våpenfluger

Våpenfluger er lægreståande fluger med normalt kulerunde hovud, stundom er hovuda noko breiare enn langt eller med ansiktet trekt ut i eit kjegleforma nebb. Antennene har tre segment, kor det tredje er vidare ledda i 4-8 ledd med ein stilett eller eit hår ytst i spissen. Hoa har alltid augo skilde, medan dei hjå hannen som regel møter i pannen. Munndelane har to-ledda palpar eller manglar.

Mellomkroppen til våpenflugene er firskåren og avlang. Den bakerste ryggplata bèr ofte mellom to og åtte sterke piggar bakerst, men hjå nokre artar manglar desse piggane heilt. Vengene er særs karakteristiske for familien, med vengekant Costa som når til åre R5, ei lita diamantforma diskalcelle som det spring 3-4 normalt ganske bleike M-årer ut frå, og ei analcelle som er lukka.

Beina er enkle, normalt utan stive børster, med tre tråputer ytst på foten.

Mange våpenfluger har sterke og slåande vakre fargar, ofte med metallisk glans. Dei kan vera svarte med gule, kvite eller grønaktig mønster, eller stundom jamvel metallisk blå eller grøne.

Larvene er flate og avlange med harde skal; dei som lever på land er ovale med eit avrunda sistesegment, medan dei som lever i vatn har flytehår eller pusteorgan på siste segmentet sitt.

Hoer av terrestre våpenfluger legg egg på jord, møk eller rotnande plantemateriale, medan akvatiske artar legg egg på vassplantar eller mose.

Larvene klekker etter mellom fem dagar og tre veker. Dei er nedbrytarar eller rovdyr. Nokre artar i underfamilien Pachygasterinae lever under bork på tre, medan andre landlevande larver kan finnest i kompost, møk eller som gjestar i maurtuer. Akvatiske larver lever på grunna i stilleståande vatn og i myr, eller i teppe av mose i rennande vatn i kjelder og bekkar.

Puppa finnest som regel i same miljø som larvene, men nokre akvatiske pupper flyt i overflata. Dei vaksne bryt seg etter ei tid ut av ei T-forma sprekk på ryggsida fremst på puppa.

Vaksne våpenfluger sit som regel på vegetasjon langs vatnet, og nokre har svevande eller dansande svermeåtferd. Nokre artar kan vitje blomar og kan fungere som pollinatorar.

• insekt
• tovenger
• fluger