El Conde (2023)

eRCee, vanaf morgen een nieuwe Larraín. Op Netflix.

Ah, dank mjk87! De film stond op mijn radar, maar wist niet dat 'ie op Netflix zou verschijnen. Moet er bij zeggen dat ik minder fan ben van de zwartgallige films van Larraín en dat ik dus vooral zit te wachten op z'n biopic over Maria Callas (met Angelina Jolie).

Zoals al een beetje verwacht, ligt dit niet helemaal in mijn straatje. Bij de biografische films van Larraín kan ik meevoelen met de personages. Bij de meer donkere films van Larraín zijn de personages vaak niet alleen antipathiek, ze zijn ook grillig en moeilijk te plaatsen. Dat verhindert mij soms om in de film te raken. Dit geldt ook voor El Conde. Vooral bijvoorbeeld jammer dat de non zo lang onduidelijk is in haar motieven. Wat wel heel sterk naar voren komt, is de onverbloemde aanklacht tegen Pinochet en zijn familie. Moordpartijen en vooral financiële zwendel worden gewoon concreet uitgespeld. Het is knap van Larraín dat hij dat allemaal laat passen binnen het filmkader. Behalve misschien in de eerste 20 minuten, dat voelt wel echt als een introductie voor de internationale kijker. Tegen het eind komt er dan nog even een leuke uitsmijter met de intrede van Margaret Thatcher als mede-vampier: "South-America"... Verder is het visueel een fraaie film, wat in dit geval meer aan de enscenering ligt dan aan de cinematografie denk ik. Met een van klassieke muziek barstende score, variërend van Purcell tot Arvo Pärt. Niet heel origineel allemaal maar het klinkt wel mooi en creëert veel sfeer. Uiteindelijk gewoon weer een eigenzinnige film van Pablo Larraín, een film ook waarmee hij zijn reeks over het tijdperk Pinochet afsluit, met een paar erg goeie ideeen en opmerkelijke scenes, die gewoonweg niet helemaal iets voor mij is.

Niet dat ik het vooraf wist, maar een nieuwe Larrain wekt wel mijn interesse. Een speciale film, dat wel. Een biografie kan het niet echt noemen, want ... erg waarheidsgetrouw lijkt het me niet. Maar satirisch is de film des te meer.

Hoe kom je erop: dictator Pinochet afbeelden als een vampier. Nuja, als metafoor kan het wel tellen natuurlijk, daar niet van en in die optiek wel een gewaagd en origineel uitgangspunt. Maar het is vooral die komische ondertoon die de film extra prikkelend maakt. Geen goedkope humor, maar eerder onderhuids en context gebonden. De wijze waarop het bloed van slachtoffers ontleed wordt, alsof het een wijntje is dat je degusteert. Of de bereidingen met de blender. Geweldig.

Terwijl de familieleden kibbelen over de nalatenschap, komt Larrain plotseling op de proppen met Pinochet zijn moeder, Margaret Thatcher begot, eveneens een begenadigd vampier. Nuja, die vergelijking zal in het écht in de jaren 70 ook wel gemaakt zijn. Zo vergezocht lijkt me dat niet...

Fascinerend dus, maar alles behalve serieus te nemen. Best sfeervol ook met die zwartwitbeelden. Ook die klassieke muziek viel me ook om de beelden extra kracht bij te zetten. In zijn geheel geslaagd, maar wel met de nodige nuances.

De film van Pablo Larrain draait om de diabolische kunsten van een beruchte Chileen die zijn land en zijn volk in het verderf stortte: Augusto Pinochet. De film is geen biografie, geen geschiedenisles, geen psychogram. De film is een sarcastische vertekening van het leven van een dictator buiten dienst, die in actieve dienst de lijst van misstanden tegen de menselijkheid flink heeft uitgebreid.

Het personage Pinochet is in de film geen clowneske figuur. Geen figuur die valt te vergelijken met de humoristische portrettering van Hitler in The Great Dictator (1940) of in Er Ist Wieder Da (2015). Pinochet wordt als een vreugdeloze vampier neergezet die al 250 jaar op de aarde rondzwerft en bij menig jonge vrouw het hart uit de borst heeft gerukt.

El Conde is een humorloze satirische afrekening met het kwaad. Gedraaid in zwart-wit. De stijl komt gezocht kunstzinnig over en maakt dat de paar brute bloedrode moordlustige uitschieters die in de film verstopt zitten, niet tot hun recht komen. De film is een aaneenschakeling van vervelende scènes. El Conde is een verschrikkelijk saaie film.

Het camerawerk is trouwens opvallend goed en bezorgt de film een beklemmende sfeer. De entourage is huiveringwekkend droefgeestig. Het is één van de weinige positieve elementen. De soundtrack die in beginsel effectief dramatisch werkt onder de beelden, werd in het verloop steeds meer een pijniging voor het oor. De personagers zijn strak gekaderd. Frivoliteiten en vreemde sprongen zijn hun vreemd. De opkomst van een non belooft enig vuur in de film te brengen, maar ook zij sluit naadloos aan bij de verveling. De belachelijke entree van een andere diabolische grootheid deed wat mij betreft de film definitief de das om.

De mythe van de vampier gereduceerd tot een akelig mannetje in een uniform zonder aansprekende vampirische eigenschappen, behalve dan zijn hoedanigheid als bloedzuiger. Een metafoor voor de roofbouw gepleegd op het Chileense volk. Een humorloze satirische afrekening met het kwaad. 110 minuten kunnen erg lang duren.

