Man Made (2019)

Pijnlijk gesprek, maar ik denk dat het wel 'de uitersten' op scherp zet: https://www.volkskrant.nl/mensen/sunny-bergman-en-theo-maassen-in-gesprek-over-mannelijkheid-dat-begint-heel-gezellig~b27568d6/

Erg vreemd dan dat d'r man in z'n princejurk kennelijk wel gesocialiseerd is, en al die andere mannen niet. #teamtheo. ?

Ik ga die docu binnenkort maar eens terugkijken, want ergens ben ik wel benieuwd naar een vrouw die weer eens uit gaat gaat leggen hoe het is (moet zijn) om een, let op, gemiddelde (blanke) heteroseksuele man te zijn.

Bubbel

Weer een docu van Bergman waaraan ze begon met een duidelijk doel. Haar mening was er al en daarna doet ze net alsof ze op onderzoek gaat. De interviews met haar man en familie zijn op een reality tv manier wel geestig. Als ze met wetenschappers gaat praten en een onderzoek gaat doen over testosteron komen de activisten docu eigenschappen naar boven. Ik ben daar geen fan van. Ze wil niet dat men haar docu gaat aanvallen op geen wetenschappelijk bewijs, maar hoe ze het hier doet werkt het juist averechts. Dus de ballet dansers hebben het meest testosteron! En dat 1 van die panelleden dan ook nog uitspreekt dat dit wel erg tegen de gevestigde vorm van denken is! Je moet toegeven dat van subtiel sturen geen spraken is.

Probleem van Bergman en van deze redelijk recente kant van Links is dat ze met zichzelf in de knoop zitten. Voorheen was links heel vrij en anti kerk. Nu is een deel van links gewoon altijd voor de minderheden of zwakkere. Ongeacht wat voor achtergrond en ideeën. Dan kom je uiteindelijk in een spagaat. Ik ben voor vrouwenrechten maar ik wil ook een religie die hier in de minderheid is niet aanvallen. Dus kies ik om net te doen of die er op bepaalde momenten niet zijn.

Waarom stel ik dat bij deze docu. Door het IJsland verhaal. Dit is haar climax en het lichtende voorbeeld van hoe het wel kan. Een westers land waar erg weinig verschillende culturen leven, lage bevolking. Dit word niet benoemt. Wacht! Voor je denkt dat ik nu een extreem rechts aanhanger ben, here me out! Zeg ik dat alle blanke mannen in NL perfect zijn en dat het ligt aan de buitenlander. Nee zeker niet. Maar het totaal negeren van verschillen in cultuur en opvoeding (ook onder witte mensen) maakt dat laatste punt nogal zinloos. Als je echt wil dat de man meer emancipeert moet je opzoek naar mannen binnen allerlei groepen om het probleem ook echt op te lossen. Nu blijven we teveel in haar bubbel/omgeving. Te algemeen. Waardoor deze docu netto niks veranderd.

Na 5 docu's en ruim 10 jaar later zit Bergman nog steeds in die spagaat.

Geen sterren dit is te TV om te kunnen beoordelen.

Ik kan me wel vinden in je stuk, maar misschien goed om op te merken dat als je het hebt over linkse politiek dit soort issues nauwelijks een relevante rol spelen. Het gaat bij linkse politiek eerst en vooral om socio-economische zaken. De morele scherpslijperij die er vanuit sociale media en opiniemakers over ons wordt uitgestort met betrekking tot culturele zaken valt bijna niet te vertalen in concreet beleid. Het is wel zo dat er vanuit rechts een duidelijk tegengeluid op komt, en vanuit links niet, maar verder heeft het volgens mij weinig met deze tweedeling te maken.

Er zijn drie dingen waar ik bij 'Man Made' (2019) een beetje moeite mee heb. Ten eerste de steeds terugkerende vorm van een ego-document waarin Sunny Bergman vanuit zichzelf vertrekt om sociale kwesties in de bredere zin te agenderen. Het blijft een zwak huwelijk tussen haar introspectieve zelfonderzoek en de wetenschappelijke bevindingen die ze onvoldoende onderbouwt of contextualiseert. Er gaat meer aandacht naar hoe het huishouden in huize Bergman is verdeeld dan naar welke theoretische basis ze als uitgangspunt neemt. Ten tweede ben ik geen enorme fan van dit soort 'consensus-feminisme' waarin wordt gesproken over mannenemancipatie. Feministisch activisme kan nu juist tegendraads en confronterend zijn omdat het de ervaringen van mannen níet als uitgangspunt neemt. Ten derde wordt die mannenemancipatie vooral vertaald naar therapeutische praatgroepjes (o.a. Jens van Tricht en Glenn Helberg, maar misschien zelfs bij Jordan Peterson) waar mannen dieper over hun gevoelens en emoties praten. Ik ben van mening dat de therapeutisering in onze maatschappij - los van deze gender issues - een gevaar met zich meedraagt omdat openheid en een bekentenissendrift de norm zijn. Er wordt te weinig gesproken over de consequenties als zelfreflectie steeds moet geschieden ten overstaan van een publiek en vanuit de spelregels van machtige instituties als de geestelijke gezondheidszorg.

