Dekarbonizacja gospodarki jest opłacalna

Paweł Różycki, zastępca dyrektora Departamentu Ochrony Powietrza i Negocjacji Klimatycznych w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, wyraził w związku z tym poważne wątpliwości dotyczące uruchomienia systemu w 2027 roku. – Obawiamy się wpływu na gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa. W dyrektywie brakuje mechanizmów, które pozwoliłyby utrzymać ceny na akceptowalnym poziomie. W Polsce mamy szczególną sytuację – wiele domów nadal wykorzystuje węgiel do ogrzewania – mówił Różycki. Zaznaczył, że opóźnienie wdrożenia systemu m.in. w ramach inwestycji realizowanych z uruchomionego ponownie programu “Czyste Powietrze” pozwoli lepiej przygotować się do wdrożenia ETS2.

Jednak zarówno dyskutanci, jak i obecni na sali goście zgodzili się co do tego, że odroczenie ETS2 jest mało realne.

– ETS2 jest integralną częścią pakietu politycznego. Jak osiągnąć ogólne cele klimatyczne, jeśli zdemontuje się części systemu? – pytał retorycznie Tomáš Jungwirth Březovský, szef zespołu ds. klimatu w AMO. – Nie można odroczyć ETS2 bez otwarcia dyrektywy. Istnieje ograniczone poparcie dla takiej opcji.

W 2026 r. pojawi się możliwość wprowadzenia drobnych korekt, ale szerokie modyfikacje podważyłyby stabilność systemu. Dlatego przewiduje się co najwyżej polityczne porozumienie w sprawie ukierunkowanej poprawki dotyczącej rocznego opóźnienia.

Zwłaszcza, że przychody z systemu ETS2 są kluczowe dla utworzenia Społecznego Funduszu Klimatycznego. Mechanizmy zaprojektowane w ramach SFK przez poszczególne państwa mechanizmy ochronne będą stanowiły swoistą tarczą finansową dla gospodarstw domowych oraz użytkowników aut na paliwa kopalne. – Zgodziliśmy się na cel osiągnięcia neutralności klimatycznej w Europie do 2050 roku. Dlatego dziś nie dyskutujemy już o tym, czy to robić, ale w jaki sposób do niego dojść – podsumowała Julie Kjestrup, prezes Efficient Buildings Europe, wiceprzewodnicząca ds. polityki efektywności energetycznej.