Parlementaire immuniteit
De parlementaire immuniteit is geen persoonlijk voorrecht van de leden, maar garandeert dat leden hun ambt vrij kunnen uitoefenen, zonder te worden blootgesteld aan arbitraire politieke vervolging. Als zodanig is zij een garantie voor de onafhankelijkheid en de integriteit van het Parlement als geheel.
Tegen de leden van het Europees Parlement kan geen onderzoek worden ingesteld, noch kunnen zij worden aangehouden of vervolgd op grond van in hun hoedanigheid van Parlementslid geuite meningen of uitgebrachte stemmen.
De immuniteit van een Parlementslid is tweeledig:
- in de eigen lidstaat van het EP-lid is deze vergelijkbaar met de immuniteit die aan leden van het nationale parlement wordt verleend; en
- op het grondgebied van elke andere lidstaat gaat het om vrijstelling van aanhouding en gerechtelijke vervolging in welke vorm ook (artikel 9 van Protocol nr. 7).
Op de immuniteit kan geen beroep worden gedaan als EP-leden op heterdaad worden betrapt.
Hoe kan de immuniteit worden opgeheven of verdedigd?
Als een bevoegde nationale autoriteit het Europees Parlement verzoekt de immuniteit van een lid op te heffen (of een lid of voormalig lid erom verzoekt zijn immuniteit te verdedigen), deelt de voorzitter van het Parlement in de plenaire vergadering mee dat het Parlement dit verzoek heeft ontvangen en verwijst de Voorzitter het verzoek naar de bevoegde commissie van het Parlement (de Commissie juridische zaken).
Deze commissie kan verzoeken om de informatie of opheldering die zij nodig vindt. Het betrokken lid zal de gelegenheid krijgen te worden gehoord, en kan alle documenten of andere schriftelijke bewijsstukken overleggen.
Achter gesloten deuren neemt de commissie een aanbeveling aan over de vraag of het verzoek tot opheffing of handhaving van de immuniteit van het lid moet worden goedgekeurd of verworpen. Deze aanbeveling wordt vervolgens aan het gehele Parlement voorgelegd. Tijdens de plenaire vergadering die volgt op het besluit van de commissie, neemt het Parlement bij gewone meerderheid een besluit. Na de stemming brengt de Voorzitter het betrokken lid en de bevoegde autoriteit van de lidstaat onmiddellijk op de hoogte van het besluit van het Parlement.
Behoudt een lid van het Europees Parlement zijn zetel als zijn immuniteit wordt opgeheven?
Ja. Het mandaat van EP-lid is een nationaal mandaat en kan niet door een andere autoriteit worden ontnomen. Bovendien is de opheffing van de immuniteit van een lid geen schuldigverklaring. Zij is enkel bedoeld om de nationale rechterlijke instanties in staat te stellen een onderzoek te verrichten of een proces te voeren. Aangezien de Parlementsleden volgens de nationale kieswetten worden verkozen, is het aan de autoriteiten van de lidstaat om — als een lid schuldig wordt bevonden aan een strafbaar feit — te besluiten of het mandaat de persoon in kwestie om die reden moet worden ontnomen.