Rock'n Roll (2017)

Een film die alleen bedacht kan zijn door zelfingenomen acteurs die iets te diep in het glaasje hadden gekeken. Wat als Guillaume Canet de meest extreme maatregelen neemt om weer bij de jonge garde te horen? En wat als Marion Cotillard vrijwel alleen maar spreekt in een slecht Canadees accent? Het resultaat is deze film - waarin vrijwel iedereen zichzelf speelt - waarbij het gebrek aan een fatsoenlijk verhaal de film al snel doet zinken als een baksteen.

De 42-jarige Canet is genomineerd voor een César, maar wanneer een jonge, knappe assistente hem toevertrouwt dat hij erg laag staat op de lijst van 'acteurs-die-ik-zou-doen' die ze met een groep vriendinnen voor de grap heeft opgesteld, is zijn ego zo gekrenkt dat hij alles op alles zet om te verjongen. Zijn vrouw Marion doet binnenkort auditie voor een rol waarvoor ze oefent door met een Quebecs-Frans accent te spreken.

Ik vond de film extreem saai, maar ik behoor duidelijk niet tot de beoogde doelgroep. De humor in de film steunt voor een groot deel op twee elementen die mij om begrijpelijke redenen ontgaan.

Vrijwel alle karakters zijn Bekende Fransen (vermoed ik), maar omdat ik van de meesten van hen nooit gehoord heb [met uitzondering van Johnny Halliday, maar daar weet ik ook niet veel van] is de context voor mij heel anders dan voor een Frans publiek, dat hoogstwaarschijnlijk veel kwinkslagen wel zal herkennen.

Ik versta en spreek boven amper Frans, dus ik kon de ongetwijfeld aanwezige (pogingen tot) humor in Cotillards accent totaal niet volgen. De ondertiteling (geen prettige klus in dit geval) suggereert dat ze elke "a" uitspreekt als een "è", maar dat levert totaal geen grappige resultaten op.

Deze film is gemaakt voor Frans publiek, dus wie Frans spreekt/verstaat én de cast kent, kan deze film beter op waarde schatten.

Het is niet moeilijk om werkelijkheid en schijn van elkaar te scheiden in Rock’n Roll: het verhaal is van a tot z fictie. Formeel is het een andere zaak: het hoofdpersonage, Guillaume Canet, wordt gespeeld door iemand die ook Guillaume Canet heet (en die de film bovendien schreef en regisseerde). Ook de andere acteurs in de film spelen zichzelf, of althans een personage met hun eigen naam.

Waarom?

Op het oog gaat de film over de midlifecrisis van de acteur Canet en hoe hij die probeert te overwinnen. Hij ontdoet zich van zijn oubollige imago als brave huisvader, stort zich in een rock’n’rollbestaan, geeft zich dan over aan botox en anabole steroïden en eindigt als hulk die iedereen van zich vervreemdt maar zichzelf hervindt, samen met vrouw en kind.

Acteur en personage zijn hetzelfde, maar het personage maakt een metamorfose door en is aan het eind dus een ander dan wie hij was.

Zijn vrouw, Marion Cotillard, met wie Canet ook in het echte leven een koppel vormt, is ook actrice en heeft een rol aangenomen waarvoor ze Quebequois moet spreken. Om het accent te oefenen spreekt ze voortdurend deze Canadese variant van het Frans, tot in het echtelijke bed aan toe, met veel hilarisch effect. Voor een andere rol, later in de film, loopt ze voortdurend mank, ook op straat en in huis.

Acteurs die hun personage worden: het onderwerp van deze film is niet Canets midlifecrisis, maar method acting, de acteermethode van Konstantin Stanislavski, die in New York aan de Actors Studio wordt onderwezen en die grootheden als Marlon Brando, Robert de Niro, Jack Nicholson, Ellen Burstyn, Harvey Keitel, Al Pacino en vele andere grote Hollywoodsterren heeft opgeleverd.

Kernthese van deze methode is dat acteurs zich in hun personages inleven. Dit gebeurt onder meer door de motieven van het personage te verbinden met ervaringen uit het eigen leven. Maar het gaat verder: zo reed Robert de Niro maandenlang op de taxi in New York voor zijn rol in Taxi Driver; voor zijn rol in Raging Bull volgde hij eerst een intensieve bokstraining en kwam daarna een kleine 30 kilo aan, allemaal om op de meest letterlijke manier in de huid van Jake La Motta te kruipen.

Method acteurs geven zo intieme ervaringen prijs en leveren zich met huid en haar uit aan hun personage, aan het stuk, aan de schrijver, de regisseur en het publiek – en bij uitbreiding aan het culturele leven, de overheid en andere belanghebbende partijen die daarop toezien. Zo wordt de acteur van zichzelf vervreemd: hij moet zich offeren zodat het publiek in een fictieve realiteit kan opgaan. Wie zich de acteerprestaties van de genoemde acteurs en andere alumni van de Actors Studio voor de geest haalt, ziet hoe hun personages zich van hen meester maken en zij zich psychisch en lichamelijk laten exploiteren vanwege deze romantische opvatting van het metier.

Het is mijn indruk dat Rock’n Roll één lange kritiek is op deze manier van acteren. De acteur wordt gedwongen zichzelf op te geven en een ander bezit van hem te laten nemen. De film laat zien waar dat toe kan leiden, en dat is geen prettig gezicht – al is het vermakelijk genoeg. Het slot van de film zie ik in elk geval niet als een omarming van de methode, maar als een cynisch exposé van de uiterste consequentie ervan.

