Bibliography 1500-1804

᾿Εμπεδοκλῆς

Empedocles - Empedocle - Empédocle - Empedokles - Empedoklés - Empédocles - Эмпедокл - Empedoklész - エンペドクレス -  Empedoklo  -  Empedioklis  - אמפדוקלס  - إمبيدوكليس 

Bibliographie 1500-1804 présentée par Tomáš Vítek, avec la collaboration de J.-C. Picot 

Le site empedocles.acragas, créé en 2007, a pour objectif de contribuer à la promotion des études empédocléennes. La constitution d'une bibliographie la plus complète possible répond à cet objectif.

Installée désormais sur le web, la bibliographie d'Empédocle, parue dans l'Empedoklés : II (2006) de Tomáš Vítek, est régulièrement mise à jour. D'éventuelles erreurs typographiques ou imprécisions sont réparées. 

Pour s'informer des nouveautés concernant les études empédocléennes :

 http://sites.google.com/site/empedoclesacragas/home

Pour découvrir les trois ouvrages de Tomáš Vítek concernant Empédocle :

https://sites.google.com/site/empedoclesacragas/tomas-vitek

  The list of bibliographies: (1) General bibliography (without Nr. 2); (2) Works of arts and art-historical articles; (3) 1500 - 1804.

For (1) see https://sites.google.com/site/empedoclesacragas/bibliography-a-z   and https://sites.google.com/site/empedoclesacragas/bibliography-a-z-supplement

For (2) see the bottom of the present page to download the file.

(3) The present page is devoted to Bibliography 1500 - 1804.

Jean-Claude Picot

https://centreleonrobin.academia.edu/Membreassoci%C3%A9JeanClaudePICOT

Dernière mise à jour : 10/ 02/ 2025    

Empedocles - Bibliography

This bibliography includes all books and articles somehow devoted to Empedocles from 1500 until nowadays. It excludes most reviews, translations of modern works, and some more general works of reference. Simply, it was not possible to involve exhaustively all encyclopaedias, histories and surveys of Greek, European and World philosophy. I add to some titles very concise annotation or the discussed fragments and testimonies (in numbering of D-K).

This bibliography is a work in progress. It is not quite completed and is not rid of all lacks and errors. I could personally verify only ca 70 % items, the other data were acquired from different sources.

 Tomáš Vítek

Praha, May 2007

(3) Bibliography 1500 - 1804

 

Alearius, G. Ph. [perhaps Aleandro, Girolamo], Programma de morte Empedocles, Leipzig 1733 (non vidi; adopted from a suspect source).

Amyot, Jacques, Les œuvres morales & meslees de Plutarque, translatees du Grec en François par Messire Jacques Amyot, à present Evesque d’Auxerre, conseiller du Roy en son privé Conseil, & grand Aumosnier dc France, Paris: Michel de Vascosan 1572. (B 115: p. 129 verso.)

– See Plutarque, by E. Clavier 1802.

Aquiliani, Scipione, Scipionis Aquiliani Pisani De Placitis Philosophorum, qui ante Aristotelis tempora floruerunt, Ad Principia Rerum Naturalium, & causas motuum assignandas pertinentibus, Venice: Giovanni Guerigli (Ioannem Guerilium) 1620. Reprint in same place: 1621. Reprint: Leipzig 1756. (Emp. Cap. XXII (p. 102): Quot & quæ fuerint Empedocli principia rerum; Cap. XXIII (p. 111) : Quæ Empedocles de ijsdem principijs dixerit; Cap. XXIV (p. 121): Quæ iuxta Empedoclis opinionem de generatione & corruptione alijsque motus speciebus dicenda videantur.) 

Barberius, Iosephus, D. Josephi Barberii De miseria poetarum Graecarum liber, in: Thesaurus Graecarum antiquitatum, Volumen decimum, Lugduni Batavorum 1701, p. 814-851. (Emp.: p. 822-3: very superficial biography of Emp. plus some enumeration of sources.)