Prachtige vertelling met mythische trekken over de vorming en de besmettelijkheid van hebzucht. Niet de verwachte persoonlijke afrekening met Pinochet, veel meer een afrekening met een levensbeschouwelijke visie, namelijk de vrije markt. En daardoor een genuanceerde schets van Pinochet zijn erfenis en Chili's gebrekkige verwerking van een collectief trauma. Zeer gedurfd.

Het eerste kwartier is erg fijn, een mooie vertelling en leuke beelden. Daarna keert de film naar binnen. Letterlijk, want we zitten vanaf dan meestentijds naar interieurscènes te kijken. Visueel niet heel boeiend in een beetje saai zwart-wit (of eerder grijs) al geven de omgevingen nog wel behoorlijk wat sfeer mee. Geen idee waar die nominatie voor beste cinematografie voor de Oscars vandaan komt. Beklemmend vooral. Een film van ideeën die me als schouwspel echter behoorlijk koud laat. Prima om met symbolen iets te doen, zolang de basis maar een genietbare film is, of één die ontroert of wat dan ook. De pacing is nog best oké dat de film niet gruwelijk saai wordt maar dat is het dan ook wel. 2,0*.

Doordat het de mythe van Dracula gebruikt, duikt deze film op in lijstjes van één van de beste horrors van 2023...maar tjonge...het is verre van goed en al helemaal géén horror! De cape en hoektanden werden gebruikt als metafoor...o, o, hoe origineel... het kwaad in persoon van Chileense dictator Augusto Pinochet dat de bevolking leegzuigt...net als een vampier...zucht..

De openingsscènes zijn nog best okay, je leert Pinochet in de 18de eeuw kennen als de Franse soldaat Claude Pinochet die de terechtstelling van Marie Antoinette bijwoont en bij talloze revoluties het bloed van de opstandelingen gebruikt als welverdiende soldij. Maar dan...gaat de film naar een winderig en vervallen landgoed in Patagonië en verschijnen de vijf verwende hebzuchtige kinderen en een accountant annex duivel uitdrijvende non ten tonele 80% van deze film werd het babbelen van mensen over een erfenis...als metafoor maar ook meer letterlijk.

Tja...het moet dus satire voorstellen...maar het is niet eens om te lachen en oké niet alle satire is uitsluitend humoristisch bedoeld maar het provoceert ook niet echt, laat staan dat het tot denken aanzet. (tenminste niet voor de niet-Argentijn) Wat rest is slaapverwekkende eindeloze dialoogscène over een onsterfelijke dictator opgenomen in zwart-wit. Waarbij scènes met zwevende vampier(s) en de onthulling van de geaffecteerd Engels sprekende vrouwelijke vertelstem, opvallende attracties moeten voorstellen. Kortom soms aardige beelden, maar een zinloze film.

Vond dit maar zelfingenomen satire om eerlijk te zijn. De agressieve politieke boodschap en de botte metafoor zijn op zich nog best wel te waarderen, maar het trucje is snel uitgewerkt en het plot biedt weinig houvast. Er zitten wel nog best wat prachtige shots in de film, met name de vliegscènes, maar het is niet genoeg. Ergens halverwege werd het een ware lijdensweg om de film door te komen.

Bij tijd en wijle dacht ik dat ik naar een nieuwe film van Buñuel aan het kijken was

Mooie satire die afrekent met een zwarte bladzijde uit de Chileense geschiedenis.

Voor hij in 1973 met hulp van de VS via een staatsgreep (en de moord op president Allende) de macht greep in Chili, was Auguste Pinochet [Jaime Vandell] onder anderen een officier in dienst van de Franse koning Louis XIV. Inderdaad, Pinochet is een vampier van 250 jaar oud. Nu wil hij zijn leven beëindigen en daarom roept hij zijn familie bij elkaar om zijn nalatenschap te bespreken. De verteller [Stella Gonet] verschijnt veel later en de opmerkzame kijker weet dan waarschijnlijk wel wie die verteller is. De 20 minuten durende proloog is amusant, maar wat volgt, is beduidend minder interessant. Nog zo’n geval van een idee dat veel beter tot z’n recht was gekomen als korte film.

Bijzondere originele en stijlvolle vampierfilm. Geweldig concept, bij vlagen geestig en eugenlijk best sterk.

Dikke 3,5*

Post Mortem (2010), NO (2012), El Club (2015) en nu El Conde (2023). Vier films waarin Pablo Larraín afrekent met het verleden van Chile onder Pinochet. Daarvan zag ik eerder NO, en de nogal revisionistische benadering daarvan lag me echt verkeerd - het is nogal wat als de echte persoon waar je je hoofdrol op baseert publiekelijk zegt dat het echt heel anders in elkaar zat.

Deze film houdt zich dan ook niet aan de werkelijkheid, maar is een stuk beter te verteren. Op zijn minst al doordat het weer eens een nieuwe kijk is op het ondertussen toch (ahem) nogal bloedeloze vampierengenre. De mix met de historie van Chile werkt ook gewoon erg goed, met symboliek en steken onder water te over. Tel daarbij op de passend zwartgallige muziek en de fijne zwart-witte beelden en strakke styling. Erg knap gedaan allemaal - en in tegenstelling tot veel voorgangers hier vond ik het gedeelte op het eiland zeker net zo sterk als de inleiding. Een soort ode aan La Caduta degli Dei, welhaast - is dat te ver gezocht? Toch, de rest van de film is ook behoorlijk pretentieus, maar Larraín brengt het wel tot waar het zijn moet, en dan mag dat.

Toch misschien de andere twee delen van het Chile-vierluik eens opzoeken. Wellicht dat die me ook beter liggen dan NO.