Quentin Tarantino noemt hem een van zijn favoriete ‘obscure’ regisseurs. Hij maakte in zijn 50-jarige carrière meer dan 42 films en series zoals Turkey Shoot,  Dead End Drive-In, The Man From Hong Kong, BMX-Bandits en Flipper. Met zijn vuistdikke boek Adventures in the B-Movie Trade maakt Brian Trenchard-Smith korte metten met de mythes van het filmvak. Soms moet er gewoon brood op de plank komen.

Zonder de release van Mark Hartley’s Not Quite Hollywood: The wild, Untold Story of Ozploitation (2009) was Brian Trenchard-Smith’s naam waarschijnlijk voor altijd in de obscuriteit blijven hangen. Maar de superlatieven die Tarantino had in die documentaire voor zijn collega maakte dat er hernieuwde interesse en waardering kwam in het werk van deze ‘Maverick filmmaker.’ Nu is er zijn Boek Adventures in the B-Movie Trade, dat vol staat met smakelijk anekdotes over het maken van B-films.

Energie

Trenchard-Smith’s filmografie is op zijn zachtst gezegd erg divers. Van dystopische post-apocalyptische films als Turkey Shoot (1982) en Dead End Drive-In (1986) tot actiefilms als The Man From Hong Kong (1974) naar horror zoals Night of the Demons 2 (1992) en Leprechaun 3 (1995) en 4 (1997). En ook voor kinderfilms zoals BMX-Bandits (1983, debuut van Nicole Kidman) en soft-seks thrillers draait hij zijn hand niet om. Zijn films zijn altijd met flair geschoten, vol wilde originele ideeën en (met geluk) een stukje subtext over de huidig staat van de wereld. De films van Trenchard-Smith willen naar voren, zijn in beweging. De edit is snel en afwisselend en zitten altijd vol met visuele vondsten. Hij wil zijn publiek op de weg houden en af en toe flink uit de bocht laten vliegen, zodat je je afvraagt of het nog wel goed komt. "Mijn films hebben een bepaalde energie. Ik denk dat dat erg belangrijk is en de redenis dat men het nog steeds over mijn films heeft."

De Engelsman (Als zoon van een Australische vader verhuist hij in 1965 naar Australië) begint zijn carrière als trailer- en documentairemaker (zo is hij o.a. verantwoordelijk voor de klassieke trailer van Once Upon A Time in The West). In die laatste hoedanigheid gaat hij een jarenlange samenwerking aan met inmiddels legendarische stuntman Grant Page (Mad Max, Road Games). De doorbaak van beide heren in Australië komt met de documentaire The Stuntmen (1973). Ze werken daarna nog jarenlang samen.

Het is wel duidelijk dat het regisseurs schap een weg vol hobbels is. Want als Trenchard-Smith het vliegtuig naar Hong Kong instapt om Bruce Lee te strikken voor de hoofdrol In zijn debuutfilm The Man From Hong Kong (1974), hoort hij bij aankomst dat de Chinese superster het tijdelijk voor het eeuwige heeft verruild. Dan lijkt een goede tweede in martial-arts ster Jimmy Wang Yu een uitstekende keuze. Maar deze eerste co-productie tussen Australië en Hong Kong, met oud Bond-acteur George Lazenby als schurk, wordt geplaagd door de chagrijn van Wang Yu, die de nog jonge Trenchard-Smith niet in de regisseursstoel vertrouwt.

Chinese James Bond

Maar de regisseur brengt het, ondanks de turbulente productieperiode, er goed vanaf. Zijn eersteling verkoopt internationaal goed. The Man From Hong Kong (1974) is dan ook een fijne variant op het James Bond genre. Zoals de tagline leest: “A Chinese James Bond comes to Australia to take down a villain played by an actor who once played James Bond…” De film haalt veel uit het beperkte budget van 550.000 dollar, waarvan China de helft bijlegt en Trenchard-Smith heeft duidelijk oog voor actie en spanning, met als hoogtepunt een fijne auto achtervolging. De film markeert ook direct het beginpunt van een Australische film-renaissance, waar ogenschijnlijk binnen een aantal jaren een levendige filmwereld ontstaat. Liefhebbers doen er in dit verband goed aan om ook Mark Hartley’s sterke documentaire Not Quite Hollywood: The wild, Untold Story of Ozploitation (2009) te gaan kijken.