Barbato, Angelo, (trans.), Plutarchi Chaeronei De Exilio libellus Angelo Barbato interprete, Roma: Giacomo Mazzochi 1516. Reprint in: Plutarchi Chaeronei De exilio libellus nuper latine factus, Angelo Barbato interprete. Muscae encomium Luciani, latinum factum Nicolao Beraldo interprete. Scipionis Carteromachi Pistoriensis Oratio de laudibus literarum græcarum, ed. Rémy Roussel, Paris: Les Frères de Gourmont 1517. Several others reprints in XVth. (B 115.)

Bonamy, Pierre-Nicolas, Recherches sur la vie d’Empédocle, in Mémoires de littérature tirés de l’Académie royale des inscriptions et belles lettres 10, 1736, p. 54-75 (transl. by Michael Hissmann into Deutsch under title Ueber das Leben des Empedokles, in: Magazin für die Philosophie und ihre Geschichte 2, 1779, p. 183-222.

Brucker, Jacob, Historia critica philosophiae, I, Leipzig: Ch. Breitkopf 1742, p. 1106-1120. (Reprint Leipzig: Weidmann & Reich 1767, p. 1106-1120.) 

Brunck, Richard Franz Philipp, Analecta veterum poetarum graecorum I-III, Argentorati : I. H. Heitz 1772 (I), 1773 (II), 1776 (III), I.163. (B 156, B 157.)

Buttmann, Philippus, Observationes in Cl. Sturzii Empedoclea, in: Commentarii societatis philologicae Lipsiensis 4/1, 1804, p. 31-43 (B 28, B 59, B 63, B 65, B 71, B 73, B 75, B 101 etc.).

Canterus, Th., Suffridi Petri de scriptoribus et illustribus Frisiae viris, Colog. Agr. 1593, Decad. 15,17 (Sturz, 1805, p. ii, informs on Canterus’ prepared, but probably never realized edition of Emp. verses; non vidi).

Caramuel, Johannes, Critica philosoph. differt. 5 metaph. Num. 815, p. 353 (adopted from Sturz, 1805, p. i).

Empedoclis Philosophiam, Lovanii (adopted from Mongitori, 1707, I.179; perhaps the same study on Emp. as the previous title).

Christianus [Chrestien], Quintus Septimus Florens, I. 'Empedoklέouj Sfaῖra, ἢ Dhmhtrίou toῦ Triklinίou. Empedoclis sphaera, vel Demetrii Triclinii senariis versibus, ab eruditiss. viris castigatis, descripta. Vetus est, et nunc primum in lucem edita, E Bibliotheca ornatissimi ac prudentiss. viri Io. à S. Andrea... II. Sphaera vetus Graeca [Empedocli tributa]: quam Latinis senariis recentavit et recensuit Q. Sept. Fl. Christianus, Lutetiae 1586-1587. (B 161.)

Christianus, Quintus Septimus Florens, Sphaera vetus Graeca [Empedocli tributa]: quam Latinis senariis recentavit et recensuit Q. Sept. Fl. Christianus, Lutetiae 1587 (non vidi).

Crasso, Lorenzo, Istoria de poeti greci e di que che’n Greca lingua han poetato, Napoli, Bulifon 1678, p. 182 n. (non vidi).

Crispus, Joannes Baptista (Crispo, Giov. Battista), De ethnicis philosophis caute legendis disputationum .... Rome 1594. (See L. Paquet, Y. Lafrance, Les Présocratiques [1450-1879] III, Québec: Bellarmin 1995, p. 88.)

Cudworth, Ralph, The true intellectual system of the universe, Part I, London: R. Royston 1678. (Emp.: Book I, p. 2, 14-16 (§ XIII), 22-26 (§ XXIV), 40-41(§ XXXIII), 391-393, 410, 720, 791, 794.  (Useful reading to be added: Thomas Birch, The works of Ralph Cudworth, D.D., Volume 1, 1742, Reprint in Oxford: D.A. Talboys 1829. Empedocles: p. 93-98, 111-118, 325-327. Atomism. See also J. L. Mosheim.) 

The works of Ralph Cudworth, D.D., containing the true intellectual system of the universe, Sermons, &c., a new edition, with references to the several quotations in the intellectual system, and a life of the author, by Thomas Birch M.A.  F.R.S., in four volumes, Vol. I, Oxford: D. A. Talboys 1829. (Empedocles: p. 94-98, 111-118, 325-327.)

