شهرستان سرخه
شهرستان سُرخه یکی از شهرستانهای استان سمنان ایران است. مرکز این شهرستان، شهر سرخه است.
شهرستان سرخه | |
---|---|
موقعیت در استان | |
اطلاعات کلی | |
کشور | |
استان | سمنان |
مرکز شهرستان | سرخه |
بخشها | مرکزی، هفدر |
سال تأسیس | ۱۳۹۱ خورشیدی |
اداره | |
فرماندار | حجتالله کرمانی |
حوزهٔ انتخابیه | سمنان، مهدیشهر و سرخه |
مردم | |
جمعیت | ۱۵٬۵۲۳ نفر (۱۳۹۵) |
تراکم جمعیت | ۲ نفر بر کیلومتر مربع |
مذهب | شیعه |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۹٬۲۲۲ کیلومتر مربع |
ارتفاع از سطح دریا | ۱٬۱۰۰ متر |
آبوهوا | |
روزهای یخبندان سالانه | ۷۴ روز |
دادههای دیگر | |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۲۳ |
وبگاه | فرمانداری سرخه |
این شهرستان در تاریخ ۹ مهر ۱۳۹۱ از شهرستان سمنان جدا شد و مستقل گردید.[۱][۲]
موقعیت جغرافیایی
ویرایششهرستان سرخه از شمال شرقی با شهرستان مهدیشهر، از شمال غربی با شهرستان فیروزکوه استان تهران، از غرب با شهرستان آرادان، از شرق با شهرستان سمنان، از جنوب با شهرستان نائین و از جنوب غربی با شهرستان اردستان استان اصفهان همسایه است.
زبان و گویش
ویرایشگویش رایج در این شهرستان سرخهای است. وبگاه گلاتولوگ گویش سرخه ای-افتری را به همراه لاسگردی و سنگسری تحت عنوان خانواده کومشی(komesenian) طبقهبندی کرده است.[۳] گرنوت ویندفور گویشهای افتری و سرخه ای-لاسگردی و گویش شهمیرزادی را با زبان مازندرانی مرتبط میداند.[۴] برخی از پژوهشگران نیز زبان مردمان مناطق سنگسر و افتر را همچون شهمیرزاد و پرور و اطراف آن از جنس زبان تاتی مازندرانی میدانند.[۵]
اقتصاد و معدن
ویرایشدر اطراف شهر سرخه معادن زیاد گچ، نمک، زئولیت، بنتونیت، سلستین و غیره وجود دارند.
شهرستان سرخه دارای ۷۲ معدن و ۲۲ ماده معدنی از قبیل گچ، آهک، زئولیت، سیلیس، سرب و منگنز و … است. مواد معدنی موجود در این معادن عبارتاند از: سنگ گچ، نمک، سنگ آهن، سنگ لاشه، سنگ آهک، سنگ تزئینی، سنگ چینی، زغالسنگ، سولفات سدیم، میکا، بنتونیت، زئولیت، کائولن، بوکسیت، خاک صنعتی، سیلیس، دولومیت، فلدسپات، فیروزه، سلستین، سرب، مرمریت، تراورتن، فلورین، منگنز و ….[۶]
تقسیمات کشوری
ویرایششهرستان سرخه دارای ۲ بخش، ۴ دهستان و ۱ شهر به شرح زیر است:
شهرستان سرخه
ویرایشبخش | مرکز بخش | جمعیت بخش ۱۳۹۵ | نام دهستان | مرکز دهستان | جمعیت دهستان ۱۳۹۵ | شهر | جمعیت شهر ۱۳۹۵ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
مرکزی | لاسجرد | ۱۲٬۰۶۵ نفر | لاسگرد | لاسجرد | ۱٬۵۶۵ نفر | سرخه | ۹٬۹۵۱ نفر |
امامزاده عبدالله | امامزاده عبدالله | ۵۴۹ نفر | |||||
هفدر | مؤمنآباد | ۳٬۴۵۸ نفر | مؤمنآباد | مؤمنآباد | ۱٬۷۹۶ نفر | ************* | |
هفدر | افتر | ۱٬۶۶۲ نفر |
جمعیت
ویرایشبر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت شهرستان سرخه برابر با ۱۵٬۵۲۳ نفر بوده است.[۷]
صنایع دستی
ویرایشاز صنایع دستی این شهرستان میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- دستبافها (تولید پردههای سنتی و هنری، حوله، شال گردن، جاجیم، چوقا و …)
- پلاس و کرباس
- پارچههای پشمی
- چادرشبهای ابریشمی، پشمی و نخی
- گلیم بافی
- قالی بافی
مراکز درمانی
ویرایش- شبکه بهداشت و درمان شهرستان سرخه
- درمانگاه شبانهروزی شهدا سرخه
- درمانگاه روستای مؤمن آباد سرخه
- اورژانس ۱۱۵ شهرستان سرخه
- درمانگاه رازی شهر سرخه (خصوصی)
- درمانگاه ترک اعتیاد
- اورژانس جادهای لاسجرد سرخه
- اورژانس جادهای افتر سرخه
مراکز آموزش عالی
ویرایش- دانشکده پیراپزشکی سرخه وابسته به دانشگاه علوم پزشکی سمنان
- دانشکده فوریتهای پزشکی مستقر در مرکز بهداشت شهدای سرخه
منابع
ویرایش- ↑ سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران (۲۰۲۵-۰۲-۱۴). «تصویبنامه در خصوص ایجاد شهرستان سرخه به مرکزیت شهر سرخه در استان سمنان مصوب ۱۳۹۱/۰۷/۰۹ با اصلاحات و الحاقات بعدی». Qavanin.ir.
- ↑ سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران (۲۰۲۵-۰۲-۱۴). «تصویبنامه در خصوص تقسیمات کشوری در شهرستان سمنان استان سمنان مصوب ۱۳۹۹/۱۲/۲۷ با اصلاحات و الحاقات بعدی». Qavanin.ir.
- ↑ Sorkhei-Aftari, glottolog. , “Family: Komisenian” ,
- ↑ Aftarī is closely related to Sorḵaʾī-Lāsgerdī; together with Sangesarī and Šahmīrzādī these dialects form a distinct semicircle around Semnān and are related to Ṭabarī/Māzandarānī, Gernot Ludwig Windfuhr. , “Aftari” Encyclopædia Iranica, online edition
- ↑ جعفری دهقی، محمود؛ خلیلی پور، نازنین؛ جعفری دهقی، شیما (۱۳۹۳). زبانها و گویشهای ایرانی (گذشته و حال). تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. ص. ۲۶۱. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۶۳-۴.
- ↑ «۲۲ نوع ماده معدنی در سرخه استخراج میشود». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۸-۰۱-۱۶. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۲-۱۵.
- ↑ «درگاه ملی آمار > سرشماری عمومی نفوس و مسکن > نتایج سرشماری > جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». www.amar.org.ir. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۲-۰۷.