“Als filmmaker mag je je gelukkig prijzen films te maken, ook al krijg je niet alles voor elkaar. Soms is het prima om te klagen, maar laat het niet in de weg zitten van creativiteit," zegt hij in een interview met Barend de Voogd voor Schokkend Nieuws. “Werk met wat je hebt en geniet van wat je doet.” Turkey Shoot (1982) is hier een goed voorbeeld van. 15 pagina’s worden uit het script gescheurd. Een grote actie-scene sneuvelt, helikopters zijn te duur, dus die mogen er ook uit, en is er een acteur die teveel geld vraagt? Die wordt er dus gewoon uitgeschreven. Allemaal omdat de producers een deel van het budget wegdrinken en vergokken. Niet bij de pakken neerzitten; dan maar wat extra bloed en gore (waardoor de film een X-rating in Engeland krijgt), dat is immers goedkoper. Die praktische instelling maakt ook dat Trenchard-Smith daarna vaak wordt ingehuurd als ‘Trouble Shooter’ om een film te redden. Turkey Shoot wordt een cultfilm en (nog steeds) geprezen om zijn anti-Thatcher-statements (de film wordt hilarisch genoeg later nog eens heruitgebracht als Camp Blood Thatcher).

Kwajongens avontuur

Nicole Kidman praat in interviews niet graag over BMX-Bandits (1983), maar Trenchard-Smith prijst zichzelf nog steeds gelukkig dat hij het talent van de jonge superster in spe herkende. Ook hier, inhakend op de BMX-gekte van de jaren 80, laat hij zien uitstekend om te kunnen gaan met allerlei genres. Quentin Tarantino noemde het zelfs zijn favoriete Goonies rip-off en misschien nog wel beter.

Daarna volgt kinderfilm Frog Dreaming (1986), het post-apocalyptische Dead End Drive-In (1986) vecht-films als Day of the Panther en Strike of the Panther (beide uit 1988) en de oorlogsfilm The Siege of Firebase Gloria (1989) met ‘Drill Sergeant ‘ R. Lee Ermey (Full Metal Jacket, 1987). Trenchard-Smith draait er zijn hand niet voor om. In de jaren 90 maakt hij zelfs een, zoals hij het zelf zegt, lesbische Rambo film voor de Gay and Lesbian TV network. Inmiddels is Trenchard Smith naar de Verenigde Staten verhuist voor zijn filmwerk en er moet brood op de plank komen... De budgetten worden er niet groter op maar de hypotheek moet betaald worden. Dan doen we dus niet moeilijk. Tip: als je het geld hebt om een bekende acteur 2 dagen in te huren, laat hem dan ook daadwerkelijk twee dagen werken en gebruik stock materiaal waar nodig.

Van Leprechaun 3 (1995) en Leprechaun 4: In Space (1997), waarin de Leprechaun zich uit de penis van een ruimte marinier worstelt... (Ideetje van de regisseur zelf) naar Reli-thriller Megiddo: The Omega Code 2 (2001): zijn inmiddels vijftigjarige carrière leest als een kwajongens avontuur met Trenchard-Smith zelf die het grootste plezier lijkt te hebben. Inmiddels doet de 74-jarige regisseur het wat rustiger aan. Zijn laatste script transformeert hij noodgedwongen om in een boek (Alice Through the Multiverse) en hij draagt de laatste jaren regelmatig bij aan Trailers From Hell op Youtube. Boven alles is in Adventures In The B-Movie Trade een filmliefhebber aan het woord die graag zijn kennis over hoe een film te maken deelt en onderwijl de ene na de andere smakelijke anekdotes opsomt. U kent het wel: Brian Trenchard-Smith is iedereens favoriete oom die het hele feest naar zich toetrekt met zijn heerlijke verhalen.