Dacier, André, Les commentaires d’Hieroclés sur les vers dorez de Pythagore. Tome second. Paris: Rigaud 1706. English translation: The life of Pythagoras with his symbols and golden verses together with the life of Hierocles and his commentaries upon the verses, London: Jacob Tonson 1707.

 de Rhoer, Jacobus, Porphyrii philosophi De abstinentia ab esu animalium libri quatuor cum notis ingeris Petri Victorii et Ioannis Valentini ... notas adiecit Iacobus de Rhoer, Trajecti ad Rhenum 1767, p. 139-40 et 152 (edition, translation and commentary of B 128), p. 161 (B 139) et 288 (B 124.2).

Estienne (or Stephanus), Henri (Henricus) II, Plutarchi Chaeronensis quae extant opera, cum latina interpretatione. Ex vetustis codicibus plurima nunc primum emendata sunt, ut ex Henr. Sephani annotationibus intelleges, […] Variorum Plutarchi scriptorum tomus secundus,  Geneva: 1572. (Greek. B 115, Page 1077: Empedocles in De exilio.) See http://www.e-rara.ch/

Poesis philosophica, vel saltem reliquiae poesis philosophicae, Empedoclis, Parmenidis, Xenophanis ..., item Heracliti et Democriti loci quidam et eorum epistolae, Geneva: 1573. ( Emp. in Latin: p. 11. Emp. in Greek: p. 17-31, p. 203-208. Notes by J. Scaliger: p. 216.]

Plutarchi Chaeronensis quae exstant omnia, cum latina interpretatione Hermanni Cruserij: Gulielmi Xylandri, et doctorum virorum notis, et libellis variantum lectionum, et indicibus accuratis, Francfort:  Wechel 1599.  (Emp. B 115: p. 607 of Tome 2.)

Fabricius, Joannes Albertus [1668-1736], Empedoclis Sphaera, Hamburgi 1705. (B 161.)

Bibliotheca Graeca sive notitia scriptorum veterum Graecorum, Hamburgi 17183 (Sumptu F. Liebezeit 17051), p. 473-7 (Empedocles’ biography and the list and the content of his supposed treatises).

Sexti Empirici opera graece et latine. Pyrrhoniarum institutionum libri iii cum Henr. Setphani versione et notis. Contra mathematicos sive Disciplinarum professores libri vi. Contra prilosophos libri V cum versione Gentiani Hervetii ... Emendavit supplevitque et toti operi notas addidit Jo. Albertus Fabricius, Lipsiae : Sumptu Joh. Friderici Gleditschii B. filii 1718.

Fefilio, Nicarno (= G. B. Corniani?), Saggio sopra Luciano, osia Quadro d’antichi e di moderni Costumi, Bassani/Venetiis 1789 (non vidi).

Gaudentius, Paganinus, (Gaudenzio, Paganino), De pythagoroea animarum transmigratione..., Pisis 1641.  (See L. Paquet, Y. Lafrance, Les Présocratiques [1450-1879] III, Québec: Bellarmin 1995, p. 89.)

Giraldi (Gyraldus), G. G., Historiae poetarum tam Graecorum quam Latinorum dialogi decem, Basileae 1545, Dialogus III, p. 296-299. (A concise biography of Emp. with the quotation B 112.4 and B 117; the main source is evidently DL).

Grotius, Hugo, Dicta poetarum quae apud Jo. Stobaeum exstant. Emendata et latino carmine reddita ab H. G. Plutarchi et Basilii Magni de usu Graecorum poetarum libelli, Parisiis: N. Buon 1623 (16252; Bollack, 1969, III.659, Nr. 2, mentions this title among “éditions des fragments et commentaires”), p. 152 (B 6), 166 (B 105) and 170 (B 115.1-2).

Annotationes in novum testamentum, VI, Groningen: Zuidema 18282. (Annotationes in epistolam ad Romanos, cap. I, p. 23; B 134.)