Beleid is heel lastig inderdaad. Ik spreek ook niet vanuit de politiek. Verandering als dit moet ook komen vanuit de mens/man zelf niet vanuit regels. Ik ga ervan uit dat de opiniemakers iets willen veranderen aan de kaak stellen met hoop op verandering. De linker kant heeft een duidelijk beeld van gelijkheid maar wil daarbij weinig praten over verschillen in achtergrond en cultuur. Althans de groep die nu veel platform krijgt. Er is zeker ook ander/ouder links. Maar Sunny behoort imo bij de groep die in een spagaat zitten waardoor er geen oplossing gaat komen. Alleen een lichte discussie onder de toch al vrij open minded VPRO kijker.

Als je dat stukje met Theo Maassen leest is het zonde dat zo iemand deze middelen krijgt. Dan gaat het mij niet omdat ze een andere mening heeft. Maar het gebrek aan een vrije geest. Ik lees zoveel sociaal wenselijke dingen en opkomen voor de minderheid. Dat is in tijden van duidelijk goed en fout wel sympathiek maar in deze tijd zo polariserend en oninteressant.

Tekenend dat Maassen erom kan lachen en Sunny niet. #Stokinhaarreet

Sunny bergman doet mij ergens denken aan een meisje in de kleuterleeftijd die de jongens in haar klas irritant vindt. Maar verder zijn er geen biologische verschillen tussen mannen en vrouwen en water is eigenlijk droog.

Verder vind ik deze docu ook lastig te waarderen. Desalniettemin doe ik het toch vanwege het promoten van geestelijke kindermishandeling op IJsland. Ik begrijp dat er jongens zijn die het leuk vinden om nagels te lakken en handen te masseren, maar zij zijn de uitzondering en niet de norm. Met deze uitzonderingen moet je natuurlijk rekening houden maar op IJsland wordt dit doodleuk en zonder enige schaamte opgedrongen aan alle jongens die daar op school zitten. Wat natuurlijk schandalig is.

0,5*

Ik kreeg ook de kriebels bij die beelden uit Ijsland, maar meer dan mijn eigen antipathie is dat niet. Die kinderen zagen er niet erg ongelukkig uit ofzo. Ik verbaasde me er vooral over hoe goed hun Engels was.

Het waren beelden van paar jaar oud. Even verderop in de docu kwamen ze als pubers aan het woord voor een terugblik. Ik zag een en al ongemakkelijkheid, terwijl ze sociaal wenselijke abtwoorden gaven tegenover de leiding daar en natuurlijk sunny bergman met haar camera. Dieptriest. Dan kun je de schuld iedere keer bij jezelf gaan leggen of je legt hem daar waar hij hoort: bij sunny bergman en consorten die al hun hele leven een hekel hebben aan jongensgedrag en daar zelf niet mee om kunnen gaan.

Dit is me eerlijk gezegd ontgaan, ik dacht dat het oudere leerlingen waren. Zo geboeid was ik ook niet aan het kijken.

Sunny is vrij vervelend en haar documentaires ook wel enigszins, maar heel slecht zijn ze niet allemaal, en sommigen laten je nog wel eventjes nadenken over het onderwerp. Deze daarentegen was denk ik de zwakste die ze tot nu toe heeft gemaakt. Het blijft als los zand aan elkaar hangen, het niveau is érg laag (zoals met die mannen-en vrouwenhersenen en testosterongehalte, wat hebben we daar nu werkelijk van opgestoken, zoiets kun je een stuk interessanter uitwerken). Het had ook al gescheeld als ze bijvoorbeeld meer wereldwijd naar verschillende culturen had gekeken en had erkend dat mannelijkheid niet per se overal hetzelfde betekent.

Niets boeiends gehoord. Had inmiddels, na haar jaren ervaring, toch wel iets beters van haar verwacht.

Nogal veel los zand. Er zit wel een rode lijn in maar tegelijkertijd zit ik te kijken naar een hoop selectieve snippets van interviews, zogenaamd in een poging om 'te onderzoeken' hoe men mannelijkheid ziet' maar in feite een soort van pedant toontje dat er 'iets moet veranderen in de manier waarop mannelijk gedrag maatschappelijk wordt aangeleerd'.

Daarnaast is Sunny een nogal vervelend persoon diemet haar maatschappijkritische onderwerpen meent iets scheefs te moeten rechttrekken, maar ik heb sterk het idee dat dit 'probleem' ten behoeve van de docu erg uitvergroot wordt, terwijl het in de dagelijkse praktijk wel meevalt met de problemen die mannen ervaren. Uitzonderingen zijn misschien bepaalde beroepsgebieden (denk de voetbalwereld, de zakenwereld en het bankwezen).

