Fury (1936)

Ontzettend sterke film in de eerste helft, met de lynchpartij als hoogtepunt. Maar daarna toch wat minder met een erg lange rechtbankscene, waarin het allemaal wat dik aangezet wordt en waar wat abrupte karakterovergangen zitten, met name bij Joe. Toevallig wederom een film met een hoofdrol van Spencer Tracy, en ook hier doet hij het goed, en wederom een film met een uitgebreide rechtszaak. De film is een scherpe aanklacht tegen de mob mentality, tegen massahysterie, tegen handelen voordat er nagedacht is, en tegen oog om oog en tand om tand. Het verhaal begint als de onschuldige en nietsvermoedende Joe op reis is naar zijn verloofde, en ergens in een klein stadje wordt staande gehouden. Op grond van wat loze circumstantial evidence wordt hij gearresteerd voor een lokale ontvoering. De geruchten in het stadje escaleren al snel van 'er is iemand gearresteerd' tot 'hij is schuldig' tot 'hij is de duivel zelve en die klootzak moet dood', en de dorpelingen bestormen de gevangenis en steken 'm in de fik. En dat is nog maar het begin. De dorpelingen beschermen elkaar natuurlijk, schijnheilig hun eigen moraliteit verdedigend, de sheriff durft het niet aan om zijn dorpsgenoten te beschuldigen, maar filmbeelden bewijzen de aanwezigheid van de schuldigen. Maar, surprise surprise, Joe heeft de brand overleefd, is belust op wraak, en hoopt de dorpelingen aan de galg te zien voordat hij weer boven water komt. Zijn overgang van gemoedelijke goedzak tot wraaklustige psychopaat is ondanks de omstandigheden toch wat abrupt, net als opeens zijn terugkeer tot rede. De speech aan het einde hielp ook niet, je zou bijna zeggen dat dit een moetje was qua Hayes code. Desalniettemin blijft Fury zeer de moeite waard. 4.0*

Een film met een boeiend en nog steeds actueel verhaal. Hoe mensen hun oordeel al vellen op basis van geruchten en eerder opzoek zijn naar EEN dader dan DE dader. En toch zit de film niet helemaal op haar plaats. Ofwel maak je hier een western van (het verhaal leent zich er zeker toe), ofwel werk je met nog meer drama, ipv sensatie en humor. Buiten Spencer Tracy is het acteerwerk niet echt spectaculair en ook Tracy heeft al beter gedaan. En toch is de film boeiend genoeg, vooral door het onderwerp. Een typische film, waarvan je weet dat een remake beter kan zijn (of moderne interpretatie), al zal dat dan evengoed dankzij deze film zijn.

Aanvankelijk dacht ik aan een voorloper van "The wrong Man" maar het bleek veel eerder een sterke film over het lynchen van verdachten, destijds in de States nog erg gebruikelijk (vooral dan tegen niet-blanken). Lijkt de hier geschetste volkswoede toch wel heel extreem, het voorbeeld wordt door Fritz Lang aangegrepen om het onrechtmatige en onrechtvaardige van deze daad te illustreren. Spencer Tracy is geknipt voor deze rol van goede Amerikaan die uiteindelijk zijn wraakgevoelens onderdrukt om niet nog meer leed te brengen. en het kan wel gesteld dat "Fury" de aanloop was voor Tracy's verdere, grootse carriere.