Harles, G. C. [Harless, Gottlieb Christoph], Programma de Empedocle, num ille merito possit magiae accusari, Erlangen 1790 (non vidi, adopted from a suspect source; I did not found any similar title in catalogues).

Hedericus, Beniamin, Sphaera Empedoclis, notis, cum suis, tum Q. Septimii Florentis Christiani, illustrata, ad orationes de astronomiae instauribus... invitat B. H., Typ. J. Ridelii, Dresdae 1711. (B 161.)

Heeren, Arnold, Hermann, Ludwig, Ioannis Stobaei Eclogarum physicarum et ethicarum, libri duo. Partis primae tomus prior, Gottingen: Vandenhoek & Ruprecht 1792.

Ioannis Stobaei Eclogarum physicarum et ethicarum, libri duo. Partis primae tomus alter, Gottingen: Vandenhoek & Ruprecht 1794. (P. 895: B 115.)

Ioannis Stobaei Eclogarum physicarum et ethicarum, libri duo: Partis secundae tomus alter, variantes lectiones, commentationem de fontibus Eclogarum I. S. et indices continens, Göttingen: Vandenhoek & Ruprecht 1801.

Heerkens, Gerardus Nicolai [Gerard Nicolaas], Empedocles sive physicorum epigrammatum libri quinque, Groningae: H. Vechner 1783 (152 p.).

Empedocles sive physicorum epigrammatum libri septem, Groningen:  H. Vechner 1788. (Reprint 1798.) 

Heirs of Wechel, André (printer), Plutarchi Chaeronensis omnium, quae exstant, operum Tomus secundus, continens Moralia, Francfort: A. Wechel heredes 1599, p. 607. (B 115: p. 607. Greek by Estienne 1572.)

Heyne, Christian Gottlob, “Vorrede“, in: Dieterich Tiedemann, System der stoischen Philosophie, Erster Theil, Leipzig: Bey Weidmanns Erben und Reich 1776, p. III–XVIII. (Pages VIII-IX: B6; Nestis: Persephone; Aïdôneus: earth.)

Hutten, Johann, Georg, Plutarchi Chaeronensis quae supersunt omnia […] Plutarchi operum moralium et philosophicorum, pars quarta, T. X, Tübingen: J. G. Cotta 1798. (B 115: p. 387.) 

Leclerc, Jean (Clericus Ioannes), Bibliothèque choisie pour servir de suite à la bibliothèque universelle, année MDCCIII [1713], Tome I, seconde édition, Amsterdam: Henri Schelte, 1712-1713 [16911], p. 78-83, 106.(A reasonable criticism of 3 Aristotle’s theses on Emp.: 1) cognition is perception; 2) soul is composed of 4 roots; 3) the first creatures were engendered by chance) and p. 103-107 (some remarks on B 8, B 11, B 15, heavily influenced by Cudworth.)

Le Fèvre, Tanneguy, Les Poètes grecs I, Saumur : D. de Lerpinière et J. Lesnier 1664. = J. Gronovius, Thesaurus Graecarum antiquitatum, Tomus X, Vitae Poetarum gracorum: Ubi de eorumdem patria, moribus, scriptis, etc. perspicue ac compendiose disseritur, ex Gallico idiomate in Latinum translatae, Lugduni Batavorum: apud Petrum van der Aa 1701, p. 740-796. (Emp.: p. 769-770.)

Le Noir, Michel (publisher), Auctoritates Aristotelis, Senece, Boetii, Platonis, Apulei Affricani, Empedoclis, Porphirii (et) Gilberti Porritani, Paris 1493; cf. also [Suecica], Birgitta (editor? publisher?), Auctoritates Aristotelis, Senecae, Boetii, Platoni, Apulei, Affricani, Empedoclis..., s. l. 1491 (other editions of the same book do not contain the name of Empedocles in title; this book was probably reedited by Jacqueline Hamesse, Louvain, Univ. Cathol. de Louvain, 1972-4; non vidi).

