Het nieuwe verhaaltje voor het slapen gaan

‘Hallo! ik ben jullie gastheer, het Suikermonster, en vandaag ga ik met Molly naar de kermis!’ Als de junkfood-etende hoofdpersoon met zijn geknepen stem is Andy Bowers bijna onherkenbaar in de podcast.

Dertien jaar geleden begon de Amerikaanse radiojournalist met een grappig vader-dochterproject – opgenomen in een kledingkast – over het belang van gezond eten. Nu is Molly & The Sugar Monster uitgegroeid tot publiekstrekker van de vorig jaar gelanceerde kinderpodcast-app Pinna van Bowers’ bedrijf Panoply Media.

Pinna staat voor een explosie aan kinderpodcasts die de afgelopen drie jaar in de VS plaatsvond.

Zo lanceerde de Amerikaanse publieke omroep NPR recentelijk zo’n tien jeugdshows die inmiddels tientallen miljoenen keren zijn gedownload. En de makers van het spannende, met een Peabody Award onderscheiden The Unexplainable Disappearance of Mars Patel beginnen dit jaar een productiebedrijf uit dat uitsluitend jeugdige audiocontent gaat produceren.

Allemaal verhalen zoals je die vroeger luisterde op cassette, cd of lp maar nu (inhoudelijk en technisch) van betere kwaliteit. Het nieuwe verhaaltje voor het slapen gaan is een podcast, kopte The New York Times onlangs.

De opkomst van dit nieuwe genre is „een droom die uitkomt”, vertelt Bowers aan de telefoon. Hij werkte jarenlang als radiocorrespondent vanuit Washington, London en Moskou. Maar het idee om kinderprogramma’s te maken bleef altijd in zijn hoofd rondspoken. „Toen de podcast opkwam, wist ik meteen: hiermee kan je goed experimenteren met jeugdaudio.” In 2005 stapte Bowers over van de NPR naar online magazine Slate om podcasts te maken. Het simpelweg oplezen van artikelen groeide langzaam uit tot het lanceren van een eigen platform met populaire luistershows zoals Slow Burn, een serie over de politieke spelers in het Watergate-schandaal.

Met Pinna maakt Bowers nu zijn ambities waar. Voor 7,99 dollar per maand of 79,99 per jaar biedt de app reclamevrij kinderen tussen vier en twaalf jaar meer dan 150 podcasts. Van het gelauwerde Mars Patel tot The Show About Science van de zevenjarige Nate Butkus.

Bowers wilden eerst geen app maken. De podcasts voor volwassenen van zijn bedrijf Panoly Media luisteren mensen ook op Spotify en andere platforms. „Maar zoek eens in iTunes naar kinder- of familiepodcasts. Die vind je naast programma’s als Why Mommy Drinks. Dat zijn shows waar je kinderen niet aan wilt blootstellen.”

Alternatief voor een scherm

Waarom zijn podcasts voor kinderen nu populair? Volgens Lindsay Patterson, presentator van Tumble Science Podcast for Kids, zoeken veel ouders een alternatief voor het beeldscherm. „Ouders hebben weliswaar even rust als zij hun kinderen voor de tv zetten of met een iPad laten spelen, maar dat is ook een reden voor zorg. Ze willen dat hun kind intellectueel en actief bezig is en niet in trance naar een schermpje staart.”

Patterson is mede-oprichter van Kids Listen, een organisatie die kinderen aan het luisteren van podcasts wil krijgen. Net zoals Pinna bracht het vorig jaar een (gratis) app uit die vrij beschikbare jeugdcontent bundelt. „Het luisteren van een podcast is actiever dan tv-kijken”, zegt Patterson. „Kinderen kunnen ondertussen kleuren of spelen. Ze praten met hun ouders over wat ze horen. Daarnaast zijn ze veel betere luisteraars dan volwassenen. Ze beluisteren een aflevering meerdere keren; net als ze een boek duizenden keren voorgelezen willen krijgen.”

Ook al richt Pinna in zijn advertenties zich vooral op de ouders – ‘schermvrij, zonder schuldgevoel’ – benadrukt oprichter Bowers vooral het plezier dat luisterende kinderen hebben. „Heb je ooit een kind zien luisteren naar een audioverhaal? Op hun gezicht zie je dat er allemaal radertjes draaien in dat hoofd.”

Nederland

In Nederland staat de jeugdpodcast zich nog in de kinderschoenen. Maar hij bestaat wel al. „We lopen altijd een paar jaar achter de VS aan”, grapt Stef Visjager van collectief Radiomakers Desmet. De ‘podcast-hausse’ is in Nederland pas net begonnen, met shows als Man met de Microfoon en Opgejaagd. Visjager: „Tot nu toe valt de podcast voor kinderen bij de omroepen nog een beetje tussen wal en schip”. Het NOS Jeugdjournaal heeft een eigen podcast, maar die bestaat alleen nog uit audio-opnames van de dagelijkse tv-uitzendingen. Een bescheiden aantal van vierhonderd mensen is geabonneerd op de zogeheten vodcast, zegt een woordvoerder weten. De doelgroep, negen- tot twaalfjarigen, lijkt vooral te kiezen voor video. Op YouTube heeft het Jeugdjournaal bijna 120.000 abonnees, met kijkcijfers tussen 500.000 en 2 miljoen per video.

Net als Bowers probeert Visjager al jaren kinderaudio op de kaart te zetten. Ze maakte in 2016 voor tv-serie Dokter Corrie (NTR) de podcast Eerste Keren: kinderen tussen tien en veertien jaar praten over liefde en puberteit. Haar collectief is ook verantwoordelijk voor de prijswinnende 1Minuutjes-afleveringen van NPO Zappelin waarin kleuters en ‘tweens’ praten over het hiernamaals of stiekem snoepen. Die zijn te vinden in de Parel Radio Jeugd Podcast.

De opkomst van de kinderpodcast in Amerika stemt Visjager optimistisch over de toekomst van het genre in Nederland. Terecht, blijkt uit de twee oude afleveringen van Molly & The Sugar Monster die Bowers mailt. Een waarin een ingestuurde brief van luisteraars wordt voorgelezen en een ander met een door kinderen zelfgemaakt Suikermonsterverhaal. Afkomstig van Nederlandse kinderen die Engels leren, met behulp van een podcast.