Dat voorbeeld van gendercompensatie in het IJslandse onderwijs vond ik erg slecht. Het concept lijkt er automatisch van uit te gaan dat nagellakken en met poppen spelen iets typisch vrouwelijks is, en 'assertief gedrag' iets typisch mannelijks, wat op zich al een gesocialiseerde manier van denken is. Juist door dit soort ideeën als zwart-wit te presenteren (en het 'andere' geslacht hier les in te geven) hou je dit soort maatschappelijke ideeën ook in stand.

Het uitgangspunt zou moeten zijn dat iedereen een INDIVIDU is, sommige met vrouwelijkere eigenschappen (whatever that may be) en sommige met mannelijke eigenschappen. Aan ieder kind/mens de ruimte bieden om haar eigen identiteit te ontdekken.

Op zich een interessant thema om over na te denken, maar deze documentaire weet niet echt tot een kern te komen, laat staan een afgerond geheel te laten zien.

Bergman maakt een documentaire van een probleem dat in mijn omgeving totaal geen probleem is; althans, ik heb nog nooit een man gehoord te zeggen dat hij niet weet wat zijn plek in de huidige maatschappij is.

Typische documentaire van haar verder met die shots en interviews op straat. Visueel niet mooi en Bergman heeft een vervelend zeurderig stemmetje, net als bijvoorbeeld Bert Maalderink. Dan zie ik liever die filmpjes van Frans Bromet. Inhoudelijk af en toe wel interessant, zeker rond dat gedoe met testosteron en hoe sommigen zich ongemakkelijk voelen als zij een lage waarde blijken te hebben. Maar het ding blijft als geheel een beetje pseudo-wetenschappelijk waardoor interessante kansen voor open doel gewoon niet erin gekopt worden. Ook als die man van haar blijkbaar zich geneert als hij de was ophangt, dat is best interessant maar ze doet er weinig mee. Niet op persoonlijk vlak jegens hem, maar ook niet op breder vlak of meer mannen dit hebben (er zijn best interessante onderzoeken). Het is mij echter volstrekt onbekend dat er blijkbaar mannen dat vervelend vinden. 1,5*.

Interessant thema + ontzettend slechte documentaire maker, levert weer een wanstaltige puinhoop op die vooral interessant is om te kijken als ramptoerist, onder het motto 'zo slecht dat het bijna grappig is'.

Kon me er totaal niet in vinden.

Zo heb ik het niet ervaren. Als ze al ongemakkelijk waren kan het zijn vanwege het lastige onderwerp of gewoon uit verlegenheid om te spreken voor een camera. De documentaire ging mijn inziens meer in op het verbreden van wat mannelijkheid is. Dus oude vooroordelen over het man-zijn te doorbreken om later beter met emoties om te kunnen gaan, als ze kinderen krijgen later er zorgzamer voor zijn, het laten zien dat je manier van doen niet je mannelijkheid aantast en dergelijke. Met als doel dat jongens zich beter kunnen ontwikkelen.

En een hekel aan jongensgedrag (in de ruimste zin van t woord) zou ik het niet noemen. Daar komt zoveel bij kijken en op de positieve aspecten werd niet op ingegaan, maar alleen op de dingen die problemen geven voor mannen zelf en de maatschappij. Trouwens als je later toch geen interesse hebt in dingen die (nog?) als vrouwelijk ervaren worden, kan je nog altijd ´vrouwen-dingen´ niet doen. Het is geen verplichting.. alles hier is alleen om te laten zien dat wat je aangeleerd is, je niet moet tegenhouden om jezelf te mogen zijn.

Verder vond ik wel dat Sunny Bergman flink wat steken liet vallen om dit goed over te brengen. Ze doet dit inderdaad dwingerig en op een zeurderige toon. Zeker op de manier hoe ze mensen tegemoet komt vond ik niet goed en zelfs de diepgang/voortgang van een gesprek stilleggen. Dus ik snap je ,omdat er scenes zijn die dit wel lijken te suggereren door bv. ontstemd te zijn over een opmerking over haar eigen gevoeligheid (en dit als seksisme aan te kaarten in plaats van tegemoet te komen en vragen/luisteren waarom die opmerking gemaakt was) of zoals eerder gezegd is dat er maar naar één conclusie gestuurd wordt. Ook kleine kritieken van geïnterviewde mensen tussendoor worden niet of goed genoeg uitvergroot. In plaats daarvan wordt snel uitgeweken naar een volgend puntje wat haar mening onderstreept.

Bergman houdt niet alleen de maatschappij maar ook haarzelf een spiegel voor in haar poging om te achterhalen hoe mannen staan tegenover hun eigen mannelijke identiteit en die van andere mannen. Ze filmt haar levenspartner, haar vader en haar buurman en laat onderzoeken of haar hersenen wezenlijk anders zijn dan die van een man. En dat is maar één van de wetenschappelijke experimenten waarvan ze resultaten vastlegt in deze onderhoudende, boeiende en vrij opzienbarende documentaire die niet alleen duidelijk maakt dat het nog altijd prevalerende stereotype beeld van mannelijkheid berust op een mythe en dat mannen worstelen met zelfacceptatie in een wereld die, zoals wetenschapper Ryan A. McKelley, mannen blijft beklemmen.