwekt en zich gedraagt als een gast op een feestje die maar niet naar huis wil gaan.

Mijn volledige recensie lees je hier.

Azul is de naam van een stuk van Osvaldo Golijov, de componist die voor de muziek en deze film tekent en waarvan ik ook een stuk denk te horen. Azul, blauw. De kleur van helderheid, kennis en inzicht. Dus zijn de klanken mooi. Geheimnissvoll, dromerig, helder en eenvoudig.

Maar tegen het eind ontspoort de muziek haast in een opzwepende kakofonie van geluiden, en buitelen de klanken over elkaar heen. Een ter ziel als mijn Woemi propt dan gauw haar oren dicht.

En zo vergaat het ook een beetje met de film. Het is veel, teveel wat Coppola in zijn Magnus Opus heeft willen stoppen. Een beetje megalomaan project, net als de polis die zijn niet begrepen visionaire architect op Ground Zero wil laten verrijzen. Niet een keer expliciet genoemd, maar voorbij flitsende beelden zijn een duidelijke vingerwijzing.

En zo kan je met de nodige kennis van de filmografie en geschiedenis vast heel wat meer uit deze wijds meanderende film poeren. De hoopvolle boodschap van Cesar Catalina aan het eind van de film: rechtstreeks overgenomen, zo niet gejat uit The Great Dictator van Chaplin. Alleen: waar Chaplin's speech tot een van de beste ooit gerekend wordt, krijgen we hier moeilijk te volgen quasi-intelligent geleuter over ons heen.

De klok waarop hij en zij staan: uit Metropolis van Lang, waar de mens tot slaaf gemaakt is van de aloverheersende tijd. De futuristische stad die Coppola laat zien lijkt ook wel heel erg op zijn voorganger van bijna honderd jaar geleden. Het populistische neefje komt op dezelfde manier aan zijn eindje als zijn illustere voorganger, Mussolini, die daarom ook even mag figureren.

Dat het de Verenigde Staten mogelijk net zo zal vergaan als het aloude Rome wordt ons direct al een begin van de film duidelijk gemaakt.

Hebben we onder meer nog Shakespeare, Marcus Aurelius, Ben Hur en vast nog vele anderen. Ik sleep Roel wel mee morgen, voor een tweede keer. Ik hou wel van een beetje puzzelen.

Echt, ik heb mijn best gedaan en ontdekte talloze verwijzingen naar de (film)geschiedenis, een meltpot aan citaten, een ratjetoe aan acteerstijlen, tenenkrommende dialogen, glinsterende decors, de geschiedenis van het Oude Rome in een hedendaags jasje, hoopvolle waarschuwingen, rollen die plotseling verdwenen waren.

En ik zat erbij en ik keek ernaar.

Geen touw aan vast te knopen.

Een pretentieus rommeltje, deze door Coppola zelf gefinancierde film over... tja, geen idee eigenlijk. Plot en thematiek zijn zo abstract en oninteressant uitgewerkt dat er geen brood van te bakken valt. De vage personages praten alsof ze Shakespeare voordragen, alleen zijn de dialogen zo slecht dat het al snel op de lachspieren werkt. De indrukwekkende cast kan er in ieder geval helemaal niets mee, evenmin als de kijker.

Wat was dit voor gedrocht? New York, overduidelijk, maar dan als New Rome. Ofzo. Als alleogie op het huidige Amerika. Op zich is het leuk en boeiend om een oud verhaal te gebruiken voor een visie op het heden of juist oude zaken naar nu te verplaatsen, maar dit was het allemaal net niet en keek ik vooral naar New York met enkele mensen die een verkleedfeest houden; geen moment overtuigde die wereld. Al droeg Emmanuel wel mooi jurken. Belangrijk pijnpunt was dat het allemaal zo overduidelijk werd gebracht. In zijn Godfather Part II waren zijn ideeën over Amerika als immigrantenland dat zich langzaamaan in zichzelf keert veel subtieler en dus veel beter. In deze Megalopolis wordt het af en toe door Laurence Fishburne letterlijk gezegd. Erg irritant.

Grootste pijnpunt echter is dat de film nooit gaat leven. Dialogen worden eerder gedicteerd dan inlevend uitgesproken. Ik keek naar toneel, niet naar film laat staan naar iets dat echt zou moeten zijn. Daardoor boeiden verhaal en personages me geen moment en was deze film echt een saaie drol vanaf het eerste ogenblik. Coppola zal er vast van alles mee bedoelen (en blijkbaar zaten er allerlei verwijzingen naar films - ik herkende enkel The Third Man) maar het kon me werkelijk niets interesseren.

Enfin, af en toe nog wel een aardig plaatje en ik durf Coppola uit respect voor zijn werk uit de jaren 70 ook niet de laagste score te geven. 0,5*

Redelijke film over een man die grote plannen heeft voor een stad, maar de burgermeester ziet dit anders. De film heeft zeker z'n momenten, maar is vrij onevenwichtig en soms wat rommelig. Groots opgezet en ook vrij theatraal gebracht. Visueel origineel en het ziet er dan ook mooi uit allemaal.