Het was Bertolt Brecht die – hoewel niet in reactie op Stanislavski – met een tegengestelde theorie kwam. Ten eerste, vond hij, moest het publiek zich niet door een stuk laten meeslepen, maar er juist van worden vervreemd; alleen zo kon het zich bewust worden van zijn sociale situatie en daartegen in verzet komen, in plaats van zich erbij neer te leggen. Daarom maakte Brecht korte metten met elke werkelijkheidssuggestie en toonde hij het medium achter de illusie. Hij onderbrak de handeling veelvuldig met liedjes, voerde een verteller in en liet zijn acteurs het publiek direct engageren via de befaamde doorbreking van de vierde wand – stuk voor stuk ingrepen waarmee het kunstmatige karakter van de voorstelling werd benadrukt. Ten tweede moest de acteur zich niet van zichzelf, maar van zijn personage vervreemden, om te voorkomen dat die zijn ziel en zaligheid van hem opeiste en hij de volledige last van het werk te dragen kreeg. In plaats van zichzelf over te leveren aan een tribunaal van publiek, pers en de verdere sociale omgeving, verdeelde Brechts acteur via gestiek zijn personage over de sociale relaties waaruit het personage was opgebouwd en die hem reliëf gaven.

Het komt mij voor dat waar Martin Scorsese bijna al zijn acteurs uit de Actors Studio recruteert, de Coen broers naar het Brechtiaanse acteren neigen, vooral in hun komedies. Denk aan acteurs als John Turturro (The Big Lebowski; O Brother, Where Art Thou?) en George Clooney (Burn after Reading; Hail! Caesar). Zij beelden geen mens uit, maar de representatie van een mens, en dat dubbele bewustzijn zie je terug in de ironische distantie waarmee ze hun personage van impliciet commentaar voorzien. Bij de Coens zijn mensen vaak niet van vlees en bloed, maar vleesgeworden ideeën, of afschaduwingen daarvan. Men verhoudt zich niet tot elkaar, maar tot een voorbeeld waaromheen men cirkelt als satellieten om een zon. Dat onvermogen om te groeien en zich te ontwikkelen, grenst aan het groteske, en daarin lijken ze dan weer op Kubrick, die eveneens de Brechtse acteerpoëtica lijkt te hebben voorgestaan (vooral in Dr. Strangelove en A Clockwork Orange). Het is dezelfde grandiose over-the-tophumor die ik terugzag in deze fijne film van Canet.

==

Overgenomen van mijn eigen website Rear Window.

Hoe kom je daarbij??

2* trouwens.

Dat leg ik toch helemaal uit? Daar gaat het stuk over.

Nou nee, je legt uit wat method acting is. Bedankt voor de uitleg, maar je legt niet uit waarom deze film als onderwerp method acting heeft. Ik vind het onzin. Method acting wordt op de hak genomen, that's it. Het gaat wel degelijk over een acteur met een midlifecrisis.

Dat is het onderwerp, de anekdote, die in dienst staat van een kritiek op method acting.

Ondanks dat ik niet zo diep in de Franse cinema zit, heb ik mij geregeld bescheurd tijdens deze film. Zowel om de overdreven grappen als de meer subtiele, zoals wanneer Guillaume zegt niet altijd op dezelfde tijd thuis te komen en hij de scene erna met binnenstapt terwijl de koekoeksklokken afgaan., kon ik smakelijk lachen. Bovendien is de film visueel dik in orde. Na Guillaumes transformatie begint de film iets te slepen, maar de slotscenes en bovenal een uitsmijter in de vorm van de intro van Crocodile Rangers maken een hoop goed. En mijn complimenten voor Sonic Youth op de soundtrack.

Een enorm 'foute' film waarin Guillaume Canet geregeld tot het randje gaat en er overheen. Maar in het tweede uur helaas veels te lang doorgaat waardoor die stevig in herhaling valt. Met het botox-verhaal was ik gegeven moment wel klaar om slechts een voorbeeld te geven. Echter in het eerste uur zat ik geregeld hardop te lachen. Dat accent van Marion Cotillard of al die foute muziek- en droomsequenties.

Het eerste uur erg leuk maar in het laatste gedeelte overdrijft Canet een beetje (veel).Rock'n Roll is dan ook met afstand de minste film van de Franse regisseur/acteur maar voelt eigenlijk een beetje aan als een tussendoortje.Leuk om een keer gezien te hebben maar ik kijk al veel meer uit naar Guillaume Canet's volgende film Nous finirons ensemble het vervolg op het geweldige Les Petits Mouchoirs.

Een film waarin veel gebeurt en waarin de hoofdpersoon letterlijk een grote transformatie doormaakt. Ik vind het een erg vermakelijke film, de humor beviel mij over het algemeen wel en het acteerwerk vind ik goed. Marion Cotillard in haar optreden als Céline Dion vind ik geweldig! Marion Cotillard is zeker één van mijn favoriete actrices. Het duurt lang, maar ik heb me er geen moment mee verveeld. Misschien had er zelfs iets minder in mogen gebeuren, als je het mij vraagt. Ik vind het een aparte, bizarre en overweldigende film. 3,5*