Maignan [Maignanus], Emanuel, Cursus philosophicus, Toulouse: R. Bosc 1653. Lyon: J. Gregoire 1673. https://download.digitale-sammlungen.de/pdf/1438672422bsb10944175.pdf . https://download.digitale-sammlungen.de/BOOKS/download.pl?id=bsb10944175 http://reader.digitale-sammlungen.de/de/fs1/object/display/bsb10944175_00005.html

Manso, Johann Caspar Friedrich, Der Traum des Empedokles [oder] über die Erkennbarkeit der Natur (Somnium Empedoclis), in: Erscheinungen und Traüme, übersetzt und herausgegeben von Georg Schatz, Band II, Leipzig 1791 (= J. C. F. Manso, Vermischte Schriften, Leipzig : Dyk 1801, II.160-173).

Mongitore, Antonino, Bibliotheca sicula sive de scriptoribus siculis, Panormi 1707 (tomus I) and 1714 (tomus II), I.174-9. (A solid biography of Emp. accompanied with plenty of references to primary sources and contemporary scholars.)

Mosheim, Johann, Lorenz, (von), (trans.), Radulphi Cudworthi systema intellectuale hujus universi seu de veris naturae rerum originibus commentarii ... accedunt reliqua ejus opuscula. Ioannes Laurentius Moshemius […] Omnia ex Anglico Latine vertit, recensuit, variisque observationibus et dissertationibus illustravit et auxit, Lugduni Batavorum 1773², Tomus I-II, I.22-7 et passim. That second edition is poshumous (Mosheim died in 1755). First edition with the same title in 1733, different numbering of pages. (The second edition is interesting for B 115.13, anticipating the edition by Karsten in 1838.)

Neumann, I. G., Programma de Empedocle philosopho, Wittenberg 1690. (I was not able to find this book in any library.)

[Paquet Léonce & Yvon Lafrance], Les Présocratiques [1450-1879] III, Québec: Bellarmin 1995.

Plutarque, Œuvres de Plutarque, tome quatorzième. Œuvres morales de Plutarque, traduites du grec par Amyot. Nouvelle édition, revue, corrigée et augmentée, par E. Clavier, Tome second, Paris : Imprimerie de Cussac 1802. (Étienne Clavier. B 115 : p. 334, 350, 457.)

Reimarus, H. S., De vita et scriptis Joannis Alberti Fabricii commentarius, Hamburgi 1737, p. 210-211, par. VIII.34. (The author asserts he discovered in Fabricius’ Posthuma an extensive edition of Emp. fragments.)

Reiske, Johann, Jacob, Plutarchi volumen octavum, Operum moralium et philosophicorum. Partem tertiam tenens. Cum notis Gul. Xylandri, H. Stephani et Io. Iac. Reiskii, texto subiectis, Leipzig: G. T. Georgius 1777. (P. 396: B 115.)

Scaliger, Josephus, M. Manilii Astronomicon libri quinque, Iosephus Scaliger Iul. Caes. F. recensuit ac pristino ordini suo restituit. Eiusdem Ios. Scaligeri commentarius in eosdem libros et castigationum explicationes, Lutetiae : apud Mamertum Patissonium Typographum regium, in officina Roberti Stephani 1579. (P. 17: B 13, B 28, and p. 247 : B 44.)

Stanley, Thomas, The history of Philosophy, III, 1, London: H. Moseley & Th. Dring 1660. (In the first part, Emp.: p. 146-153.)

Sturz, Friedrich Wilhelm, Animadversionum in Empedoclis carmina specimen I, in: Commentarii societatis philologicae Lipsiensis, 1, 1, 1801, p. 24-34 (B 25, B 28, B 63, B 65, B 78, B 93, B 101 etc.). 

Animadversionum in Empedoclis carmina specimen II, in: Commentarii societatis philologicae Lipsiensis, 1, 2, 1801, p. 262-274. (B 25, B 28, B 63, B 65, B 78, B 93, B 101 etc.)

Sydenham, Humphrey, Sermons upon solemne occasions preached in severall auditories, London: John Beale 1637. (Marginalia p. 135: Empedocles associated with “God was an intelligible Spheare”.)

Tiedemann, Dieterich, System des Empedokles, in: Göttingisches Magazin der Wissenschaften und Litteratur 2, IV, 1781, p. 38-71. http://www.ub.uni-bielefeld.de/diglib/aufklaerung/suche.htm 

http://ds.ub.uni-bielefeld.de/viewer/image/1923578_004/1/LOG_0003/

Geist der spekulativen Philosophie von Thales bis Sokrates, Marburg 1791, p. 242-262. 

Tiraqueau, André (Tiraquellus Andrea), Commentarii de nobilitate et jure primigeniorum, Paris: Jacob Kerver, 1549. (P. 104, 107, 123, 125, 136, 140, 164, 193, 196, 204. A short biography of Emp. life; meaningless).

Vangerow Wilhelm Gottlieb, Dissertatio historico-philosophica μετεμψύχωσιν Veterum sistens..., Halle: Grunert  1765. (See L. Paquet, Y. Lafrance, Les Présocratiques [1450-1879] III, Québec: Bellarmin 1995, p. 160.)

van Goens, Rijklof Michael, Porphyrius, De antro nympharum, graece cum latina L. Holstenii versione, Traiecti ad Rhenum 1765. (P. 9: B 96, B 120. A sketch of Emp. biography.)

van Irhoven, Willem, De Palingenesia Veterum, seu, Metempsychosi Pythagorica libri III, Amsterdam: H. Vieroot 1733. (Book 1, chap. 18, p. 164; book 2, chap. 3, p. 233-251; chap. 7, p. 326; B 8, B 9, B 11, B 109, B 111.9, B 112, B 115, B 117, B 121, B 136, B 137, B 141, B 144, B 147.) Downloadable free with Google, https://books.google.com/

Vossius, Gerardus Ioannes, De historicis Graecis libri I, Lugduni Batavorum, ex officina Ioannis Maire, 16512, p. 437-438. (A sketch of Emp. biography; B 33.)

– s. v. Empedocles, in: The Great Historical Geographical and Poetical Dictionary, sixth edition corrected and enlarged by J. Leclerc, printed for Henry Rhodes, London 1690, Volume I, without pagination. (A very concise sketch of Emp. life and work; unvaluable.)

Wechel, André (printer): see Heirs of Wechel.

Wernsdorff, Gottlieb, De metempsychosi veterum, non figurate sed proprie intelligenda, Wittemberg: Tzschiedrich 1741. (Emp.: p. 37-39.)

Windet, James, ΣΤΡΩΜΑΤΕΥΣ ΕΠΙΣΤΟΛΙΚΟΣ, De vita functorum statu: ex Hebraeorum & Graecorum comparatis sententiis concinnatus […] Editio secunda, recognita: ac tertia parte auctior, London: Th. Roycroft 1664². Reprint in London: Th. Roycroft, J. Martyn 16773. Then a reprint in Th. Crenius, Fasciculus quartus. Opusculorum quae ad historiam ac philologiam sacram spectant, Rotterdam: P. van der Slaart 1694. (First edition of the book in London: Roycroft 1663. For B 115.13, see p. 107 in 1664 and in 1677; see p.  85 in 1694. It is the first time in 1664 that we read εἶμι written in B 115.13 instead of εἰμι.)

Wyttenbach, Daniel, Albert, Plutarchi Chaeronensis Moralia, III, Oxford: Clarendon 1797. (De exilio, B 115: p. 306-307.)

Xylander, Guilielmus (Wilhelm Holtzmann), Plutarchi chaeronensis, Moralia […] omnes de graeca in latinam linguam transscripti summe labore, Basel: Thomas Guarinus 1570. (Latin edition. P. 555: B 115, De exilio. Reprint in 1572 in Venice (apud Hieronymum Scotum), now p. 322.)

Plutarchi chaeronensis omnium, quae exstant, operum. Tomus Secundus, continens Moralia, 1572. (P. 607. A column with Latin facing a column with Greek. The Greek text is that of Estienne [Stephanus] 1572.)

Plutarchi chaeronensis, philosophorum & historicorum principis varia scripta, quae Moralia vulgo dicuntur […] a Guil. Xylandro, Basel: E. Episcopium et Nicolai fr. haeredes 1574.  (P. 428. Greek edition, B 115, De exilio. φόβωι.)